Châu Phi nổi tiếng thế giới với những cảnh quan đa dạng, hùng vĩ; những loài động vật hoang dã như voi, sư tử; các mỏ dầu và kim cương có giá trị;... Vậy, con người đang khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên châu Phi như thế nào?
Châu Phi nổi tiếng thế giới với những cảnh quan đa dạng, hùng vĩ; những loài động vật hoang dã như voi, sư tử; các mỏ dầu và kim cương có giá trị;... Vậy, con người đang khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên châu Phi như thế nào?
Dựa vào hình 11.1 và thông tin trong bài, em hãy cho biết người dân châu Phi khai thác thiên nhiên ở các môi trường như thế nào?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNgười dân châu Phi khai thác thiên nhiên ở các môi trường như sau:
- Môi trường xích đạo:
+ Sử dụng đất trồng cây công nghiệp quy mô lớn (cọ dầu, ca cao, cao su, cây lương thực như ngô, lúa nước).
+ Khai thác khoáng sản (dầu mỏ, bô - xít,...).
- Môi trường nhiệt đới:
+ Nhiều quốc gia tận dụng ưu thế về hệ động, thực vật đặc trưng để thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên nhằm bảo vệ đa dạng sinh học và thu hút khách du lịch.
+ Khai thác một số mỏ khoáng sản có giá trị như vàng, đồng,...
+ Khu vực Đông Nam châu Phi với lượng ẩm tương đối lớn, đang được khai thác trồng cây công nghiệp, cây ăn quả xuất khẩu.
+ Vùng ven sa mạc, trồng rừng ngăn hiện tượng sa mạc hóa.
+ Khu vực xavan Nam Xa-ha-ra, trồng các loại cây như bông, lạc,... và chăn nuôi dê, cừu,...
- Môi trường hoang mạc:
Một số quốc gia ứng dụng công nghệ để thích nghi với điều kiện khắc nghiệt của tự nhiên nhằm khai thác lãnh thổ hiệu quả như:
+ Khai thác, chế biến dầu mỏ và khí tự nhiên trong hoang mạc Xa-ha-ra;
+ Dùng công nghệ tưới và nhà kính để thành lập các trang trại ở ốc đảo;
+ Xây dựng các nhà máy điện mặt trời;
+ Tổ chức các giải thể thao như đua xe trên hoang mạc;
+ Tổ chức các hoạt động du lịch khám phá,...
- Môi trường cận nhiệt:
+ Trồng các loại cây cận nhiệt: lúa mì, nho, ô liu,... và chăn nuôi cừu.
+ Phát triển mạnh các hoạt động du lịch nghỉ dưỡng.
+ Khai thác khoáng sản: dầu khí ở phía bắc và vàng, kim cương ở phía nam.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Quan sát hình 11.3 dựa vào thông tin trong bài, em hãy phân tích vấn đề về săn bắn và buôn bán động vật hoang dã, lấy ngà voi, sừng tê giác ở châu Phi.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVấn đề về săn bắn và buôn bán động vật hoang dã, lấy ngà voi, sừng tê giác ở châu Phi:
* Nguyên nhân
- Việc buôn bán sừng tê giác đen và ngà voi mang lại giá trị kinh tế cao.
- Một bộ phận người dân có niềm tin hoang đường về tác dụng chữa bệnh thần kì của sừng tê giác.
- Sử dụng ngà voi làm đồ trang sức hay trang trí nội thất.
- Hiện nay, tê giác và voi đang dần có nguy cơ tuyệt chủng bởi nạn buôn bán trái phép nên càng trở nên quý hiếm và được truy lùng ở mọi nơi.
* Biện pháp
- Một số quốc gia thành lập các khu bảo tồn tự nhiên, vườn quốc gia, khu dự trữ sinh quyển để bảo vệ các loài động vật quý hiếm.
- Phần lớn các quốc gia đều có quy định rất nghiêm đối với việc săn bắn, mua bán động vật hoang dã.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Em hãy hoàn thành bảng tổng hợp thông tin về phương thức khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên châu Phi theo mẫu sau:
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiMôi trường xích đạo: Tầng lớp trong mún đất không dày và lớp phủ thực vật bị tàn phá rất nhiều
=>Cần phải trồng và bảo vệ rừng
Môi trường nhiệt đới: Người dân cần lưu ý vấn đề thoái hóa đất và nguồn nước rất hạn chế
Môi trường hoang mạc: Vì diện tích hoang mạc có xu hướng mở rộng nên người dân cần phải chú ý có những biện pháp phù hợp để khai thác
Môi trường cận nhiệt: Người dân cần lưu ý hiện tượng hoang mạc hóa, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu như hiện nay
(Trả lời bởi Nguyễn Lê Phước Thịnh)
Em hãy vẽ tranh hoặc viết một đoạn văn thể hiện thông điệp kêu gọi bảo vệ động vật hoang dã ở châu Phi.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiBài tham khảo:
Thiên nhiên châu Phi rất phong phú và đa dạng, nhất là các loài động vật. Cách đây hơn 100 năm, châu lục này được xem như một vườn thú khổng lồ. Tuy nhiên hiện nay, nhiều loài động vật châu Phi đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng như: linh dương xanh, gấu núi, sư tử, tê giác, báo đốm,... Việc săn bắn trộm, giết hại hàng loạt và buôn bán động vật hoang dã là một trong những vấn đề cần lên án châu Phi.
Động vật hoang dã là một bộ phận không thể thiếu trong lớp sinh quyển mà con người chúng ta đang có mặt. Chúng được ví như một tài nguyên quý giá thúc đẩy sự phát triển toàn diện của xã hội, là một mắc xích quan trọng cho chuỗi chuyển hóa sinh học đang diễn ra. Sự tồn tại của thế giới động vật hoang dã ở châu Phi tác động không nhỏ đến sự cân bằng hệ sinh thái, duy trì môi trường sống trong lành cho con người.
Chính vì vậy, chúng ta cần phải cùng nhau chung tay bảo vệ động vật hoang dã ở châu Phi, cần có các biện pháp phù hợp nhằm ngăn chặn vấn nạn săn bắn trộm, giết hại hàng loạt và buôn bán động vật hoang dã, đồng thời tăng cường các biện pháp bảo tồn các loài động vật này.
(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)