Đôn ki hô tê :
- Trí tuệ : mê muội ( đọc quá nhiều truyện hiệp sĩ )
+ Thấy cối xay nghĩ là bọn khổng lồ gian ác
+ Khi bị quật ngã thì nghĩ đó là do pháp sư yểm bùa biến những tên khổng lồ thành cối xay
- Tư tưởng : Tiêu diệt cái xấu, theo tinh thần hiệp sĩ
- Hành động : Bất chấp nguy hiểm và lời can ngăn, lao vào đánh nha với cối xay gió
- Tính cách : Dũng cảm, khắc khổ, cứng nhắc
- Quan niệm sống : Quên mình vì việc nghĩa
=> Đôn ki hô tê là nhân vật có tư tưởng tốt, hành hiệp trượng nghĩa nhưng việc làm lại điên rồ, phi thực tế bởi những ảo tưởng, mê muội khi đọc truyện kiếm hiệp
Xan chô pan xa
- Trí tuệ : Hoàn toàn tỉnh táo ( nhận thức được cối xay là cối xay )
- Tư tưởng : Thực tế tới mức thực dụng ( muốn cai trị một vài hòn đảo )
- Hành động : Nhút nhát, sợ sệt
+ Không dám đánh nhau với cối xay gió
+ Hơi đau một chút đã kêu ca
- Tính cách : Nhát gan, ích kỉ, vụ lợi nhưng trung thành, thực tế
- Quan niệm sống : Quá chú trọng tới bản thân
=> Xan chô pan xa là nhân vật tồn tại cả những mặt xấu và mặt tốt. Xa chô pan xa rất thực tế, nhưng thực dụng, hèn nhát và tham lam
- Đôn Ki-hô-tê phát hiện ba, bốn chục chiếc cối xay gió giữa đồng và cho đó là những tên khổng lồ ghê gớm, cần giết hết bọn chúng.
- Đôn Ki-hô-tê mong nàng Đuyn-xi-nê-a cứu giúp rồi xông vào đánh cối xay gió.
- Đôn Ki-hô- tê bị thương nặng vì bị cối xay gió đạp cánh quạt vào người và ngựa. Xan-chô đến cứu giúp, và hai thầy trò tranh luận nhau về "cối xay gió".
- Vừa bàn tán chuyện xảy ra, hai thầy trò đi về phía cảng La-pu-xê vì theo Đôn Ki-hô- tê con đường này có nhiều chuyện phiêu lưu khác nhau.
- Đêm ngủ dưới vòm cây, Đôn Ki-hô- tê không ngủ nghĩ tới tình nương