Bài 26. Bước phát triển mới của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp ( 1950-1953)

I. Chiến dịch biên giới Thu - Đông 1950

1. Hoàn cảnh lịch sử mới:

- Thế giới: Cách mạng Trung Quốc thắng lợi (nối liền với hậu phương các nước XHCN).

- Trong nước: Pháp liên tiếp thất bại.

- Pháp lệ thuộc Mĩ: Mĩ can thiệp sâu vào cuộc chiến tranh Đông Dương.

2. Quân ta tiến công địch ở biên giới phía Bắc

- Âm mưu của Pháp: khoá cửa biên giới Việt Trung chuẩn bị tiến công Việt Bắc lần thứ hai.

- Chủ trương của ta: 6.1950 ta quyết định mở chiến dịch Biên giới, nhằm:

Tiêu diệt sinh lực địch, khai thông đường biên giới, mở rộng và củng cố Việt Bắc.

- Diễn biến:

    + Ngày 16/9/1950 ta đánh Đông Khê.

    + Ngày 18/9/1950 ta tiêu diệt cụm cứ điểm Đông Khê.

    + Địch cho quân từ Cao Bằng đánh xuống, từ Lạng Sơn đánh lên để ứng cứu cho Đông Khê.

    + Ta: mai phục, chặn đánh địch trên đường số 4.

    + 22/10/1950 địch rút khỏi đường số 4.

- Kết quả:

    + Khai thông 750 km đường biên giới.

    + Giải phóng 35 vạn dân.

    + Hàng lang Đông Tây bị chọc thủng.

    + Căn cứ địa Việt Bắc được giữ vững.

- Ý nghĩa: Ta chuyển sang thế chủ động tiến công.

II. Âm mưu đẩy mạnh chiến tranh xâm lược Đông Dương của thực dân Pháp

- Pháp: muốn giành lại quyền chủ động:

    + Mĩ tăng viên trợ.

    + Hiệp định phòng thủ chung Đông Dương (23/12/1950).

    + Tháng 12/1950 đề ra kế hoạch Đờ-Lát-Đờ-Tát-Xi-Nhi.

III. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ của Đảng (2/1951)

1. Hoàn cảnh:

- Tháng 2/1951 Đại hội đại biểu toàn quốc lần 2 họp tại Chiêm Hoá - Tuyên Quang.

2. Nội dung:

- Báo cáo chính trị của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

- Báo cáo bàn về cách mạng Việt Nam.

- Đại hội quyết định đưa Đảng ra công khai, đổi tên là Đảng lao động Việt Nam.

- Bầu Ban chấp hành Trung ương Đảng.

3. Ý nghĩa:

- Đánh dấu bước trưởng thành của Đảng, thúc đẩy cuộc kháng chiến đi đến thắng lợi.

IV. Phát triển hậu phương kháng chiến về mọi mặt

1. Chính trị

- Ngày 3/3/1951 mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt hợp nhất thành Mặt trận Liên Việt.

- Ngày 11/3/1951 Liên minh nhân dân Việt - Miên - Lào ra đời.

2. Kinh tế

- Năm 1952 đề ra cuộc vận động tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm. Chấn chỉnh thuế khoá.

- Xây dựng nền tài chính, ngân hàng, thương nghiệp.

- Tháng 12/1953 Quốc hội thông qua Luật cải cách ruộng đất.

- Tháng 4/1953 - 7/1954 thực hiện 5 đợt cải cách ruộng đất ở vùng tự do.

- Cuối năm 1953 cấp 18 vạn ha đất cho nông dân.

* Giáo dục:

- Tháng 7/1950 tiếp tục cải cách giáo dục với 3 phương châm.

* Văn hoá:

    + Phong trào thi đua yêu nước lan rộng khắp ngành.

    + Ngày 1/5/1952 Đại hội thi đua toàn quốc lần I tại Việt Bắc. Tuyên dương 7 anh hùng.

V. Giữ vững quyền chủ động đánh địch trên chiến trường

GV hướng dẫn cho HS đọc thêm những phần thảo luận