Bài 12 : Nước Văn Lang

Tham khảo:

Xã hội mất ổn định

Xung đột

 Ra đời trong hoàn cuộc nói chuyện của Bác với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân Tiên Phong chuẩn bị về tiếp quản Thủ đô. Vào ngày 18/9/1954 trước Đền Hạ thuộc Đền Hùng, Phú Thọ.

Trong quá trình dựng nước và giữ nước đầy gian khổ, hy sinh, dân tộc ta đã tạo nên một truyền thống đoàn kết, anh dũng, kiên cường, thông minh, sáng tạo, và có tinh thần độc lập, tự chủ. Vì thế, dân ta đã làm nên biết bao chiến công oai hùng, dựng nên đất nước, khẳng định chủ quyền và bồi đắp bản sắc dân tộc. Mặt khác, Bác khẳng định: “Mỗi tấc đất này đều phải đổi bằng núi xương, sông máu và mồ hôi của các thế hệ người Việt Nam ta. Bởi vậy, “Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”! Đấy là bổn phận, là tình cảm, là trách nhiệm và nghĩa vụ thiêng liêng của tất cả những ai mang dòng máu Lạc Hồng. Đấy là lẽ đương nhiên, là điều tất yếu.Câu nói trên được Bác nói vào sáng ngày 19/9/1954 tại cửa Đền Giếng trong khu di tích Đền Hùng thuộc núi Nghĩa Lĩnh, xã Hy Cương, huyện Lâm Thau, tỉnh Phú Thọ trước cán bộ Đại đoàn Quân tiên phong.

*Copy mạng*

- Hoàn cảnh:

+ Vào cuối thế kỉ III TCN - đời vua Hùng thứ 18, đất nước Văn Lang không còn yên bình như trước nữa. "Vua không lo sửa sang võ bị, chỉ ham ăn uống, vui chơi. Lụt lội xảy ra, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn".

+ Năm 218 TCN, vua Tần sai quân đánh xuống phương Nam để mở rộng bờ cõi. Sau 4 năm chinh chiến, quân Tần kéo đến vùng Bắc Văn Lang, nơi người Lạc Việt cùng sống với người Tây Âu (hay Âu Việt), vốn có quan hệ gần gũi với nhau từ lâu đời.

- Diễn biến:

+ Cuộc kháng chiến bùng nổ. Người thủ lĩnh Tây Âu bị giết nhưng nhân dân Tây Âu - Lạc Việt không chịu đầu hàng, sử cũ Trung Quốc chép: “Người Việt trốn vào rừng, không ai chịu để quân Tần bắt... Rồi họ đặt người kiệt tuấn lên làm tướng, ngày ở yên, đêm đến ra đánh quân Tần”.

+ Người kiệt tuấn đó là Thục Phán.

- Kết quả:

+ Cuộc chiến đấu kiên cường, quyết liệt của cư dân Tây Âu - Lạc Việt đã làm quân Tần như “đóng binh ở đất vô dụng, tiến không được, thoái không xong".

+ Sáu năm sau, “người Việt đã đại phá quân Tần, giết được Hiệu úy Đồ Thư”. Nhà Tần phải hạ lệnh bãi binh.

Giải thích: -Đứng đầu là Hùng Vương, giúp việc cho cua là các lạc hầu, lạc tướng. Họ ở bộ máy trung ương. Nước Văn Lang chia làm 15 bộ, đúng đầu các bộ là lạc tướng. Dưới bộ là các chiềng, chạ do bồ chính cai quản. Đất nước chưa có luật pháp, quân đội.

đứng đầu là Hùng Vương, giúp việc cho vua là các lạc hầu, lạc tướng. Họ ở bộ máy trung ương. Nước Văn Lang chia làm 15 bộ, đứng đầu các bộ là lạc tướng. Dưới bộ là các chiềng, chạ do bồ chính cai quản. Đất nước chưa có pháp luật, quân đội.

Bộ máy nhà nước Văn Lang có 3 giai cấp, người đứng đầu là Hùng Vương, giúp việc cho vua là Lạc hầu và Lạc tướng, Lạc hầu là tướng văn, Lạc tướng là tướng võ. Đứng đầu các bộ là Lạc tướng, đứng đầu chiềng, chạ là bồ chính. Cả nước được chia làm 15 bộ. Bộ chính có chức vụ cai quản các chiềng, chạ, là người có uy tín và được mọi người tin tưởng. Đây là nhà nước đầu tiên trong lịch sử Việt Nam. Tuy nhiên, nhà nước Văn Lang chưa có luật pháp và quân đội.

Lí do ra đời nước Văn Lang là:

- Sản xuất phát triển, cuộc sống định cư, sự xuất hiện của làng, chạ, bộ lạc

- Do yêu cầu bảo vệ sản xuất vùng các sông lớn

- Xã hội có sự phân chia giàu, nghèo.- Mở rộng giao lưu và tự vệ

- Đứng đầu là Hùng Vương, con trai vua là Quan lang, con gái vua là Mị Nương.

- Vua chia cả nước làm 15 bộ, đóng đô ở Bạch Hạc.

