Dựa vào sơ đồ 4.1 và thông tin bên dưới, em hãy cho biết:
- Xã hội nguyên thủy đã trải qua những giai đoạn phát triển nào?
- Đặc điểm căn bản trong quan hệ giữa người với người thời nguyên thủy.
Dựa vào sơ đồ 4.1 và thông tin bên dưới, em hãy cho biết:
- Xã hội nguyên thủy đã trải qua những giai đoạn phát triển nào?
- Đặc điểm căn bản trong quan hệ giữa người với người thời nguyên thủy.
Quan sát hình 4.8, em hãy cho biết đời sống của người nguyên thủy ở Việt Nam (cách thức lao động, vai trò của lửa trong đời sống của họ).
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiĐời sống nguyên thủy ở Việt Nam: họ sống phụ thuộc vào tự nhiên với:
Cách thức lao động:– Họ di chuyển từ khu rừng này sang khu rừng khác để kiếm ăn
– Phụ nữ trẻ em hái lượm, các loại quả hạt
– Đàn ông nhận các công việc nặng nhọc nguy hiểm như săn bắt thú rừng
– Họ thuần dưỡng các con vật , chăn nuôi, trồng ngũ cốc, rau quả
Họ đã biết cách sử dụng lửa để nấu chín đồ ăn, xua đuổi thú dữ, sưởi ấm,… (Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Những chi tiết nào trong hình 4.9 thể hiện con người đã biết thuần dưỡng động vật.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhững chi tiết trong hình 4.9 thể hiện con người đã biết thuần dưỡng động vật như:
– Con người đã biết thuần dưỡng ngựa để di chuyển
– Săn bắt các động bật nhỏ như trâu, dê, bò,… để chăn nuôi
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Lao động có vai trò như thế nào trong quá trình tiến hóa của người nguyên thủy?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiLao động đã giúp cơ thể và tư duy con người ngày càng phát triển và hoàn thiện (2 chi trước dần trở thành 2 tay, trung khu ngôn ngữ dần hình thành ở não thùy trái) “Trước tiên là lao động, sau đó cùng với khả năng nói. Đó là 2 yếu tố kích thích cốt yếu nhất mà dưới ảnh hưởng của chúng bộ não của vượn dần biến đổi thành bộ não người.” Như vậy, lao động giúp con người tự cải biên, hoàn thiện mình, tạo nên bước nhảy vọt từ người tối cổ trở thành người tinh khôn.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Dựa vào các hình 4.2, 4.4,4.5 và thông tin bên dưới em hãy kể tên những công cụ lao động của người nguyên thủy. Những công cụ đó được dùng làm gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải+ Các công cụ lao động của người nguyên thủy là : rìu tay, mảnh tước.
+ Những công cụ đó dùng để tạo ra lửa, đốn và chặt thức ăn, giúp đỡ con người thuận tiện hơn trong lao động.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Quan sát hình 4.7 , em có đồng ý với ý kiến: Bức tranh trong hang La-xcô mô tả những con vật là đối tượng săn bắt của người nguyên thủy khi họ đã có cung tên. Tại sao?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Em đồng ý với ý kiến: bức vẽ trong hang La-xco mô tả những con vật là đối tượng săn bắt của người nguyên thủy khi họ đã có cung tên. Vì:
+ Nếu chỉ sử dụng các công cụ lao động như: mảnh tước, rìu đá… con người rất khó có thể săn bắt được các con vật chạy nhanh như: hươu, nai, ngựa. Vì vậy, họ cần chế tạo ra loại công cụ lao động mới sắc nhọn hơn, linh hoạt hơn.
+ Mặt khác, trong quá trình săn bắt các con vật như: hươu, nai, ngựa… nếu con người đứng ở cự li quá gần với các con vật đó, thì con người rất dễ gặp nguy hiểm. Do vậy, họ cần đứng ở cự ki xa hơn.
=> Cung tên là công cụ lao động phù hợp với yêu cầu công việc săn bắt.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Em hãy quan sát hình 4.11 và cho biết người nguyên thủy đã khắc hình gì trên hang Đồng Nội?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNgười nguyên thủy đã khắc hình mặt người (hình bên phải) và hình mặt thú (hình bên trái) trong hang Đồng Nội.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Em hãy nêu sự tiến triển về công cụ lao động, cách thức lao động của người nguyên thủy.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải– Công cụ lao động của người nguyên thủy bắt đầu những những mảnh tước và rìu đá thô sơ qua quá trình lao động đã cải tiến công cụ lao động ngày càng sắc nhọn, có tra cán và dễ săn bắt hơn, sáng tạo ra mũi trên để sắn bắn các con vật.
– Cùng với sự cải tiến về công cụ thì còn người cũng dần chuyển từ hái lượm, săn bắt sang sắt bắn trồng trọt và chăn nuôi.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Em hãy hoàn thành bảng sau đây.
Nội dung | Người tối cổ | Người tinh khôn |
Đặc điểm cơ thể | ||
Công cụ và phương thức lao động | ||
Tổ chức xã hội |
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Nội dung
Người tối cổ
Người tinh khôn
Đặc điểm cơ thể
- Hầu như có thể đi, đứng bằng hai chân.
- Đầu nhỏ, trán thấp và bợt ra sau, hàm nhô về phía trước,…
- Trên cơ thể còn bao phủ bởi một lớp lông mỏng.
- Dáng đứng thẳng (như người ngày nay).
- Thể tích hộp sọ lớn hơn, trán cao, hàm không nhô về phía trước như Người tối cổ.
- Lớp lông mỏng không còn.
Công cụ và phương thức lao động
sử dụng hòn đá được ghè đẽo thô sơ để săn bắt
rùi đá mài lưỡi, cung tên, lao để trồng trọt, chăn nuôi
Tổ chức xã hội
con người sống theo bầy hay còn gọi là bầy người nguyên thủy, bao gồm vài gia đình sinh sống cùng nhau, xã hội sự phân công lao động giữa nam và nữ
xã hội được chia thành thị tộc, bộ lạc. Thị tộc gồm vài chục gia đình có quan hệ huyết thống mà đứng đầu là tộc trưởng. Bộ lạc gồm nhiều thị tộc cư trú trên cùng bản địa, người đứng đầu là tù trưởng.
Theo em, lao động có vai trò thế nào đối với bản thân, gia đình và xã hội ngày nay.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiQuá trình lao động miệt mài giúp con người phát triển. Lao động là sự vận dụng trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của bản thân phục vụ cho sự phát triển của loài người. Lao động không chỉ giúp ích cho bản thân mà còn giúp ích cho gia đình và đất nước. Lao động nuôi sống con người, hình thành nhân cách, phát triển trí tuệ, tài năng.
Lao động là trách nhiệm của mỗi người, là công dân một nước độc lập chúng ta cần ra sức lao động để phục vụ và phát triển đất nước. Hiểu được giá trị của lao động, chúng ta càng trận trọng những thành quả mà ông cha ta để lại, đồng thời xác định mục tiêu cụ thể rõ ràng trước mắt là cố gắng học tập, nghe lời thầy cô, cha mẹ.
(Trả lời bởi datcoder)