1.Mở bài:
_ Bài Cảnh Khuya được chủ tịch Hồ Chí Minh sáng tác năm 1947. tại chiến khu Việt Bắc.
_ Giữa hoàn cảnh kháng chiến gay go, gian khổ. Bác vẫn gữ vững phong thái ung dung, tự tại, lạc quan, vẫn dành cho mình những phút giây thanh thản để thưởng thức vẻ đẹp kì diệu của thiên nhiên. Bác coi thiên nhiên là nguồn động viên tinh thần lớn lao đối với mình.

2.Thân bài:
* Cảnh đêm trang rừng êm đềm, thơ mộng:
+ Câu 1 và 2: Tiếng suối trong như tiếng hát xa
Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa
_Giữa không gian tĩnh lặng của đêm khuya nổi bật tiếng suối chảy róc rách, văng vẳng lúc gần lúc xa.
_nhịp thơ 2 / 1 / 4, ngắt ở từ trong, như một chút ẫm để rồi đi đến so sánh thú vị: trong như tiếng hát xa.
_Sự so sánh. liên tưởng vừa làm nổi bật nét tương đồng giữa tiếng suối và tiếng hát xa, vừa thể hiện sự nhạy cảm, tinh tế của trái tim nghệ sĩ.
_Ánh trăng chiếu sáng mặt đất, soi tỏ cảnh vật. Những mảng màu sàng, tối đan xen, hòa quyện, tạo nên khung cảnh sinộng: Trang lồng thụ, bóng lồng hoa. Bóng trăng , bóng cây quấn quýt, lồng vào bóng hoa. lung linh, huyền ào,...
_nghệ thuật miêu tả rất phong phú, có xa có gần, cao và thấp, tĩnh và động,...tạo nên bức tranh đêm tr từng tuyệt đẹp, cuốn hút hồn người.
*Tâm trạng của Bác trong đêm trăng sáng:
+Câu 3 và câu 4: Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà
_Bác say mê thưởng thức vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng của rừng núi dưới ánh trăng soi và xúc động thốt lên: Cảnh khuya như vẽ (đẹp như tranh).
_Người chưa ngủ vì hai lí do. Lí do thứ nhất là vì cảnh đẹp làm cho tâm hồn người nghệ sĩ rạo rực, bâng khuâng, say đắm. Lí do thứ hai: Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà. Cảnh thiên nhiên đẹp đẽ, hấp dẫn như vậy nhưng không làm cho Bác vơi di nỗi lo về trách nhiệm lớn lao của một lãnh tụ cách mạng đối với dân, với nước.
_Cả hai câu thơ cho thấy sự gắn bó giữa con ngưới thi sĩ đa cảm và con ngưới chiến sĩ kiên cường trong Bác.

3.Kết bài:
_Cảnh khuya là một bài thơ tứ tuyệt hay và đẹp, có sự kết hợp hài hòa giữa tính cổ điển (hình thức) và tính hiện đại (nội dung).
_Bài thơ thể hiện tâm hồn nhạy cảm, tinh tế và tinh thần trách nhiệm cao cả của Bác Hồ - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam; là dẫn chứng chứng minh cho phong cánh tuyệt với của người nghệ sĩ - chiến sĩ Hồ Chí Minh.

I. Trắc nghiệm:

I.Tự luận :

Câu 1:

- So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.

- Đặt câu :

Câu 2:

+ Lượm là một chú bé hồn nhiên, vui tươi, yêu đời.

+ Lượm là một chú bé liên lạc dũng cảm, yêu công việc của mình

+ Sự hi sinh của Lượm đã để lại trong lòng người đọc niềm tiếc thương và trân trọng, cảm phục.

+ Lượm không còn nữa nhưng hình ảnh đẹp đẽ của Lượm còn sống mãi với quê hương, đất nước, sống mãi trong lòng tác giả và mọi người.

Câu 3:

a. Khổ thơ có nghệ thuật so sánh của bài thơ "Đêm nay Bác không ngủ"

b. Nội dung chính của bài thơ:

+ Bài thơ thể hiện tấm lòng yêu thương bao la của Bác Hồ với bộ đội và nhân dân.

+ Tình cảm kính yêu, cảm phục của bộ đội của nhân dân ta đối với Bác.

Câu 4:

Câu 5 :

a. Mở bài:

Giới thiệu giờ ra chơi: Thời gian, địa điểm ...

b. Thân bài:

- Tả bao quát:

+ Cảnh sân trường lúc bắt đầu ra chơi (ồn ào, náo nhiệt hẳn lên).

