Đột biến gene có thể xảy ra bằng cách nào và liệu có cách nào phòng chống đột biến gene gây bệnh ở người?
Đột biến gene có thể xảy ra bằng cách nào và liệu có cách nào phòng chống đột biến gene gây bệnh ở người?
Nêu khái niệm đột biến gene.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiĐột biến gene là sự thay đổi trình tự nucleotide trong gene.
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)
Đột biến gene có thể được phân loại theo tiêu chí nào? Giải thích.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiĐột biến gene có thể được phân loại theo các tiêu chí:
- Theo cơ chế phát sinh: Thêm, bớt hoặc thay thế một (hoặc một vài) cặp nucleotide.
- Theo tính chất thể đột biến: có lợi, có hại, trung tính.
- Theo biểu hiện của thể đột biến: trội/ lặn
-v.v.v....
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)
Nêu một số nguyên nhân gây đột biến gene.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNguyên nhân:
- Xảy ra một cách tự phát: do sai sót trong quá trình nhân đôi ADN
- Do tác nhân đột biến: sinh học, hóa học, vật lí.
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)
Giải thích một số cơ chế phát sinh đột biến gene.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Đột biến thêm/mất cặp nucleotide:
+ Trong quá trình tái bản DNA nếu một nucleotide được sử dụng làm khuôn 2 lần -> trình tự nucleotide đó bị lặp lại ở lần tái bản tiếp theo -> Đột biến thêm một cặp nucleotide.
+ Trong quá trình tái bản DNA nếu một nucleotide không được sử dụng làm khuôn -> trình tự nucleotide đó bị bị mất đi ở lần tái bản tiếp theo -> Đột biến mất một cặp nucleotide.
- Đột biến thay thế một cặp nucleotide:
+ Trong quá trình tái bản DNA, có một số chất xúc tác giống với base bình thường được gắn vào mạch mới tổng hợp có thể gây ra đột biến thay thế một cặp nucleotide.
+ VD: 5-Br có thể bắt cặp với Adenine dẫn đến thay thế cặp A-T bằng cặp G-C.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Tại sao đột biến gene được coi là nguồn nguyên liệu cho quá trình tiến hóa?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVì:
- Giá trị thích nghi của một đột biến có thể thay đổi tùy sự tương tác trong từng tổ hợp gen, tùy sự thay đổi của môi trường.
- Phần lớn alen đột biến là alen lặn khi ở thể dị hợp không biểu hiện thành kiểu hình, thường biểu hiện khi ở thể đồng hợp.
- Đột biến gen phổ biến hơn đột biến NST, nói chung ít ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức sống và sự sinh sản của cơ thể so với đột biến NST.
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)
Hãy sưu tầm thêm các ví dụ minh họa cho vai trò của đột biến gene trong quá trình tiến hóa và trong chọn giống.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVí dụ:
- Đột biến ở gene điều hòa làm tăng lượng cơ bắp đã được phát hiện ở lợn và được chọn lọc tạo ra giống lợn có thịt siêu nạc.
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)
- v.v.v....
Sưu tập thông tin về một số tác nhân đột biến có trong môi trường hoặc xuất hiện trong quá trình bảo quản và chế biến thực phẩm.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiMột số tác nhân:
- Tác nhân hóa học: nicotine, các hóa chất có trong thuốc trừ sâu, diệt cỏ…
- Tác nhân sinh học: Vi khuẩn, virus…
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)
Một số virus có thể chèn hệ gene của chúng vào hệ gene người, gây đột biến gene và gây ra nhiều bệnh hiểm nghèo, trong đó có một số loại ung thư. Hãy cho biết các biện pháp phòng tránh đột biến gene ở người gây nên bởi một số loại virus như virus viêm gan B.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác biện pháp phòng tránh đột biến gene ở người gây nên bởi một số loại virus:
- Khám sức khỏe định kỳ và thường xuyên
- Không dùng chung kim tiêm, vật nhóm đã dính máu của người khác.
- Không xăm hình, làm răng,... tại các cơ sở thiếu uy tín.
- Quan hệ tình dục lành mạnh.
- Không dùng chung các vật dụng cá nhân: bàn chải, khăn mặt,.....
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)
Một số bệnh ung thư ở người, ví dụ ung thư da do da tiếp xúc nhiều với tia UV trong ánh sáng mặt trời gây đột biến gene. Dựa vào nguyên nhân và cơ chế phát sinh đột biến gene, hãy cho biết chúng ta có thể làm gì để phòng tránh các bệnh do đột biến gene.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCách phòng tránh bệnh do đột biến gene:
- Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân vật lý, hóa học.
- Khám sức khỏe định kỳ.
- Ăn chín uống sôi.
(Trả lời bởi Nguyễn Trần Thành Đạt)