Bài 55. Giới thiệu chung hệ nội tiết

Tính chất và vai trò của hoocmôn
a) Tính chất : Mỗi hoocmôn chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan xác định (gọi là cơ quan đích), mặc dù các hoocmôn này theo máu đi khắp cơ thể (tính đặc hiệu của hoócmôn).
Hoocmôn có hoạt tính sinh học rất cao, chỉ tác động với một lượng nhỏ cũng gây hiệu quả rõ rệt.
Hoocmôn không mang tính đặc trưng cho loài. Ví dụ, người ta dùng insulin của bò (thay insulin của người) để chữa bệnh tiểu đường cho người.
b) Vai trò
Những nghiên cứu thực nghiệm và nghiên cứu lâm sàng cho phép kết luận : nhờ sự điều khiển, điều hòa và phối hợp hoạt động của các tuyến nội tiết (mà thực chất là các hoocmôn) đã :
- Duy trì được tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể.
- Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thường
Do đó, sự mất cân bằng trong hoạt động nội tiết thường dẫn đến tình trạng bệnh lí. Vì vậy, hoocmôn có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể.

1 1/ Hoocmôn tuyến giáp là tirôxin trong thành phần có iốt. Hoocmôn này có vai trò quan trọng trong trao đổi chất và quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào. Khi thiếu iốt trong khẩu phần ăn hàng ngày, tirôxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hoocmón thúc đáv tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến là nguyên nhân của bệnh bướu cổ.

1. a)Tuyến giáp tiết ra hoocmôn tiroxin............(TSH) trong thành phần có iốt, hoocmôn này có vai trò quan trọng trong trao đổi chất.......... và quá trình chuyển hóa các chất trong tế bào. Khi thiếu.iốt............. trong khẩu phần ăn hằng ngày, tirôxin ko tiết ra, tuyến yên sẽ tiết ra .hoomon............ thúc đẩy..tuyến giáp............ tăng cường hoạt động hây phì đại tuyến này đó chính là bệnh..bướu cổ.........

b) Mô tả các dấu hiệu của ng` bị bệnh Bazơđô thể hiện trên mặt và cổ.

2. Trong trường hợp đường huyế giảm so vs bình thường sẽ kích thích các tế bào tiết ra.glucagon........, có tác dụng ngược lại vs.insulin........., biến glicôgen thành glucozo ............ để nâng tỉ lệ đường huyết trở lại bình thường. Nhờ tác dụng đối lập của 2 loại.hoocmon......... trên của các tế bào đảo tụy làm đường huyết luôn ổn định. Nếu hoạt động nội tiết của tuyến tụy........ bị rối loạn sẽ dẫn tới tình trang bệnh lí là bệnh tiểu đường........... hoặc chứng hạ đường huyết.

3. a)Tuyến trên thận gồm.phần vỏ............ và ..phần tủy.............. Phần vỏ tiết ra hoocmôn có tác dụng điều hòa.đường huyết........, điều hòa muối natri.........., kali trong máu và làm thay đổi các đặc tính sinh dục nam. Phần tủy tiết ra..adrenabin.......... và nỏadrenalin.............. có tác dụng điều hòa hoạt động tim mạch và hô hấp, góp phần cùng glucagôn điều chỉnh..lượng đường........ trong máu

tính đặc biệt chỗ nào bn???

Bởi vì nó chỉ tác dụng đến cơ quan nhất định nên gọi là cơ quan đích

* Phân biệt tuyến nội tiết, với tuyến sinh dục, tuyến tuỵ và tuyến pha là

- Tuyến nội tiết : tiết các chất tiết được ngấm thẳng vào máu và vận chuyển trong cơ thể, lượng chất tiết ra (hoocmon ) ít nhưng có hoạt tính sinh học cao . Tham gia vào các quá trình sinh lí của cơ thể có liên quan đến trao đổi chất và chuyển hóa vật chất và năng lượng . Góp phần vào duy trì tính ổn định của môi trường trong cơ thể , đảm bảo các hoạt động sinh lí diễn ra bình thường. Bao gồm các tuyến như tuyến giáp , tuyến tụy , ...