+ Hoạt động vui chơi của mọi người trong cảnh (các trò chơi được bày ra thật nhanh)

- Tả chi tiết:

+ Hoạt động vui chơi của từng nhóm (trai: Đá cầu, rượt bắt,... nữ nhảy dây, chuyền banh ...)

+ Đâu đó vài nhóm không thích chơi đùa ngồi ôn bài, hỏi nhau bài tính khó vừa học.

+ Âm thanh (hỗn độn, đầy tiếng cười đùa, la hét, cãi vả ....)

+ Không khí (nhộn nhịp, sôi nổi ...)

- Cảnh sân trường sau giờ chơi:

+ Vắng lặng, lác đác vài chú chim sà xuống sân trường nhặt mấy mẩu bánh vụn.

c. Kết bài:

- Nêu ích lợi của giờ chơi:

+ Giải tỏa nỗi mệt nhọc.

+ Thoải mái, tiếp thu bài học tốt hơn.

Câu 6:

a. Mở bài:

Giới thiệu chung về khu vườn ...

b. Thân bài:

- Tả bao quát khu vườn những nét chung đặc sắc của toàn cảnh:

+ Khu vườn rộng hay hẹp, không khí trong vườn như thế nào, bầu trời cảnh vật màu sắc âm thanh ...có gì đặc biệt

+ Tả cụ thể khu vườn: Chọn những cảnh tiêu biểu để tả (vườn trồng những loại hoa gì, cây ăn trái...đặc điểm của từng loại cây, sương sớm ánh ban mai, Hoạt động của các loài vật của con người)

- Lợi ích của khu vườn đối với nhà em ....

c. Kết bài:

- Cảm thấy thích thú, có cảm giác thoải mái vui tươi trước cảnh đẹp của khu vườn:

- Có ý thức cùng mọi người trong gia đình chăm sóc để khu vườn ngày càng tươi đẹp.

Câu 7 :

I. Mở bài: giới thiệu về cánh đồng vào buổi sáng
Em là một người con của nông thôn, của mảnh đất bao la bát ngát đồng xanh. Tuổi thơ của em luôn gắng liền với những cánh đồng thơm mùa sữa chín hay cánh đồng thơm mùi rạ vào mùa gặt. Em yếu cánh đồng quê em vào buổi sáng sớm, nó luôn cho e một cảm giác vô cùng bình yên và thư thái. Chỉ có ai ở nông thôn, gần gũi với cánh đồng mưới hiểu rõ được cảm giác này. Cánh đồng quê em vào buổi sáng đẹp vô cùng.
II. Thân bài
1. Tả khái quát:
- Buổi sáng quê em rất bình yên và thanh bình
- Tiếng gà gáy vang xa, báo hiệu một ngày làm việc đã đến
- Mặt trời thức giấc sau một giấc ngủ say
- Cánh đồng như một tấm lụa trải dài mang màu áo xanh tươi mát
2. Tả chi tiết:
a. Tả cảnh:
- Không khí se lạnh nhưng mang dáng vẻ của một ngày mới an lành
- Gió se thổi như muốn bắt đầu một ngày làm việc mát mẻ
- Sương đọng trên những cành lá đang dần bắt đầu tan
- Bầu trời mênh mông như một tấm lụa trải dài
- Đồng lúa chín vàng, hương lúa tỏa thơm ngào ngạt
- Những chú trâu đang lim dim mắt, chuẩn bị một ngày làm việc mới
- Những chú cò bay lượng, ngã mình xuống từng cọng lúa như tận hưởng hương vị buổi sáng.
- Con đường làng trải dài, thẳng tắp
- Nắng nhẹ vươn vài vệt trên ngọn cây
b. Tả hoạt động:
- Mọi người bắt đầu công việc của mình
- Các cô chú đang nói chuyện vui vẻ vác cuốc ra đồng
- Thấp thoáng có vài bóng tát nước dưới đồng ruộng
- Bên kia cô gái đang thưởng thức mùi lúa
- Cậu bé chăn trâu ngồi trên lưng trâu
- Em đang tung tăng trên đường đi học
III. Thân bài: nêu cảm nghĩ của em về cảnh cánh đồng vào buổi sáng
Nhìn cánh đồng bao la bát ngát, nhìn quê hương thanh bình, em vô cùng yêu nơi em đã sinh ra và đang lớn lên. Em sẽ cố gắng học thật giỏi để sau này xây dựng quê hương thêm xinh đẹp và một ngày càng giàu đẹp hơn.

A. Văn – Tiếng Việt:

Câu 1:

Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét đố kị.

