M.Gooc-ki đã nói "Văn học là nhân học". Đối tượng mà văn học hướng đến là con người với "chữ người được viết hoa". Có nghĩa là, văn học hướng về, đề cao, ca ngợi và bồi đắp "chữ người viết hoa" ấy mọi thời đại để nó ngày một đẹp hơn, hoàn thiện hơn. Và trong rất nhiều nét đẹp của chữ viết hoa ấy phải kể đến tình thương, lòng nhân ái. Bởi thế ta thấy có sự đồng nhất giữa văn học và tình thương.
Tình thương vốn là một trong những đức tính của con người. Nó xuất phát từ tấm lòng, trái tim mỗi con người. Nó mang tính hướng thiện, nhân đạo và nhìn sự việc bằng sự gắn bó với những tư tưởng hay giá trị đạo đức được xã hội công nhận. Là cơ sở gắn kết những mối quan hệ xung quanh, làm cho khoảng cách giữa con người gần hơn. Từ xưa đến nay, dân tộc Việt Nam ta luôn đề cao tư tưởng nhân ái, một đạo lí cao đẹp, truyền thống "lá lành đùm lá rách" cũng được phát huy qua nhiều thế hệ. Những tình cảm cao quý ấy được kết tinh, hội tụ và phản ánh qua những tác phẩm văn học dân tộc.
Nói văn học luôn ca ngợi lòng nhân ái và tình yêu thương giữa người và người quả không sai. Từ xưa trong văn học dân gian các cụ đã đề cao tình yêu thương con người. Ai trong chúng ta cũng thuộc lòng những câu ca dao như:
"Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"
Hoặc câu:
"Nhiễu điều phủ lấy giá gương.
Người trong một nước phải thương nhau cùng".
Rồi truyền thuyết "con Rồng cháu Tiên" giúp ta hiểu rõ hơn về từ "đồng bào". Mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân đã sinh ra một trăm trứng và nở ra trăm con, 50 người con xuống biển sau này trở thành người miền xuôi, còn 50 người con khác lên núi sau này trở thành các dân tộc miền núi. Trước khi đi, Lạc Long Quân có dặn Âu Cơ rằng: sau này có gì khó khăn thì giúp đỡ nhau. Điều đó, cho thấy người xưa còn nhắc nhở con cháu phải biết thương yêu, đoàn kết, tương trợ nhau. Ta còn bắt gặp rất nhiều những câu chuyện về lòng yêu thương, tư tưởng nhân đạo của dân tộc trong văn học dân gian qua hình ảnh chàng Thạch Sanh đại diện cho chính nghĩa, hiền hậu, vị tha, dũng cảm, sẵn sàng tha thứ cho mẹ con Lý Thông, người đã bao lần tìm cách hãm hại mình. Rồi khi mười tám nước chư hầu kéo quân sang đánh Thạch Sanh nhằm cướp lại công chúa, chàng đã sử dụng cây đàn thần của mình để thức tỉnh binh lính, làm cho binh lính lần lượt xếp giáp quy hàng mà không cần động đến đao binh. Chàng lại mang cơm thiết đãi họ trước khi rút về nước. Ta còn biết đến một cô út dũng cảm làm vợ chàng Sọ Dừa kì dị. Câu chuyện về bông cúc trắng, bông hoa của tình yêu thương mãnh liệt đã làm nên điều kì diệu trong cuộc sống. Còn biết bao câu ca, câu chuyện thấm đẫm tình thương trong văn học dân gian ta không thể nào kể hết.
Đọc văn học trung đại ta lại thấy sự tiếp nối làm đẹp truyền thống đó. Cáo bình Ngô của Nguyễn Trãi với tư tưởng nhân đạo cao cả:
"Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
Lấy chí nhân để thay cường bạo"
Chính là tư tưởng xuyên suốt mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước.
Chúng ta cũng từng đọc Truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du và hẳn vẫn giữ Truyện Kiều trong đáy sâu thẳm tâm linh, để luôn tự mình được trăn trở, chiêm nghiệm. Truyện Kiều, không chỉ là bản cáo trạng tội ác của bọn quan lại phong kiến, còn là một quyển kinh về tình thương. Tình thương cha, tình thương mẹ, thương chị em ruột thịt, thương người... như thể thương thân của nàng Kiều, đã in dấu ấn rất rõ tình thương mênh mông... của thi hào Nguyễn Du với thân phận những người phụ nữ.
Đến văn học hiện đại ta lại bắt gặp tình yêu thương rất con người đó. Hình ảnh cậu bé Hồng trong tác phẩm "Những ngày thơ ấu", đã cho chúng ta thấy rằng: "tình mẫu tử là nguồn thiêng liêng và kì diệu, là mối dây bền chặt không gì chia cắt được". Cậu bé Hồng phải sống trong cảnh mồ côi, chịu sự hành hạ của bà cô, cha mất, mẹ phải đi tha hương, ấy vậy mà cậu không hề oán giận mẹ mình, ngược lại vô cùng kính yêu, nhớ thương mẹ. Câu chuyện đã làm rung động biết bao trái tim của độc giả. Không chỉ phản ánh tình mẫu tử, văn học còn cho ta thấy một tình cảm vô cùng đẹp đẽ, sâu sắc không kém, đó là tình cảm vợ chồng. Tiểu thuyết "Tắt đèn" của nhà văn Ngô Tất Tố là minh chứng rõ nét nhất cho điều này. Nhân vật chị Dậu được tác giả khắc họa thành một người phụ nữ điển hình nhất trong văn học hiện thực Việt Nam. Chị là một người vợ thương chồng, yêu con, luôn ân cần, nhẹ nhàng chăm sóc cho chồng dù trong hoàn cảnh khó khăn, nguy khốn. Chị Dậu đã liều mình: đánh trả tên người nhà lí trưởng để bảo vệ cho chồng, một việc mà ngay cả đàn ông trong làng cũng chưa dám làm. Đọc truyện "Cuộc chia tay của những con búp bê" ta rưng rưng cảm động khi chứng kiến cảnh anh em Thành và Thủy chia tay nhau đầy nước mắt. Tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp về tình cảm và sự gắn bó giữa anh em với nhau trong gia đình mà các cụ xưa đã từng đúc kết:
"Anh em như thể tay chân.
