Gọi phân số đó là \(\dfrac{x}{y}\) .
Theo đề bài ,ta có :
\(\dfrac{x}{y}\)( chuyển 5 đơn vị từ mẫu lên tử thì giá trị \(\dfrac{x}{y}=1\) )
\(\dfrac{x}{y}\) (chuyển 9 đơn vị từ tử xuống mẫu thì giá trị \(\dfrac{x}{y}=\dfrac{3}{5}\) )
Nghĩa là :
\(\left\{{}\begin{matrix}x\\y-5\end{matrix}\right.\) và \(\left\{{}\begin{matrix}x-9\\y\end{matrix}\right.\)
Vậy ta có 2 trường hợp :
Trường hợp 1 : (chuyển 5 đơn vị từ mẫu lên tử)
Ta có :
Ban đầu: \(\dfrac{x}{y}=?\rightarrow\dfrac{x}{y}\) (chuyển 5 đơn vị lên tử) \(\Rightarrow\dfrac{x}{y}=1\)
Vậy :\(\left\{{}\begin{matrix}x\\y-5\end{matrix}\right.\)\(\Rightarrow\left\{{}\begin{matrix}x-5\\y-5\end{matrix}\right.\)
Trường hợp 2 : (chuyển 9 đơn vị từ tử xuống mẫu)
Ta có :
Ban đầu :\(\dfrac{x}{y}=?\rightarrow\dfrac{x}{y}\)(chuyển 9 đơn vị từ tử)\(\Rightarrow\dfrac{x}{y}=\dfrac{3}{5}\)
Vậy :\(\left\{{}\begin{matrix}x-9\\y\end{matrix}\right.=\left\{{}\begin{matrix}x-9\\y-9\end{matrix}\right.\)
\(\Rightarrow\left\{{}\begin{matrix}x-9\\y+9\end{matrix}\right.-\left\{{}\begin{matrix}x+5\\y-5\end{matrix}\right.=\left\{{}\begin{matrix}x-4\\y-4\end{matrix}\right.\)
\(\rightarrow\left\{{}\begin{matrix}x=91\\y=109\end{matrix}\right.-\left\{{}\begin{matrix}x=105\\y=95\end{matrix}\right.=\left\{{}\begin{matrix}x+4\\y-4\end{matrix}\right.\)
\(\left\{{}\begin{matrix}x+4\\y-4\end{matrix}\right.=\left\{{}\begin{matrix}x-91\\y-109\end{matrix}\right.-\left\{{}\begin{matrix}x-105\\y-95\end{matrix}\right.\)
\(\left\{{}\begin{matrix}x+4\\y-4\end{matrix}\right.=\left\{{}\begin{matrix}x+96\\y-14\end{matrix}\right.\)
\(\Rightarrow\)Tử số x là một số nguyên dương.
Mẫu số y là số nguyên âm và số tự nhiên.