- Đứng đầu các bộ lạc là Lạc tướng, đứng đầu các chiềng chạ là Bộ chính.

=> Tổ chức còn đơn giản, sơ khai.

Nhà nước Văn Lang được tổ chức là :

- Đứng đầu là Hùng Vương, con trai vua là Quan lang, con gái vua là Mị Nương.

- Vua chia cả nước làm 15 bộ, đóng đô ở Bạch Hạc.

- Đứng đầu các bộ lạc là Lạc tướng, đứng đầu các chiềng chạ là Bộ chính.

=> Tổ chức còn đơn giản, sơ khai

thế kỉ VII thủ lĩnh của bộ lạc văn lang đã thống nhất các bộ lạc ở đồng bằng bắc bộ, bắc trung bộ thành một nước, có tên là văn lang.

-Bộ lạc Văn Lang ở vùng đất ven sông Hồng, có nghề đúc đồng phát triển sớm, dân đông, hùng mạnh. - Thế kỷ VII TCN ở vùng Gia Ninh (Phú Thọ) có vị thủ lĩnh dùng tài năng khuất phục các bộ lạc khác , tự xưng là Hùng Vương. - Đóng đô ở Bạch Hạc (Phú Thọ ngày nay ), đặt tên nước là Văn Lang.

 Đứng đầu là Hùng Vương, con trai vua là Quan lang, con gái vua là Mị Nương.

- Vua chia cả nước làm 15 bộ, đóng đô ở Bạch Hạc.

- Đứng đầu các bộ lạc là Lạc tướng, đứng đầu các chiềng chạ là Bộ chính.

=> Tổ chức còn đơn giản, sơ khai.

Sơ đồ tổ chức bộ máy nhà nước Văn Lang

- Nhà nước Văn Lang chưa có luật pháp và quân đội. Khi có chiến tranh, các vua Hùng và các Lạc tướng huy động thanh niên trai tráng ở các chiềng, chạ tập hợp lại, cùng chiến đấu.

- Vào khoảng các thế kỉ VIII - VII TCN, ở vùng đồng bằng ven các sông lớn thuộc Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ngày nay, đã dần dần hình thành những bộ lạc lớn, gần gũi nhau về tiếng nói và phương thức hoạt động kinh tế, sản xuất phát triển.

- Trong các chiềng, chạ, một số người giàu lên, được bầu làm người đứng đầu để trông coi mọi việc; một số ít nghèo khổ, phải rơi vào cảnh nô tì. Mâu thuẫn giữa người giàu và người nghèo đã nảy sinh và ngày càng tăng thêm.

- Việc mở rộng nghề nông trồng lúa nước ở vùng đồng bằng ven các con sông lớn gặp nhiều khó khăn.

=> Vì vậy, cần phải có người chỉ huy đứng ra tập hợp nhân dân các làng bản chống lại lụt lội, bảo vệ mùa màng (làm thủy lợi).

- Cần có thủ lĩnh chỉ đạo các cuộc đấu tranh chống xung đột.

Vào khoảng các thế kỉ VIII - VII TCN, ở vùng đồng bằng ven các sông lớn thuộc Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ ngày nay, đã dần dần hình thành những bộ lạc lớn, gần gũi nhau về tiếng nói và phương thức hoạt động kinh tế, sản xuất phát triển.

- Trong các chiềng, chạ, một số người giàu lên, được bầu làm người đứng đầu để trông coi mọi việc; một số ít nghèo khổ, phải rơi vào cảnh nô tì. Mâu thuẫn giữa người giàu và người nghèo đã nảy sinh và ngày càng tăng thêm.

- Việc mở rộng nghề nông trồng lúa nước ở vùng đồng bằng ven các con sông lớn gặp nhiều khó khăn.

=> Vì vậy, cần phải có người chỉ huy đứng ra tập hợp nhân dân các làng bản chống lại lụt lội, bảo vệ mùa màng (làm thủy lợi).

- Cần có thủ lĩnh chỉ đạo các cuộc đấu tranh chống xung đột.

=> Nhà nước Văn Lang đã ra đời trong hoàn cảnh phức tạp trên.

Có 3 hoàn cảnh ra đời nước Văn Lang:

Hoàn cảnh ra đời nước Văn Lang:

- Do sản xuất phát triển, xã hội phân hóa giàu nghèo.

- Do nhu cầu bảo vệ mùa màng, cần giải quyết về vấn đề thủy lợi.

( Truyền thuyết Sơn Tinh- Thủy Tinh nói lên hoạt động làm thủy lợi, chống thiên tai bão lũ).

- Do nhu cầu giải quyết xung đột để có cuộc sống yên ổn.

Nhận xét về tổ chức nhà nước đầu tiên :

- Có tổ chức từ trên xuống dưới, lấy làng, chạ làm cơ sở (đơn vị hành chính).

- Tuy còn đơn giản nhưng đã là tổ chức chính quyền cai quản cả nước, tạo tiền đề quan trọng cho sự phát triển nền kinh tế, xã hội đất nước cũng như sự hình thành quốc gia - dân tộc và truyền thống tốt đẹp của dân tộc.