Bài 10. Đặc điểm dân cư, xã hội châu Phi

Mở đầu (SGK Cánh diều - Trang 117)

Hướng dẫn giải

Bùng nổ dân số : 

- Năm 2020 , số dân châu Phi khoảng 1 340 triệu người , chiếm 17% dân số thế giới.

- Dân châu Phi tăng rất nhanh từ năm 50 của thế kỉ XX.

- Giai đoạn 2015 - 2020 tuy tốc độ tăng dân số châu Phi đã giảm những vấn đề có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao nhất thế giới với 2,54%.

- Tăng dân số nhanh gây kìm hãm sự phát triển dẫn đến đói nghèo , tài nguyên bị khai thác kiệt quệ , suy thoái ô nhiễm môi trường,.. 

 

Nạn đói : 

- Mỗi năm có hàng chục triệu người dân châu Phi bị nạn đói đe dọa , trong đó vùng nam hoang mạc Xa-ha-ra là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do tình trạng hạn hán , bất ổn chính trị ,.. Hằng năm có rất nhiều quốc gia châu Phi phải phụ thuộc vào viện trợ lương thực của thế giới.

 

Xung đột quân sự : 

- Xung đột quân sự là một vấn đề nghiêm trọng tại châu Phi. Nguyên nhân là do mâu thuẫn giữa các bộ tộc , do cạnh tranh về tài nguyên thiên nhiên. Hậu quả thương vong về người , gia tăng nạn đói, bệnh tật, di dân, bất ổn chính trị đồng thời tạo ra cơ hội để nước ngoài can thiệp.

 

Di sản lịch sử châu Phi :

- Châu Phi là một trong những cái nôi của loài người. Di sản lịch sử có giá trị như phát minh ra chữ viết tượng hình, các phép tính diện tích các hình , công trình kiến trúc : Kim Tử Tháp và Tượng Nhân sư ở Ai Cập.

 

`@`Phamdanhv.

(Trả lời bởi animepham)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 1 (SGK - Trang 118)

Hướng dẫn giải

- Nhận xét về số dân châu Phi:

+ Số dân đông: năm 2019, châu Phi có 1308,1 triệu người, chiếm 17,0% dân số thế giới.

+ Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao: giai đoạn 1960 – 2019, dân số châu Phi tăng 4,6 lần (trong khi dân số thế giới tăng 2,6 lần).

=> Từ chỗ chiếm 10,2% dân số thế giới (năm 1960) đã tăng lên 17% (năm 2019).

- Nhận xét về bùng nổ dân số ở châu Phi:

+ Phần lớn các quốc gia châu Phi có sự gia tăng dân số nhanh trong thời gian ngắn và tỉ lệ tăng dân số tự nhiên bình quân hàng năm vượt 2,1%.

+ Nhiều quốc gia khu vực Trung Phi, Đông Phi và Tây Phi có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên ở mức cao (2,7 - 3,0%).

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 2 (SGK - Trang 118)

Hướng dẫn giải

Nguyên nhân của nạn đối ở nhiều quốc gia châu Phi:

- Do các cuộc xung đột quân sự, chính trị làm bất ổn định cuộc sống.

- Biến đổi khí hậu làm hạn hán xảy ra ngày càng nghiêm trọng, sản xuất lương thực suy giảm.

- Dịch bệnh HIV/AIDS đã khiến nhiều gia đình mất đi lao động trụ cột.

- Sự gia tăng dân số quá nhanh gây áp lực lên nguồn cung lương thực.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)

Câu hỏi 3 (SGK - Trang 118)

Hướng dẫn giải

- Nguyên nhân gây ra các xung đột quân sự ở một số quốc gia châu Phi: 

+ Do những tranh chấp về sở hữu đất đai và tài nguyên thiên nhiên.

+ Sự bất đồng giữa các sắc tộc.

- Ảnh hưởng của các cuộc xung đột đến kinh tế - xã hội châu Phi:

+ Làm nhiều người thiệt mạng.

+ Ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế, sản xuất lương thực, việc làm và đời sống.

+ Nhiều quốc gia rơi vào tình trạng kiệt quệ kinh tế, người dân lâm vào cảnh đói nghèo.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Câu hỏi (SGK - Trang 119)

Hướng dẫn giải

Tham khảo:

Châu Phi có nhiều di sản được Ủy ban Di sản Thế giới (WHC) công nhận. Đây là các di sản lịch sử về kiến trúc, điêu khắc, khảo cổ,… có giá trị nổi bật toàn cầu.

Các di sản được tôn vinh mang lại giá trị về văn hóa, thẩm mĩ và có ý nghĩa kinh tế, giáo dục vượt khỏi phạm vi quốc gia, châu lục, tạo khả năng thu hút khách du lịch.

(Trả lời bởi HT.Phong (9A5))
Thảo luận (2)

Luyện tập (SGK - Trang 119)

Hướng dẫn giải

a) Nhận xét

Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi luôn cao hơn mức trung bình của thế giới và có sự thay đổi qua các giai đoạn:

- Giai đoạn 1960 – 1980: Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi tăng từ 2,3% (1960) lên 2,8% (1980) trong khi tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên của thế giới có xu hướng giảm từ 1,8% (1960) xuống còn 1,6% (1980).

- Giai đoạn 1980 – 2000: Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi có xu hướng giảm từ 2,8% (1960) lên 2,5% ( 000) nhưng vẫn cao hơn mức trung bình của thế giới (1,4% năm 2000)

- Giai đoạn 2000 – 2019: Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên của châu Phi có xu hướng tăng từ 2,5% (2000) lên 2,6% (2019) trong khi tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên của thế giới có xu hướng giảm từ 1,4% (2000) xuống còn 1,2% (2019).

b) Những thách thức do dân số tăng nhanh ở châu Phi

- Thách thức đối với sự phát triển kinh tế.

- Thách thức đối với vấn đề lương thực, thực phẩm.

- Thách thức đối với vấn đề giải quyết việc làm cho người lao động.

- Thách thức về sự phát triển văn hóa, y tế, giáo dục, giao thông, nhà ở.

- Vấn đề ô nhiễm môi trường, cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.

- Tình hình trật tự xã hội.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK - Trang 119)

Hướng dẫn giải

Khu di tích Mỹ Sơn mang kiến trúc đặc trưng của người Chăm cổ

- Chính thức nằm trong số những Di sản văn hóa thế giới vào năm 1999, là thành tích đáng kể mà khu di tích Mỹ Sơn có được.

- Đây chính là khu đền tháp đặc trưng của điêu khắc Chăm cổ, được phát hiện vào năm 1898 bởi học giả người Pháp là M.C.Paris. Toàn bộ khu di tích nằm trong khu vực thung lũng Mỹ Sơn thuộc địa phận của xã Duy Phú, Duy Xuyên của Quảng Nam.

 

- Quay về lịch sử từ thế kỷ thứ 4 thì khu vực này được xây dựng là quần thể với hơn 70 ngôi đền tháp, sở hữu nhiều kiến thức đầy độc đáo. Nó là nghệ thuật điêu khắc, kiến trúc đặc trưng của dân tộc Chăm. Được biết tới là đền đài chính, nổi bật của đại Hindu – Ấn Độ giáo nằm tại khu vực Đông Nam Á, đồng thời cũng là di sản duy nhất của người Việt ở thể loại này nên vô cùng quý giá.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)