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần"
Bên cạnh việc ca ngợi những con người "thương người như thể thương thân", văn học cũng phê phán những kẻ ích kỉ, vô lương tâm. Trong truyện cổ tích "Tấm Cám", chúng ta sẽ thấy được thái độ căm ghét của mọi người đối với mẹ con Cám. Cái chết ở cuối câu chuyện đã lên án gay gắt: những kẻ ác phải bị trừng phạt. Đáng ghê sợ hơn nữa là những người cạn tình máu mủ. Điển hình là nhân vật bà cô trong truyện "Những ngày thơ ấu", một người độc ác, nham hiểm "giết người không dao". Bà ta nói xấu, sỉ nhục mẹ bé Hồng trước mặt bé, đứa cháu ruột của mình, đứa cháu mồ côi tội nghiệp lẽ ra bà phải yêu thương để bù đắp lại những mất mát mà bé phải hứng chịu. Hay trong tiểu thuyết "Tắt đèn", nhà văn Ngô Tất Tố đã cho chúng ta thấy sự tàn ác, bất nhân của tên cai lệ và người nhà lí trưởng. Chúng thẳng tay đánh đập những người thiếu sưu, đến những người phụ nữ chân yếu tay mềm như chị Dậu mà chúng cũng không tha. Rồi ông quan trong "Sống chết mặc bay" tiêu biểu cho tầng lớp thống trị, quan lại ngày xưa. Trong cảnh nguy cấp, nhân dân đội gió, tắm mưa cứu đê thì quan lại ngồi ung dung đánh tổ tôm. Ngay cả khi có người vào báo đê vỡ hắn vẫn thét lính đuổi ra và khi quan lớn ù ván bài to thì cũng là lúc cả làng ngập nước, nhà cửa lúa má bị cuốn trôi hết, tình cảnh thật thảm sầu. Chính sự việc cao trào đó đã lên án gay gắt tên quan hộ đê, hay chính là đại diện cho tầng lớp thống trị, dửng dưng trước sinh mạng của biết bao người. Văn học không chỉ viết về tình thương, ca ngợi tình thương. Văn học còn khơi dậy tình thương trong lòng chúng ta, muốn chúng ta sẻ chia, cảm thông với những con người bất hạnh. Không ai dửng dưng, cầm lòng khi đọc truyện Cô bé bán diêm tội nghiệp và cảnh cô bé chết trong đêm giao thừa lòng thầm hỏi trong cuộc sống này còn bao người sẽ chết như thế trước sự thờ ơ đến vô cảm của người đời? Cũng bao lần ta nhỏ lệ khi đọc đoạn trích Một cảnh mua bán trong Tắt đèn khi Ngô Tất Tố kể về cái Tí với bát cơm thừa của chó nhà Nghị Quế. Ta cũng chẳng thể dửng dưng trước nỗi truân chuyên của người con gái tài sắc Thuý Kiều mà Nguyễn Du đã bao lần nhỏ lệ khóc thương trong tác phẩm của mình. Rồi cảnh anh em Thành Thuỷ chia tay cùng những con búp bê làm lòng ta nhói đau khi chứng kiến những bất hạnh của tuổi thơ và nỗi bất hạnh mà các em phải gánh chịu quá sớm. Từ việc khơi dậy tình yêu thương ấy, văn học gửi đến chúng ta thông điệp: Hãy dâng tặng tình yêu thương cho mọi người ta lại cũng được đón nhận nó.
Văn học và tình thương luôn đồng hành tạo nên giá trị đích thực cho mỗi tác phẩm đồng thời giúp con người vươn tới chân - thiện - mĩ, hoàn thiện nhân phẩm và nhân cách con người. Và ở bất kì thời đại nào, giá trị lớn lao nhất của văn chương vẫn là "gây cho ta những tình cảm ta chưa có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có".
Văn học hay còn gọi là văn chương là nghệ thuật dùng ngôn ngữ và hình tượng để thể hiện đời sống và xã hội con người .Là nơi con người gởi gắm tâm tư,tình cảm và cảm xúc của mình vào đó.Tuy nhiên,văn học cũng chính là phương tiện mà con người dùng để ca ngợi những cái tốt, tình yêu con người như tình mẫu tử,tình phụ tử ,tình bằng hữu…và phê phán những thói hư tật xấu của con người như tham của người,làm chuyện xấu xa gây thiệt thòi cho người khác.Tình thương là tình cảm thương yêu, chia sẻ và đùm bọc một cách thắm thiết của con người.Và chính những diều trên cho ta thấy,văn học và tình thương có một mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Văn học có vai trò quan trọng đối với tinh thần mỗi con người.Nó là “Hương nhụy trong mát và ngọt trong cuộc sống con người”.Nếu như không có văn học thì cuộc sống con người sẽ vô cùng nhàm chán và nhạt nhẽo.Và nó còn là con dường dẫn con người đến với lòng nhân ái trong tâm hồn mỗi chúng ta.Với lại văn học luôn gắn bó với tình thương vì văn học chính là tâm hồn dân tộc được thể hiện rõ nét qua các nhân vật bằng ngôn từ mềm mại nhưng ko kém phần sắc sảo cho thấy phần nào phẩm chất dân tộc .Chẳng hạn như tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố,nhân vật chị Dậu được miêu tả là một con người có sức sống tiềm tàng và giàu tình thương hết mực yêu chồng con là tâm hồn dân tộc thể hiện qua văn học.Ngoài tình thương ấy của chị Dâu thì tình yêu thương nhân loại cũng là vẻ đẹp nhất của tâm hồn dân tộc,cũng chính là diều khiến văn và tình thương nên chặt chẽ.Chẳng hạn như câu tục ngữ “ Thương người như thể thương thân” một câu tục ngữ nổi tiếng trong văn học của dân tộc ta với ý răn dạy đạo lí yêu thương mọi người xung quanh như yêu chính bản thân mình.Vì thế mà văn học luôn với bó với tình thương vì từ văn học con người phản ánh tình thương con người,và từ tình thương con người truyền đạt qua ngôn từ để răn người đời sau.
Văn học đã gắn bó rất sâu sắc với tình thương và nói lên nỗi đau khổ con người.Vào khoảng thế kỉ XIX đến thế kỉ XX ,đã có rất nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng ra đời đã phản ánh số phận đau khổ,hẩm hiu của con người như Lão Hạc,túp lều bác Tom,Tắt đèn…Văn học còn nói lên sự cảm thông đối với nỗi đau của họ và gợi tình thương yêu trong mỗi tâm hồn người đọc.Không những thế mà văn học còn phản ánh nhiều tình thương con người trong đó.Chẳng hạn như câu ca dao thân thuộc này:
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Qua câu ca dao văn học này, khiến ta nhớ lại công cha mẹ như biển trời và tình thương ấy bao la ,rông lớn dường như không thể đong đo được.Tình thương đang được gợi trong từng từ một trong câu ca dao,gợi nên tình yêu cha mẹ trong tâm hồn người nghe và đọc.Ngoài tình mẫu phụ tử ấy còn có câu:
Anh em bát máu sẻ đôi.