Câu 2:

a. Thời tiết mùa xuân/ thật mát mẻ, ấm áp.=> câu đơn

b. Trong vườn ong bướm /rập rờn nô giỡn. => câu đơn

c. Con diều hâu /lao như mũi tên xuống, gà mẹ /xù cánh vừa kêu vừa mổ, vừa đạp diều hâu.

Câu 3:

B. Tập làm văn :

1. Mở bài:

2. Thân bài:

3. Kết bài:

Ông lão trong truyện là nhân vật nhân hậu và tốt bụng. Nếu mụ vợ tiêu biểu cho cái ác thì ông lão tiêu biểu cho cái thiện. Phẩm chất tốt đẹp của ông lão được thể hiện ở hai điểm chính:

- Chăm chỉ làm lụng (ngày ngày đi thả lưới).

- Tốt bụng, nhân hậu (thả cá vàng mà không đòi đền ơn).

Nhưng lòng tốt của ông bị mụ vợ độc ác lợi dụng. Trước sự tham lam của mụ vợ, ông lão bị dồn vào thế bị động và trở nên nhu nhược (bị bội bạc nhưng không dám phản ứng, bị mắng nhưng im lặng, lóc cóc rồi lủi thủi ra biển,...). Miêu tả những nét nhu nhược này, Pu-skin muốn thức tỉnh nhân dân Nga: không nên bạc nhược trước sự tàn bạo của chế độ Nga hoàng mà phải đứng dậy đấu tranh. Thực ra, đây là lớp nghĩa vượt ra khỏi nội dung của truyện cổ tích như ta vẫn thấy.

Cơn mưa được miêu tả theo trình tự thời gian: trước cơn mưa và trong cơn mưa. Các hiện tượng, sự vật nói đến tương ứng với trình tự này.

Bài thơ có bố cục hai phần:

- Phần đầu (từ đầu đến trọc lốc): Quang cảnh lúc sắp mưa với những hoạt động, trạng thái khẩn trương, vội vã của loài vật, cây cối.

- Phần hai (còn lại): Tả cảnh cơn mưa và hình ảnh con người đội sấm chớp, đội trời mưa.

Bài thơ sử dụng thể thơ tự do, số lượng chữ trong một dòng rất ít (nhiều nhất là bốn chữ, ít nhất là một chữ). Cách tổ chức như thế làm nhịp thơ nhanh hơn, hơi thơ trở nên gấp gáp hơn, diễn tả được sự vỗi vã của thiên nhiên, cây cối, loài vật khi sắp mưa và gợi lên hình ảnh những giọt mưa đang rơi nhanh.

Chi tiết tiếng gầm của con hổ là chi tiết giàu ý nghĩa. Gầm là nét nổi bật của loài thú này. Nhưng đặt trong tác phẩm, thông qua biện pháp nhân hóa của nhà văn, gầm có những ý nghĩa nghệ thuật riêng:

- Tiếng gầm trong mẩu chuyện thứ nhất là cách biểu thị thái độ: Đó là lời chào, là cách nói tỏ lòng biết ơn bằng... ngôn ngữ của hổ.

- Con hổ trong mẩu chuyện thứ hai cất lên hai tiếng gầm:

+ Tiếng gầm thứ nhất là tiếng gầm đền ơn.

+ Tiếng gầm thứ hai là tiếng gầm tiễn biệt, đau thương.

Chi tiết nghệ thuật này nói lên tình cảm chân thành của con hổ, và qua cảnh hổ đền ơn đáp nghĩa, con người tự soi mình để sống sao cho tử tế, tốt đẹp, biết ăn quả nhớ kẻ trồng cây.

Trong mẩu chuyện thứ hai, con hổ trán trắng bị mắc xương và trong phút nguy khốn, nó được bác tiều giúp đỡ. Nhớ ơn bác tiều, nó đền ơn lâu dài. Truyện miêu tả hai lần đền ơn một cách chân thực và cảm động: lần bác tiều phu còn sống và khi bác đã chết. Khi bác còn sống, nó đưa thức ăn đến. Khi bác tiều mất, nó đến khóc thương bằng cách riêng của nó: nhảy nhót, dụi đầu vào quan tài, gầm lên, chạy quanh quan tài,... Cách đền ơn của con hổ trán trắng này cho thấy nó thực sự là kẻ chí tình, chí nghĩa. Ở đây, cần chú ý đến các tín hiệu thời gian. Lần nó được bác tiều cứu đến khi bác mất là hơn mười năm. Trong suốt thời gian ấy, nó chu đáo báo đền công ơn của bác. Nhưng ngay cả khi bác đã mất, nó vẫ không quên đến ngày giỗ bác. Quả là một tình cảm hiếm có.

