Chuyện kể rằng, khi quân Mông Cổ sang xâm lược Đại Việt lần thứ hai, vua Trần Nhân Tông triệu tập hội nghị quần thần tại bến Bình Than bàn kế đánh giặc. Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản lúc đó mới 15 tuổi, nhưng với nhiệt huyết của tuổi trẻ, cũng muốn được cùng các Vương dự bàn việc chống giặc. Khi đến Bến Bình Than, Trần Quốc Toản xin vào dự họp, nhưng bị các Vương ngăn lại, không cho.Chàng thiếu niên Trần Quốc Toản ra sức năn nỉ nhưng lính canh vẫn kiên quyết lắc đầu. Trần Quốc Toản ấm ức lắm vì mình bị đối xử như trẻ nít. Thấy vậy, Thái thượng hoàng Trần Thánh Tông vỗ về và ban cho Trần Quốc Toản một quả cam và bảo về luyện thêm kiếm cung, Trần Quốc Toản nhận quả cam vua ban và bóp nát nó lúc nào không biết nữa. Khi về nhà, Trần Quốc Toản huy động hơn nghìn gia nô và người thân thuộc, sắm vũ khí, đóng thuyền chiến, thêu lên cờ sáu chữ: "Phá cường địch, báo hoàng ân" (phá giặc mạnh, báo ơn vua). Đội quân do vị tướng trẻ tuổi đã sát cánh với quân đội của triều đình, chiến đấu rất dũng cảm, khiến cho giặc Mông Nguyên phải nhiều phen thất điên bát đảo.
Khi chiến đấu với giặc, Quốc Toản luôn đi đầu hàng quân xông pha ra trận mạc. Quân giặc trông thấy khí phách anh hùng nên phải lui tránh, không dám đối địch. Năm 1285, trong trận kịch chiến ở sông Như Nguyệt, Trần Quốc Toản đã an dũng hy sinh. Năm đó Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản mới 18 tuổi (1267-1285).
Trần Quốc Toản là biểu tượng của khí phách tuổi trẻ khi vận nước lâm nguy, là niềm tự hào của dân tộc ta về tinh thần và ý chí bảo vệ độc lập. Khi Trần Quốc Toản mất, vua rất thương tiếc, đích thân làm văn tế và phong ông tước vương. Nếu năm xưa vua Trần không rộng lượng tha thứ thì Quốc Toản đã bị xử tội "KHI QUÂN" vì đã bóp nát quả cam vua ban. Thì ngày nay, lịch sử nước nhà đã không có một anh hùng trẻ tuổi: Trần Quốc Toản. Câu chuyện để lại cho hậu thế một nét son: Muốn giữ nước cần phải quý trọng những người trẻ tuổi, có bản lĩnh, biết yêu giang sơn hơn và chiến đấu hết mình vì tổ quốc.
Năm đó, giặc Nguyên cho sứ thần sang giả vờ mượn đường để xâm chiếm nước ta. Thấy sứ giặc ngang ngược đủ điều, Trần Quốc Toản vô cùng căm giận.
Sáng nay, biết vua họp bàn việc nước ở dưới thuyền Rồng, Quốc Toản quyết đợi gặp Vua để nói hai tiếng “xin đánh”. Đợi từ sang đến trưa, vẫn không được gặp, cậu bèn liều chết xô mấy người lính gác ngã chúi, xăm xăm xuống biển. Quân lính ập đến vây kín. Quốc Toản mặt đỏ bừng bừng, tuốt gươm, quát lớn:
- Ta xuống xin bệ kiến Vua, không kẻ nào được giữ ta lại.
Vừa lúc ấy, cuộc họp dưới thuyền rồng tạm nghỉ, Vua cùng các vương hầu ra ngoài mui thuyền.
Quốc Toản bèn chạy đến, quỳ xuống tâu:
- cho Giặc mượn đường là mất nước. Xin bệ hạ cho đánh!
Nói xong, cậu tự đặt thanh gươm lên gáy, xin chịu tội.
Vua truyền cho Quốc Toản đứng dậy, ôn tồn bảo:
- Quốc Toản làm trái phép nước, lẽ ra phải trị tội. Nhưng xét thấy em còn trẻ mà đã biết lo việc nước, ta có lời khen.
Nói rồi, Vua ban cho Quốc Toản một quả cam.
Quốc Toản tạ ơn Vua, chân bước lên bờ mà lòng ấm ức: “Vua ban cho cam quý nhưng xem ta như trẻ con, vẫn không cho dự bàn việc nước”. Nghĩ đến quân giặc đang lăm le đè đầu cưỡi cổ dân mình, cậu nghiến răng, hai bàn tay bóp chặt.
Thấy Quốc Toản trở ra, mọi người ùa tới. Cậu xoè bàn tay phải cho họ xem cam quý Vua ban. Nhưng quả cam đã nát từ bao giờ…
Qua câu chuyện, cho ta thếy Hầu tuổi còn trẻ giận quá mất khôn đã lỡ tay bóp nát quả Cam, sau đó còn về nhà tụ tập thiếu niên luyện võ thêu cờ "Phá cường địch, báo hoàng ân". Đội quân hơn một ngàn người do Trần Quốc Toản lập ra và trực tiếp chỉ huy đã sát cánh chiến đấu với quân đội chủ lực của triều đình, lập được nhiều chiến công xuất sắc.
Vả chăng, nếu lúc trước, vua Trần thiếu anh minh, nếu mang Hầu ra xử tội vì bóp nát quả Cam vua ban - đó là tội Khi Quân. Nhưng Hầu đã không bị xử tội, có lẻ vì vua hiểu rằng: “muốn giữ nước phải cần những tuổi trẻ có bản lĩnh biết yêu giang sơn hơn quả Cam nhỏ”.