Cho thấy tình anh em tình thân thiết trong cách ăn ở, nhẫn nhịn, nhường nhịn lẫn nhau.Tình thương đang được chứa đựng trong câu tục ngữ này ,và câu tục ngữ là phần tử của văn học ,và từ đó cho thấy tình anh em hay tình thuong nằm trong văn học.Không chỉ có tình thương,văn học còn phản ánh những còn người thơ ơ,coi thường mạng sống con người ,và những con người xấu xa tàn đọc luôn chà đạp lên cuộc sống người khác.Phản ánh sự mất nhân tính ,bóc lột người khác đến xương tuỷ và máu.Trong tác phẩm “sống chết mặc bay” hay “tắt đèn “ đã nói lên chính quyền cai trị tàn độc, xấu xa. Họ sống trong cuộc sống sự xa hoa ,sung sướng được lấy ra từ máu bao người,sẵn sàng bóc lột đến kiệt cùng cũng chưa thôi.Chính sự dửng dưng thờ ơ của những quan cai trị,những nhà thống trị là diều văn học luon phê phán,khinh bỉ.Văn học không chỉ ca ngợi tình thương,phê phán cái xấu,cái ác mà còn khơi gợi tình thương con người,bồi dưỡng tâm hồn con người.Khiến tâm hồn con người nên đẹp.Qua các tác phẩm gợi nên cảnh bất hạnh ,văn học muốn khơi gợi tâm hồn ấy chính là sự cảm thông.
Tình yêu được chứa trong văn học,tình thương nằm ở trong văn học cho ta thấy mối quan hê thân thiết của văn học với tình thương như thế nào.Chính sự thân thiết ấy ,văn học và tình thương dẫn ta tới con đường thánh thiện và tràn ngập yêu thương của con người.
Bài mik viết còn fail nhìu mong bn thông cảm, nếu hay và có ích cho bn thì tick cho mik nha ^^
Văn học hay còn gọi là văn chương là nghệ thuật dùng ngôn ngữ và hình tượng để thể hiện đời sống và xã hội con người .Là nơi con người gởi gắm tâm tư,tình cảm và cảm xúc của mình vào đó.Tuy nhiên,văn học cũng chính là phương tiện mà con người dùng để ca ngợi những cái tốt, tình yêu con người như tình mẫu tử,tình phụ tử ,tình bằng hữu…và phê phán những thói hư tật xấu của con người như tham của người,làm chuyện xấu xa gây thiệt thòi cho người khác.Tình thương là tình cảm thương yêu, chia sẻ và đùm bọc một cách thắm thiết của con người.Và chính những diều trên cho ta thấy,văn học và tình thương có một mối quan hệ chặt chẽ với nhau.
Văn học có vai trò quan trọng đối với tinh thần mỗi con người.Nó là “Hương nhụy trong mát và ngọt trong cuộc sống con người”.Nếu như không có văn học thì cuộc sống con người sẽ vô cùng nhàm chán và nhạt nhẽo.Và nó còn là con dường dẫn con người đến với lòng nhân ái trong tâm hồn mỗi chúng ta.Với lại văn học luôn gắn bó với tình thương vì văn học chính là tâm hồn dân tộc được thể hiện rõ nét qua các nhân vật bằng ngôn từ mềm mại nhưng ko kém phần sắc sảo cho thấy phần nào phẩm chất dân tộc .Chẳng hạn như tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố,nhân vật chị Dậu được miêu tả là một con người có sức sống tiềm tàng và giàu tình thương hết mực yêu chồng con là tâm hồn dân tộc thể hiện qua văn học.Ngoài tình thương ấy của chị Dâu thì tình yêu thương nhân loại cũng là vẻ đẹp nhất của tâm hồn dân tộc,cũng chính là diều khiến văn và tình thương nên chặt chẽ.Chẳng hạn như câu tục ngữ “ Thương người như thể thương thân” một câu tục ngữ nổi tiếng trong văn học của dân tộc ta với ý răn dạy đạo lí yêu thương mọi người xung quanh như yêu chính bản thân mình.Vì thế mà văn học luôn với bó với tình thương vì từ văn học con người phản ánh tình thương con người,và từ tình thương con người truyền đạt qua ngôn từ để răn người đời sau.
Văn học đã gắn bó rất sâu sắc với tình thương và nói lên nỗi đau khổ con người.Vào khoảng thế kỉ XIX đến thế kỉ XX ,đã có rất nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng ra đời đã phản ánh số phận đau khổ,hẩm hiu của con người như Lão Hạc,túp lều bác Tom,Tắt đèn…Văn học còn nói lên sự cảm thông đối với nỗi đau của họ và gợi tình thương yêu trong mỗi tâm hồn người đọc.Không những thế mà văn học còn phản ánh nhiều tình thương con người trong đó.Chẳng hạn như câu ca dao thân thuộc này:
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Qua câu ca dao văn học này, khiến ta nhớ lại công cha mẹ như biển trời và tình thương ấy bao la ,rông lớn dường như không thể đong đo được.Tình thương đang được gợi trong từng từ một trong câu ca dao,gợi nên tình yêu cha mẹ trong tâm hồn người nghe và đọc.Ngoài tình mẫu phụ tử ấy còn có câu:
Anh em bát máu sẻ đôi.
Cho thấy tình anh em tình thân thiết trong cách ăn ở, nhẫn nhịn, nhường nhịn lẫn nhau.Tình thương đang được chứa đựng trong câu tục ngữ này ,và câu tục ngữ là phần tử của văn học ,và từ đó cho thấy tình anh em hay tình thuong nằm trong văn học.Không chỉ có tình thương,văn học còn phản ánh những còn người thơ ơ,coi thường mạng sống con người ,và những con người xấu xa tàn đọc luôn chà đạp lên cuộc sống người khác.Phản ánh sự mất nhân tính ,bóc lột người khác đến xương tuỷ và máu.Trong tác phẩm “sống chết mặc bay” hay “tắt đèn “ đã nói lên chính quyền cai trị tàn độc, xấu xa. Họ sống trong cuộc sống sự xa hoa ,sung sướng được lấy ra từ máu bao người,sẵn sàng bóc lột đến kiệt cùng cũng chưa thôi.Chính sự dửng dưng thờ ơ của những quan cai trị,những nhà thống trị là diều văn học luon phê phán,khinh bỉ.Văn học không chỉ ca ngợi tình thương,phê phán cái xấu,cái ác mà còn khơi gợi tình thương con người,bồi dưỡng tâm hồn con người.Khiến tâm hồn con người nên đẹp.Qua các tác phẩm gợi nên cảnh bất hạnh ,văn học muốn khơi gợi tâm hồn ấy chính là sự cảm thông.