Trong mẩu chuyện thứ nhất, con hổ gặp khó khăn: Hổ cái người giúp đỡ vì sắp đẻ. Nó lao tới cõng bà đỡ Trần, ôm bà chạy như bay. Nhờ có bà, hổ cái vượt cạn thành công. Niềm vui của nó lên tới cực điểm: mừng rỡ đùa giỡn với con. Sau giây phút vui mừng, nó quyết định đền ơn bà đỡ Trần món quà hơn mười lạng bạc.

Cách đền ơn của hổ được miêu tả chính xác và cảm động:

- Thứ nhất, hổ quyết định đền ơn và ngay lập tức, nó hành động trả ơn.

- Thứ hai, chu đáo dẫn bà ra khỏi rừng, cúi đầu vãy đuôi, chứng tỏ lòng biết ơn sâu sắc.

- Thứ ba, khi bà đỡ Trần đã đi xa, hổ gầm tiếng rồi bỏ đi. Gầm là ngôn ngữ của hổ, là cách tỏ bày lòng biết ơn sâu sắc của hổ.

Truyện trung đại Việt Nam từ thế kỷ X đến cuối thế kỷ XIX là loại truyện văn xuôi chữ hán, có cách viết không giống với truyện hiện đại ngày nay. Truyện nhiều khi gần với kể, với sử và thường mang tính giáo huấn. Tuy vậy cũng có loại truyện hư câu, tưởng tượng nghệ thuật, các nhà văn mượn hình ảnh của loài vật để nói về con người, đạo đức nhân sinh... Truyện con hổ có nghĩa là một thí dụ điển hình.

Ngay sau khi bà trần cứu được hổ cái qua cơn hoạn nạn mà tưởng chừng không thể vượt qua. Hổ cái được mẹ tròn con vuông, gia đình nhà hổ vô cùng hạnh phúc và sung sướng mừng rỡ đùa giỡn với con. Cảm động trước ơn cứu mạng của bà Trần, Hổ đực quỳ xuống bên cạnh một gốc cây, lấy tay đào lên một cục bạc, tặng ngay cho bà Trần giúp bà sống qua năm mất mùa đói kém. Hành động trả ơn của hổ đực để lại trong em bao ấn tượng sâu sắc. Việc trả ơn diễn ra tức thì, không đắn đo suy nghĩ, mà số bạc đâu có ít những “hơn mười lạng bạc”.

Hình ảnh hổ đực được khắc họa sinh động, ấn tượng qua thủ pháp nghệ thuật nhân hoá, nhờ đó chúng ta thấy rằng con hổ đực mang trong mình những hành động, suy nghĩ như một con người. Trong gia đình, nó hết lòng với vợ con lúc bụng mang dạ chửa, luôn biết quan tâm, chăm sóc yêu thương hổ cái lúc sắp sinh con..., hổ đực vui mừng, sung sướng đến tột độ khi được làm cha, lưu luyến cảm động nghẹn ngào khi chia tayân nhân cứu mạng vợ mình.

Hổ đực nhận thức được rằng nó sẽ chẳng bao giờ thấy vợ và con trên cõi đời này nữa nếu như không có bà đỡ Trần. Nó hiểu rằng hạnh phúc hôm nay với gia đình nó là do bà đỡ Trần đem lại. Từ những suy nghĩ mang đậm chất nhân văn, chất Con người như vậy giúp hổ đực hành động thật cao đẹp và cảm động nhường nào - ân nghĩa vẹn tròn. Hành động trả ơn được diễn ra tự nhiên như một bản năng, một thói quen đã ăn sâu vào tiềm thức. Nó như hiểu vô đạo lí ở đời rằng ơn ai một chút chẳng quên, chịu ơn cứu mạng thì phải Khắc cốt ghi xương. Trong đôi mắt hổ đực, bàn tay của bà Trần như đôi bàn tay tiên tri, nhẹ nhàng cứu vợ nó qua cơn vật lộn với tử thần. Và trong tâm khảm hổ đực ơn cứu mạng này phải ghi lòng tạc dạ và đền đáp ân sinh. Khi tiễn bà Trần - vị ân nhân đáng kính ra về, hổ vẫn cúi dầu vẫy đuôi, khi bà Trần đã rời xa nó vẫn Gầm lên một tiếng rồi bỏ đi.