-Tuyến ngoại tiết :Tiết các chất tiết đổ vào ống dẫn và đổ ra ngoài tuyến , lượng chất tiết ra (enzim) nhiều , tham gia vào quá trình tiêu hóa .Bao gồm các tuyến như tuyến nhờn , tuyến lệ ,...

- Tuyến sinh dục bao gồm tinh hoàn (ở nam ) và buồng trứng ( ở nữ ) .Ngoài chức năng sinh sản còn có chức năng tiết các hoocmon testoteron và owsstrogen .

- Tuyến tụy là 1 tuyến pha , vừa có chức năng tiết dịch tiêu hóa ( chức năng ngoại tiết) vừa tiết hoocmon . Có 2 loại hoocmon là insulin và glucagon có tác dụng điều hòa lượng đường trong máu được ổn định .

-Tuyến pha là tuyến vừa có chức năng ngoại tiết , vừa có chức năng nội tiết

hormone là nội tiết tố, là một chất hóa học được tiết ra bởi một hoặc nhiều tế bào và chúng tác động lên các tế bào trong các bộ phận khác nhau của sinh vật.

Nội tiết tố (tiếng Anh Hormone) là một chất hóa học được tiết ra bởi một hoặc nhiều tế bào và chúng tác động lên các tế bào trong các bộ phận khác nhau của sinh vật. Chỉ một lượng nhỏ hormon được dùng trong quá trình trao đổi chất của tế bào. Nó là công cụ hóa học truyền các tín hiệu từ tế bào này đến tế bào khác. Tất cả các sinh vật đa bào đều sản xuất hormon; hormon thực vật được gọi là phytohormon. Các hormone trong cơ thể động vật thường được truyền trong máu. Các tế bào phản ứng lại với hormon khi chúng tiếp nhận hormon đó. Hormon gắn chặt với protein tiếp nhận (receptor), tạo ra sự kích hoạt cơ chế chuyển đổi tín hiệu và cuối cùng dẫn đến các phản ứng riêng biệt trên từng loại tế bào.

1. vùng dưới đồi

2.tuyến yên

3. tuyển tụy

4. tuyến giáp

5.tuyến cận giáp

6.tuyến ức

7.tuyến thượng thận

8. thận

9. tuyến tụy

10. buồng trứng(tuyến sinh dục)

11. tử cung(tuyến sinh dục)

12.tinh hoàn( tuyến sinh dục)

bài 2.

hình 1: tuyến giáp

hình 2:tuyến tụy

hình 3: tuyến yên

hình 4: tuyến ức

hình 5: tuyến thượng thận

hình 6: buồng trứng

hình 7: tinh hoàn

1.vùng dưới đồi 2.tuyến yên 3.tuyến tùng 4.tuyến giáp

5.tuyến cận giáp 6.tuyến ức 7.thượng thận 8.thận

9.tuyến tụy 10.tuyến sinh dục 11.tuyến sinh dục

12.tuyến sinh dục

Vấn đề này hơi nhạy cảm một chút

Tham khảo :

Hormone Insulin (Công thức hóa học: C₂₅₇H₃₈₃N₆₅O₇₇S₆; Trọng lượng phân tử: 5808) là một loại hormone do các "tế bào đảo tụy" của tuyến tụy tiết ra với tác dụng chuyển hóa carbohydrate. Ngoài ra, hormone Insulin còn tác dụng đến chuyển hóa mô mỡ và gan thành năng lượng ATP cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể.

Vai trò của hoocmon:

=> Rối loạn trong hoạt động nội tiết thường dẫn tới tình trạng bệnh lí

- Tuyến ngoại tiết: tuyến lệ, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn, tuyến sữa (ở người và động vật có vú); tuyến tơ (ở nhện côn trùng), tuyến tiêu hoá (tuyến nước bọt, tuyến mật...)
- Tuyến nội tiết: tuyến giáp, tuyến cận giáp, tuyến thượng thận, tuyến yên, tuyến tùng, các tuyến sinh dục (tuyến tiền liêt, tuyến tiền đình...)
- Tuyến hỗn hợp vừa ngoại tiết vừa nội tiết: tuyến tuỵ