Tình yêu được chứa trong văn học,tình thương nằm ở trong văn học cho ta thấy mối quan hê thân thiết của văn học với tình thương như thế nào.Chính sự thân thiết ấy ,văn học và tình thương dẫn ta tới con đường thánh thiện và tràn ngập yêu thương của con người.
M.Gooc-ki đã nói "Văn học là nhân học". Đối tượng mà văn học hướng đến là con người với "chữ người được viết hoa". Có nghĩa là, văn học hướng về, đề cao, ca ngợi và bồi đắp "chữ người viết hoa" ấy mọi thời đại để nó ngày một đẹp hơn, hoàn thiện hơn. Và trong rất nhiều nét đẹp của chữ viết hoa ấy phải kể đến tình thương, lòng nhân ái. Bởi thế ta thấy có sự đồng nhất giữa văn học và tình thương.
Tình thương vốn là một trong những đức tính của con người. Nó xuất phát từ tấm lòng, trái tim mỗi con người. Nó mang tính hướng thiện, nhân đạo và nhìn sự việc bằng sự gắn bó với những tư tưởng hay giá trị đạo đức được xã hội công nhận. Là cơ sở gắn kết những mối quan hệ xung quanh, làm cho khoảng cách giữa con người gần hơn. Từ xưa đến nay, dân tộc Việt Nam ta luôn đề cao tư tưởng nhân ái, một đạo lí cao đẹp, truyền thống "lá lành đùm lá rách" cũng được phát huy qua nhiều thế hệ. Những tình cảm cao quý ấy được kết tinh, hội tụ và phản ánh qua những tác phẩm văn học dân tộc.
Nói văn học luôn ca ngợi lòng nhân ái và tình yêu thương giữa người và người quả không sai. Từ xưa trong văn học dân gian các cụ đã đề cao tình yêu thương con người. Ai trong chúng ta cũng thuộc lòng những câu ca dao như:
"Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"
Hoặc câu:
"Nhiễu điều phủ lấy giá gương.
Người trong một nước phải thương nhau cùng".
Rồi truyền thuyết "con Rồng cháu Tiên" giúp ta hiểu rõ hơn về từ "đồng bào". Mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân đã sinh ra một trăm trứng và nở ra trăm con, 50 người con xuống biển sau này trở thành người miền xuôi, còn 50 người con khác lên núi sau này trở thành các dân tộc miền núi. Trước khi đi, Lạc Long Quân có dặn Âu Cơ rằng: sau này có gì khó khăn thì giúp đỡ nhau. Điều đó, cho thấy người xưa còn nhắc nhở con cháu phải biết thương yêu, đoàn kết, tương trợ nhau. Ta còn bắt gặp rất nhiều những câu chuyện về lòng yêu thương, tư tưởng nhân đạo của dân tộc trong văn học dân gian qua hình ảnh chàng Thạch Sanh đại diện cho chính nghĩa, hiền hậu, vị tha, dũng cảm, sẵn sàng tha thứ cho mẹ con Lý Thông, người đã bao lần tìm cách hãm hại mình. Rồi khi mười tám nước chư hầu kéo quân sang đánh Thạch Sanh nhằm cướp lại công chúa, chàng đã sử dụng cây đàn thần của mình để thức tỉnh binh lính, làm cho binh lính lần lượt xếp giáp quy hàng mà không cần động đến đao binh. Chàng lại mang cơm thiết đãi họ trước khi rút về nước. Ta còn biết đến một cô út dũng cảm làm vợ chàng Sọ Dừa kì dị. Câu chuyện về bông cúc trắng, bông hoa của tình yêu thương mãnh liệt đã làm nên điều kì diệu trong cuộc sống. Còn biết bao câu ca, câu chuyện thấm đẫm tình thương trong văn học dân gian ta không thể nào kể hết.
Đọc văn học trung đại ta lại thấy sự tiếp nối làm đẹp truyền thống đó. Cáo bình Ngô của Nguyễn Trãi với tư tưởng nhân đạo cao cả:
"Đem đại nghĩa để thắng hung tàn
Lấy chí nhân để thay cường bạo"
Chính là tư tưởng xuyên suốt mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước.
Chúng ta cũng từng đọc Truyện Kiều của thi hào Nguyễn Du và hẳn vẫn giữ Truyện Kiều trong đáy sâu thẳm tâm linh, để luôn tự mình được trăn trở, chiêm nghiệm. Truyện Kiều, không chỉ là bản cáo trạng tội ác của bọn quan lại phong kiến, còn là một quyển kinh về tình thương. Tình thương cha, tình thương mẹ, thương chị em ruột thịt, thương người... như thể thương thân của nàng Kiều, đã in dấu ấn rất rõ tình thương mênh mông... của thi hào Nguyễn Du với thân phận những người phụ nữ.
Đến văn học hiện đại ta lại bắt gặp tình yêu thương rất con người đó. Hình ảnh cậu bé Hồng trong tác phẩm "Những ngày thơ ấu", đã cho chúng ta thấy rằng: "tình mẫu tử là nguồn thiêng liêng và kì diệu, là mối dây bền chặt không gì chia cắt được". Cậu bé Hồng phải sống trong cảnh mồ côi, chịu sự hành hạ của bà cô, cha mất, mẹ phải đi tha hương, ấy vậy mà cậu không hề oán giận mẹ mình, ngược lại vô cùng kính yêu, nhớ thương mẹ. Câu chuyện đã làm rung động biết bao trái tim của độc giả. Không chỉ phản ánh tình mẫu tử, văn học còn cho ta thấy một tình cảm vô cùng đẹp đẽ, sâu sắc không kém, đó là tình cảm vợ chồng. Tiểu thuyết "Tắt đèn" của nhà văn Ngô Tất Tố là minh chứng rõ nét nhất cho điều này. Nhân vật chị Dậu được tác giả khắc họa thành một người phụ nữ điển hình nhất trong văn học hiện thực Việt Nam. Chị là một người vợ thương chồng, yêu con, luôn ân cần, nhẹ nhàng chăm sóc cho chồng dù trong hoàn cảnh khó khăn, nguy khốn. Chị Dậu đã liều mình: đánh trả tên người nhà lí trưởng để bảo vệ cho chồng, một việc mà ngay cả đàn ông trong làng cũng chưa dám làm. Đọc truyện "Cuộc chia tay của những con búp bê" ta rưng rưng cảm động khi chứng kiến cảnh anh em Thành và Thủy chia tay nhau đầy nước mắt. Tác giả muốn gửi đến chúng ta thông điệp về tình cảm và sự gắn bó giữa anh em với nhau trong gia đình mà các cụ xưa đã từng đúc kết:
"Anh em như thể tay chân.
Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần"
Bên cạnh việc ca ngợi những con người "thương người như thể thương thân", văn học cũng phê phán những kẻ ích kỉ, vô lương tâm. Trong truyện cổ tích "Tấm Cám", chúng ta sẽ thấy được thái độ căm ghét của mọi người đối với mẹ con Cám. Cái chết ở cuối câu chuyện đã lên án gay gắt: những kẻ ác phải bị trừng phạt. Đáng ghê sợ hơn nữa là những người cạn tình máu mủ. Điển hình là nhân vật bà cô trong truyện "Những ngày thơ ấu", một người độc ác, nham hiểm "giết người không dao". Bà ta nói xấu, sỉ nhục mẹ bé Hồng trước mặt bé, đứa cháu ruột của mình, đứa cháu mồ côi tội nghiệp lẽ ra bà phải yêu thương để bù đắp lại những mất mát mà bé phải hứng chịu. Hay trong tiểu thuyết "Tắt đèn", nhà văn Ngô Tất Tố đã cho chúng ta thấy sự tàn ác, bất nhân của tên cai lệ và người nhà lí trưởng. Chúng thẳng tay đánh đập những người thiếu sưu, đến những người phụ nữ chân yếu tay mềm như chị Dậu mà chúng cũng không tha. Rồi ông quan trong "Sống chết mặc bay" tiêu biểu cho tầng lớp thống trị, quan lại ngày xưa. Trong cảnh nguy cấp, nhân dân đội gió, tắm mưa cứu đê thì quan lại ngồi ung dung đánh tổ tôm. Ngay cả khi có người vào báo đê vỡ hắn vẫn thét lính đuổi ra và khi quan lớn ù ván bài to thì cũng là lúc cả làng ngập nước, nhà cửa lúa má bị cuốn trôi hết, tình cảnh thật thảm sầu. Chính sự việc cao trào đó đã lên án gay gắt tên quan hộ đê, hay chính là đại diện cho tầng lớp thống trị, dửng dưng trước sinh mạng của biết bao người. Văn học không chỉ viết về tình thương, ca ngợi tình thương. Văn học còn khơi dậy tình thương trong lòng chúng ta, muốn chúng ta sẻ chia, cảm thông với những con người bất hạnh. Không ai dửng dưng, cầm lòng khi đọc truyện Cô bé bán diêm tội nghiệp và cảnh cô bé chết trong đêm giao thừa lòng thầm hỏi trong cuộc sống này còn bao người sẽ chết như thế trước sự thờ ơ đến vô cảm của người đời? Cũng bao lần ta nhỏ lệ khi đọc đoạn trích Một cảnh mua bán trong Tắt đèn khi Ngô Tất Tố kể về cái Tí với bát cơm thừa của chó nhà Nghị Quế. Ta cũng chẳng thể dửng dưng trước nỗi truân chuyên của người con gái tài sắc Thuý Kiều mà Nguyễn Du đã bao lần nhỏ lệ khóc thương trong tác phẩm của mình. Rồi cảnh anh em Thành Thuỷ chia tay cùng những con búp bê làm lòng ta nhói đau khi chứng kiến những bất hạnh của tuổi thơ và nỗi bất hạnh mà các em phải gánh chịu quá sớm. Từ việc khơi dậy tình yêu thương ấy, văn học gửi đến chúng ta thông điệp: Hãy dâng tặng tình yêu thương cho mọi người ta lại cũng được đón nhận nó.
Văn học và tình thương luôn đồng hành tạo nên giá trị đích thực cho mỗi tác phẩm đồng thời giúp con người vươn tới chân - thiện - mĩ, hoàn thiện nhân phẩm và nhân cách con người. Và ở bất kì thời đại nào, giá trị lớn lao nhất của văn chương vẫn là "gây cho ta những tình cảm ta chưa có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có".
Nhà phê bình Hoài Thanh trong văn bản "Ý nghĩa văn chương" từng viết: "Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có". Nhận định ấy đã nêu lên những tác động cơ bản của văn học đối với tình cảm con người. Không dừng lại ở đó, giữa văn học và tình thương còn có những mối quan hệ sâu sắc.
Văn học bao gồm những tác phẩm thơ, truyện, kịch, ca dao, hò vè... vô cùng đa dạng, phong phú. Một nội dung quan trọng của những tác phẩm ấy là phản ánh đời sống xã hội, thể hiện những tâm tư tình cảm của con người. Đó là tình anh em sâu nặng, tình bạn bè, cô trò cảm động trong "Cuộc chia tay của những con búp bê" (tác giả Khánh Hoài), "Bạn đến chơi nhà" của Nguyễn Khuyến; đó là tình cảm gia đình sâu sắc trong những bài ca dao về tình cảm gia đình; là tình thương đối với những kiếp người bé nhỏ, mong manh trong chùm ca dao than thân, trong bài thơ "Qua Đèo Ngang" của Bà Huyện Thanh Quan, trong vở chèo "Quan Âm Thị Kính",...