Tiếng gầm của hổ đực phải chăng cảm phục đến nghẹn ngào mà không cất được nên lời? Hay chính là lời chào tiễn biệt vị ân nhân, mà cả đời mang ơn cứu mạng. Trong đôi mắt hổ đực hình ảnh bà Trần như một vị tiên, và chính trong đôi mắt ấy hiện lên lòng biết ơn vô hạn với người đã cứu sống vợ con mình. Và để rồi hổ đực, hổ cái ngày ngày bên con và cũng ngày ngày nhớ đến bà Trần, dẫu rằng đã hậu tạ chút bạc. Nó hiểu rằng chút bạc ấy không thể so sánh, mua bán ơn cứu mạng. Cả gia đình nó, cha truyền cho con ghi nhớ đời đời.

Cũng là lối sông có nhân nghĩa nhưng cách báo đáp ân nghĩa của hổ trán trắng lại khác. Nó được cứu sống sau lần hóc xương. Và nó cũng hiểu rằng, nó sẽ chẳng bao giờ được nhìn thấy thiên nhiên cuộc sống, chốn rừng thiêng kia nếu như không có bác tiều. Vị ân nhân ấy như một vị thánh xuất hiện trước mặt nó, ân cần, hết lòng giúp nó trước khi nó từ giã cuộc sống. Nó cũng san xẻ miếng ngon cho ân nhân của mình. Nhưng cảm động hơn khi biết rằng vị ân nhân đã chết, nó đau xót vô chừng bởi nó không thế làm gì giúp bác được. Nén chặt đau thương, tình cảm dâng trào, hổ trán trắng đã đến đưa tang bác tiều. Khi chôn cất, hổ bỗng nhiên đến trước mộ nhẩy nhót... Từ xa, nhìn thấy hổ dụi dầu vào quan tài gầm lên, chạy quanh quan tài vài vòng rồi đi. Và đâu phải chỉ ngày bác mất, mà từ đó về sau, mỗi dịp ngày giỗ bác tiều hổ lại đưa Dê hoặc Lợn đến để ở ngoài cửa nhà bác tiều.

Minh Huệ là nhà thơ xứ Nghệ. Bài thơ "Đêm nay Bác không ngủ" viết năm 1951 là bài thơ hay nhất của ông. Với thể thơ 5 chữ mang âm điệu trữ tình dân ca hát giặm, tác giả đã ca ngợi tình thương mênh mông của Bác Hồ đối với chiến sĩ đồng bào, và lòng kính yêu của người lính đối với lãnh tụ.

Phần cuối bài thơ, Minh Huệ giải thích lí do đêm nay Bác không ngủ một cách giản dị mà sâu xa:

"Đêm nay Bác ngồi đó

Đêm nay Bác không ngủ

Vì một lẽ thường tình

Bác là Hồ ChíMình”

Cái "lẽ thường tình" mà nhà thơ nói đến chính vì "Bác là Hồ Chí Minh", là lãnh tụ có tấm lòng nhân ái bao la. Trên đường đi chiến dịch "rừng lắm dốc lắm ụ", Bác đã xông pha, nếm trải gian khổ với chiến sĩ. Đêm đông, mưa làm thâm lạnh lùng, dưới "mái lều tranh xơxác",Bác đốt lửa cho chiến sĩ nằm ngủ, Bác nhẹ nhàng đi "dém chăn" cho từng chiến sĩ một… Bác "trầm ngâm" nhìn ngọn lửa. Bác không ngủ được vì "Bác thương đoàn dân công – Đêm nay ngủ ngoài rừng – Rải lá cây làm chiếu – Manh áo phủ làm chăn…".

“Cái lẽ thường tình” ấy vì "Người là Cha, là Bác, là Anh – Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ"(Tố Hữu). Cái "lẽthường tình"ấy chính là tấm lòng lo nước thương dân (lòng ưu ái) của lãnh tụ:

"Lòng riêng riêng những bàn hoàn

Lo sao khôi phục giang san Tiên Rồng".

(“Đi thuyền trên sông Đáy”)

Khổ cuối được xem như một câu bình luận trữ tình. Minh Huệ chỉ gợi mở về cái "lẽ thường tình", tạo nên bao liên tưởng chấn động tâm hồn người yêu thơ về tình nhân ái Hồ Chí Minh, về đạo đức, nhân cách cao đẹp Hồ Chí Minh đã hiến dâng cả cuộc đời "79 mùa xuân" cho độc lập, tự do của Tổ quốc, và đã "ôm cả non sông, mọi kiếp người" (Tố Hữu).