Qua những tác phẩm ấy, văn học đã ngợi ca tình yêu thương đẹp đẽ, trong sáng, cao thượng giữa người với người, giữa người với vạn vật xung quanh. Từ đó, văn học xây đắp, bồi dưỡng cho ta tình yêu thương đối với những người thân yêu, với những người hàng xóm, bạn bè, với quê hương đất nước... Đọc bài ca dao "Công cha như núi Thái Sơn...”, người đọc thấm thía hơn công ơn "như núi”, "như nước trong nguồn chảy ra" của cha và mẹ. Bài ca dao khiến ta biết yêu hơn, biết thương hơn những đấng sinh thành. Đọc truyện ngắn "Cuộc chia tay của những con búp bê" của Khánh Hoài, ai cũng rưng rưng cảm động và thấy xót thương cho những số phận bé thơ sớm phải chịu cảnh gia đình chia lìa đôi ngả. "Bạn đến chơi nhà" của Nguyễn Khuyến lại khiến người đọc thấy trân trọng và tin yêu vào tấm lòng của những người bạn hữu trong cuộc đời,... Có thể nói văn học chính là dòng suối ngọt mát bồi đắp những yêu thương cho tâm hồn con người. Nó khiến mỗi chúng ta biết yêu thương, quan tâm chia sẻ với nhau để sống nhân văn và ý nghĩa hơn giữa cuộc đời này.
Đến lượt mình, tình thương trở thành nguồn gốc, động lực cho sự ra đời của văn học. Trong "Ý nghĩa văn chương", Hoài Thanh đã dùng một câu chuyện - một hình ảnh thật hay để lí giải nguồn gốc của thơ ca hay chính là văn học nghệ thuật nói chung: Một tu sĩ khóc thương một con chim nhỏ bị thương, tiếng khóc - lòng thương của ông đã bật lên thành tiếng thơ ca. Thật vậy, phải có lòng yêu quý, trân trọng tấm lòng của bạn sâu sác, Nguyễn Khuyến mới chắp bút viết nên "Bạn đến chơi nhà" hóm hĩnh. Phải có một tấm lòng dầy ưu tư, đa cảm trước tình đời, tình người Bà Huyện Thanh Quan mới viết nên những câu thơ đầy cảm động:
"Lom khom dưới núi tiều vài chú
Lác đác bên sông chợ mấy nhà
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia".
Trong nỗi "nhớ nước", "thương nhà" của tác giả là một khối sầu thương u ẩn về thời thế và cuộc đời...
Văn chương, nói như học giả Lê Quý Đôn: "Hãy xúc động hồn thơ cho ngọn bút có thần", thực sự được bắt nguồn từ tình yêu thương bao la giữa người với người, giữa con người và vạn vật.
Có thể nói, giữa văn học và tình thương có mối liên hệ qua lại rất mật thiết. Văn học bồi đắp tình thương và tình thương trở thành nguồn gốc, động lực của văn học. Điều đó cho ta những bài học quan trọng trong việc học văn và xây dựng tình cảm với người thân, bạn bè, cộng đồng. Học văn là để làm đẹp, làm phong phú cho tâm hồn và ngược lại, khi đọc văn - học văn phải biết "lấy hồn ta để cảm hồn người", có vậy mới thấm thía hết những giá trị nhân văn sâu sắc của các tác phẩm văn học
Mở bài
Nhà văn nổi tiếng người Nga – Maksim Gorky đã từng nói “Văn học là nhân học”. Hay nói dễ hiểu hơn, con người chính là đối tượng chính trong văn học. Chính xác hơn, mục tiêu của văn học chính là tán thưởng, khích lệ và nuôi dưỡng tâm tính con người, theo chiều hướng tốt đẹp và nhân văn. Cũng chính vì điều này, một bộ phận lớn các tác phẩm văn học luôn hướng đến đó là tình thương và lòng nhân ái của con người. Đây chính là nét đồng điệu trong văn học và tình thương.
Thân bài
Vậy tình thương là gì? Vốn không có định nghĩa chính xác cho điều này. Đơn giản, tình thương là đức tính của mỗi người. Tình thương nằm ở trong tâm mỗi người. Tính thương là thiện niệm, là lòng trắc ẩn và được hình thành từ những mối quan hệ, những tư tưởng hay các giá trị đạo đức sẵn có trong xã hội. Có mối liên hệ giữa người với người, có sự gắn kết trái tim và có sự tương tác với nhau thì sẽ nảy sinh tình thương. Ngược lại, tình thương cũng là sợi dây gắn kết chặt chẽ cho các mối quan hệ. Chính vì lý do này, từ xưa đến nay, tình thương luôn là một đức tính, đạo lý mà ông cha ta luôn đề cao và truyền từ đời này sang đời khác. Lời răn dạy về tình thương của ông cha ta được đúc kết trong các câu tục ngữ, ca dao từ ngàn xưa: “Thương người như thể thương thân” Hay: “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng”. Tình thương cũng đã đi vào sự tích và truyện cổ dân tộc. Có lẽ, ngày từ thuở tấm bé, chúng ta đã được ông bà, cha mẹ kể cho nghe về truyền thuyết “Con Rồng cháu Tiên” giúp ta thêm yêu quê hương, đất nước. Với cái nguồn gốc “đồng bào” – đều là ***** Âu Cơ – Cha Lạc Long Quân, chúng ta từ nhỏ đã được dạy dỗ rằng phải yêu thương, giúp đỡ mọi người xung quoanh. Hay trong cổ tích Thạch Sạch, ta cũng dễ dàng thấy được tình thương từ nhân vật Thạch Sạch. Dù là đất nước đối địch, chiến tranh chống ngoại xâm, nhưng Thạch Sanh vẫn yêu thương toàn thể binh lính, không phân địch ta. Không chỉ giúp hai nước hòa giải, không động binh đao, chàng Thạch Sanh còn thiết đãi binh lính của quân đối nghịch. Tiếp nối văn học dân gian, tình thương lại tiếp tục xuất hiện trong các tác phẩn văn học trung đại. “Bình Ngô đại cáo” của Nguyễn Trãi đã lấy cái gốc là nhân nghĩa, tình thương mà tuyên cáo: “Đem đại nghĩa để thắng hung tàn Lấy chí nhân để thay cường bạo” Hay trong tác phẩm nổi tiếng “Đoạn Trường Tân Thanh” (Truyện Kiều) của đại thi hào Nguyễn Du, từng chi tiết, ta đều có thể thấy được tình thương ẩn sâu trong những hoàn cảnh khó khăn, ngặt nghèo. Kiều bán mình chuộc cha, Kim Trọng một lòng tìm kiếm Kiều hay Từ Hải giúp nàng báo ân báo oán… Một tác phẩm khác là “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ, tình thương lại một lần nữa được khắc họa rõ nét trong nhân vật Vũ Nương. Nàng – một cô gái phẩm hạnh đoan trang, hết lòng vì chồng con, gia đình. Một tay cô lo chu toàn cho mẹ chồng cho đến lúc bà qua đời. Dù bị chồng nghi ngờ, phải nhảy sông tự tử, nhưng đến cuối cùng Vũ Nương vẫn tha thứ cho chồng mình. Tiếp nối đến văn học hiện đại, tình thương lại càng được chú ý và được thể hiện đa dạng trong nhiều tác phẩm khác nhau. Tác phẩm “Những ngày thơ ấu” đã cho ta thấy một tình mẫu tử cao quý và cảm động. Câu chuyện đầy xúc động đã lấy đi bao nhiêu nước mắt của người đọc. Không chỉ khắc họa tình mẫu tử thiêng liêng, câu chuyên còn mang đến cho ta một tình cảm thủy chung sâu sắc giữa vợ chồng. Hay, bạn có thể quen thuộc với tác phẩm nổi tiếng “Tắt Đèn” của Ngô Tất Tố. Hình ảnh chị Dậu trong câu chuyện là biểu tượng của tình thương và người phụ nữ ngày đó. Chị yêu thương chồng, con hết mực dù trong hoàn cảnh cuộc sống có khó khăn đến mấy. Dù là người phụ nữ chân yếu tay mềm, nhưng chị sẵn sàng đánh tên lí trưởng để bảo vệ chồng mình. Hay câu chuyện “Cuộc chia tay của những con búp bê” lại cho chúng ta thấy một khía cạnh khác của tình thương. Đó là tình cảm của anh em Thành và Thủy. Tình yêu thương của hai đứa trẻ thật ngây thơ và trong sáng, nhưng cũng đầy chân thành và xúc động. Ở một khía cạnh khác của văn học, không chỉ đơn thuần là ca ngợi tình thương. Văn học từ xưa đến nay cũng phê phán nhưng thói d đời ích kỉ, tàn nhẫn, vô lương tâm. Trong cổ tích “Tấm Cám”, chúng ta dễ dàng nhận thấy được sự căm ghét mẹ con Cám trong tác phẩm. Và kết cục là cái chết của hai mẹ con, như ý nguyện của ông cha ta – Cái ác sẽ gặp quả báo. Hay sự phê phán một cách đanh thép nhân vật cô bé Hồng độc ác, nham hiểm trong tác phẩm “Những ngày thơ ấu”. Hoàng loạt tác phẩm khác cũng đã lên án cái ác, cái vô lương tâm trong xã hội như “Tắt Đen” với tên cai lệ và người nhà lý trường, hay “Sống chết mặc bay” với tầng lớp cai trị độc ác” Đồng thời, văn học cũng khơi gợi lòng trắc ân, và tình thương của người đọc thông qua các tình tiết đáng thương và bất hạnh. Hình ảnh đứa bé tội nghiệp trong tác phẩm “Cô bé bán diêm” hay số phận truân chuyên, tủi nhục của Thúy Kiều trong “Đoạn Trường Tân Thanh đều khiến chúng là phải xúc động và thương cảm. Việc khơi dậy tình thương của người đọc trong từng tác phẩm văn học cũng chính là điều mà mỗi tác giả, mỗi người yêu văn học hướng tới.
Kết bài
Như vậy, văn học và tình thương có một sự đồng điệu không thể tách rời. Văn học kêu gọi tình thương. Tình thương thì làm nên giá trị tuyệt vời cho từng tác phẩm. Đồng thời, cùng giúp con người hướng tới cái chân – thiện – mĩ, giúp ta hoàn thiện nhân cách.
MB:
Văn chương có thể đem lại cho con người tình thương. Nó có thể kết nối và đánh thức tình thương của nhân loại, để trái tim đến trái tim, tâm hồn đến với những tâm hồn.
TB:
– Văn học là phương tiện biểu đạt, suy nghĩ, tâm tư, tình cảm của con người. Văn học ra đời từ tình yêu thương tha thiết với cuộc sống và con người. Chính vì vậy văn học là tấm gương phản chiếu cuộc sống, mối quan hệ giữa người với người, khen ngợi những gì sâu xa nhất trong tâm hồn con người.
– Điều căn bản nhất văn học mang đến cho con người là lòng mến thương cuộc đời.
“Quê hương” của Tế Hanh hiện lên trong sự vây bọc của nỗi nhớ da diết, có gì đâu chỉ là một làng chài ven biển như mọi ngôi làng khác, chỉ là hoạt động rất đỗi bình thường, nhưng lòng mến thương của thi nhân đã là chất xúc tác biến kí ức thành loại men ngọt ngào.
– Văn học từ đời sống đến thẳng với mọi người, với sức vang dội riêng của tâm hồn, bằng tiếng nói riêng của tình cảm. Từ tình thương đời đến tình thương người là cuộc hành trình tất yếu tạo nên giá trị nhân văn sâu sắc của văn học.
+ Hình ảnh của “cô bé bán diêm” giữa mùa đông tê tái, cứ từng hồi quẹt lên những que diêm để ngọn lửa nhỏ nhoi giữ lại những ước mơ đời thường đã làm chúng ta rơi nước mắt.
+ Ông đồ của Vũ Đình Liên là tiếng thổn thức nhân bản trước sự tàn lụi của một nền văn hóa, sự tồn tại lay lắt của một nghệ sĩ tài hoa.
+ Qua “Chiếc lá cuối cùng”, O. Hen-ri không chỉ gửi thông điệp tình thương đến bạn đọc muốn thể hiện mà còn thể hiện lòng tin yêu mãnh liệt vào con người, tin rằng tình người có thể làm thay đổi tất cả, kể cả cái chết.
– Văn học chuyển tải tình thương và văn học là tình thương! Tình thương trong văn học là tấm lòng của nhà văn đối với nhân vật của mình là những cảm xúc rung lên từ mỗi dòng văn: một cảnh tình thương trong sáng đối với quê hương và con người lao động như “Quê hương” của Tế Hanh, một tình người bao la và niềm tin vững chắc vào con người như “Chiếc lá cuối cùng” của O. Hen-ri, hay một trăn trở khắc khoải đến đau lòng vì sự dửng dưng phũ phàng của người đời như trong “Cô bé bán diêm” của Anđécxen hay “Ông đồ” của Vũ Đình Liên. Nhưng rốt lại cũng vẫn là cái tình nhân loại.
KB:
Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người sống để yêu nhau.
(Tố Hữu)
Văn học là nghệ thuật sáng tạo mà nhà thơ nhà văn dùng ngôn từ của mình để diễn đạt và thể hiện quan điểm, tư tưởng, tình cảm. Một đặc điểm chung mà bất kì tác phẩm nào cũng có chính là văn học luôn gắn với tình thương.
Nói văn học dân tộc ta luôn ca ngợi tình yêu thương giữa người với người quả không sai. Trước hết văn học của ta đề cập đến tình cảm trong gia đình, bởi vì mỗi con người khi sinh ra và lớn lên trong mái ấm gia đình đều cảm nhận được tình yêu mà mọi người dành cho mình cũng như của mình với mọi người trong gia đình. Một thứ tình cảm mà chỉ có máu mủ ruột rà mới hiểu được. Trong đó có tình mẫu tử là cao quí hơn cả. Hình ảnh cậu bé Hồng trong tác phẩm “những ngày thơ ấu”mà chúng ta đã học, cho chúng ta thấy rằng: tình mẫu tử là nguồn thiêng liêng và kì diệu, là mối dây bền chặt không gì chia cắt được. Cậu bé Hồng phải sống trong cảnh mồ côi, chịu sự hành hạ của bà cô, cha mất, mẹ phải đi tha hương cầu thực, ấy vậy mà cậu không hề oán giận mẹ mình, ngược lại lại vô cùng kính yêu, thương nhớ mẹ. Câu chuyện đã làm rung động biết bao trái tim của độc giả. Không chỉ phản ánh tình mẫu tử, văn học còn cho ta thấy một tình cảm vô cùng đẹp đẽ, sâu sắc không kém, đó là tình cảm vợ chồng. Còn nhớ chị Dậu trong tác phẩm “Tắt đèn” của Ngô tất Tố, 1 người phụ nữ đảm đang, yêu thương chồng con hết mực, dám vùng dậy đấu tranh, đánh trả bọn cai lệ và người nhà lí trưởng để bảo vệ chồng, con mình. Đây là một hình ảnh điển hình của phụ nữ Việt Nam ta, thật đúng với câu ca dao: ”Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn”. Bên cạnh những tình cảm trên, tình anh em ruột thịt cũng thật đáng quý. Chắc hẳn các bạn còn nhớ câu chuyện “Cuộc chia tay của những con búp bê” mà chúng ta đã học trong chương trình Ngữ Văn lớp 6. Đây là một cuộc chia tay đầy nước mắt của hai anh em Thành và Thủy để đến sống ở 2 nơi khác nhau. Câu chuyện đã làm biết bao người rơi nước mắt, cho thấy tình cảm anh em gắn bó thân thiết đến nhường nào.
Con người khác con vật ở chỗ biết tư duy, suy nghĩ và yêu thương nhau. Dù có khác biệt nhau về màu da, chủng tộc hay không cùng ngôn ngữ, không cùng gia đình, dòng họ nhưng đã là người thì phải sống yêu thương, chan hòa, một tình yêu không bó gọn trong phạm vi nhất định mà nó mở rộng ra toàn nhân loại, yêu tất cả con người. Nhưng trong đó, thiêng liêng nhất vẫn là tình đồng bào. Ngày xưa, mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân đã sinh ra một trăm trứng và nở ra trăm con, 50 người con xuống biển sau này trở thành người miền xuôi, còn 50 người con khác lên núi sau này trở thành các dân tộc miền núi. Trước khi đi, Lạc Long Quận có dặn Âu Cơ rằng: sau này có gì khó khăn thì giúp đỡ nhau. Điều đó cho thấy người xưa còn nhắc nhở con cháu phải biết thương yêu, tương trợ nhau. Mỗi khi miền nào trên đất nước ta có hoạn nạn, thiên tai lũ lụt thì những nơi khác đều hướng về nơi ấy, chung sức chung lòng quyên góp, ủng hộ vật chất lẫn tinh thần.
Đi chung với tình yêu đồng bào đó là tình yêu quê hương đất nước. Trong cuộc sống bộn bề, nhiều người cảm thấy quê hương là cái gì đó rất xa vời, coi như chuyện bảo vệ biên cương đất nước là chuyện của ai đó chứ không phải là mình, vì mình còn phải lo tới tấp đủ chuyện cho công việc, cho gia đình, cho con cái, cho ngày mai… Nhưng quê hương cũng là một cái gì đó rất gần gũi thân thương, khi xem trên truyền hình thấy những cảnh lụt lội, thấy những cảnh bà mẹ già còm cõi, lần từng bước một đến chiếc tủ thờ, thắp mấy nén nhang cho những đứa con trai mình đã hy sinh, thì gỗ đá cũng phải động lòng huống chi là mình, bấy giờ quê hương mới thấy gần gũi làm sao! Thấy thân thiết làm sao! Nếu các bạn có đọc câu chuyện Lòng Ái Quốc của Edmond de Amicis trong tập truyện Tâm Hồn Cao Thượng, chắc hẳn các bạn sẽ xúc động vô cùng khi đọc những lời tâm tình mà người cha đã gửi đến Enricô:
“Con sẽ cảm thấy tình yêu nước khi con ở nước ngoài, chợt nghe thấy một người trong đám thợ thuyền nói tiếng nước con, theo lòng con xui giục, tự nhiên con sẽ đến hỏi chuyện người thợ không quen ấy.
Con sẽ cảm thấy tình yêu nước khi con nghe thấy người ngoại quốc lăng mạ xứ sở con, lòng tức giận sẽ làm cho con nóng mặt.
Con sẽ thấy tình yêu nước mạnh mẽ và cao cả hơn nữa, nếu một ngày kia, quân địch vô cớ dày xéo vào quê hương ta, lúc ấy con sẽ thấy nào cha hôn con khuyên câu dũng cảm, nào mẹ tiễn con hẹn lúc khải hoàn.
Con sẽ cảm thấy tình yêu nước khi con trông thấy những đoàn quân vất vả trở về, nhưng với những khúc ca chiến thắng.
Con sẽ cảm thấy tình yêu nước khi con trông thấy lá quốc kỳ của ta bị bắn tơi tả, đi đầu một toán người nghĩa dũng, ai nấy đều trưng ra cái trán buộc băng hay cái tay bị bó, trong đám đông dân chúng hoan hỉ, người ta ném hoa mừng và hô vang những lời chúc tụng.”
Tuy nhiên, văng học Việt Nam cũng lên án kịch liệt những kẻ thờ ơ, vô trách nhiệm, những kẻ phản lại truyền thống dân tộc vốn giàu lòng nhân ái.Câu chuyện Sọ dừ cũng đã cho ta biết điều đó.
