Chú ý các chi tiết miêu tả mùa thu.
Chú ý các chi tiết miêu tả mùa thu.
Hình ảnh và hoạt động gì được nhắc tới ở bốn câu kết?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Hình ảnh: tùng cúc, con thuyền, con người
- Hoạt động: con người rộn ràng dao thước may áo rét và giặt quần áo
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Đối chiếu các câu trong phần dịch thơ với phần dịch nghĩa để có nhận xét bước đầu về bài thơ dịch.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Dịch nghĩa
Dịch thơ
Sương móc trắng xoá làm tiêu điều cả rừng cây phong
Lác đác rừng phong hạt móc sa
=> chưa dịch sát nghĩa từ “điêu thương” – gợi không khí âm u, ảm đạm
Núi Vu, kẽm Vu hơi thu hiu hắt
Ngàn non hiu hắt, khí thu loà
=> Không có tên núi cụ thể
Giữa lòng sông, sóng vọt lên tận lưng trời
Lưng trời sóng rợn lòng sông thẳm
=> chữ “thẳm” diễn đạt chưa trọn vẹn nghĩa
Trên cửa ải, mây sa sầm giáp mặt đất
Mặt đất mây đùn cửa ải xa
=> Dịch chưa sát nghĩa từ “sa sầm”
Khóm cúc nở hoa đã hai lần tuôn rơi nước mắt ngày trước
Khóm cúc tuôn thêm dòng lệ cũ
=> dịch thiếu từ “lưỡng khai” (lặp lại)
Con thuyền lẻ loi buộc mãi tấm lòng nhớ nơi vườn cũ
Con thuyền buộc chặt mối tình nhà
=> dịch thiếu cữ “cô” (lẻ loi, cô đơn)
Chỗ nào cũng rộn ràng dao thước để may áo rét
Lạnh lùng giục kẻ tay dao thước
Về chiều, thành Bạch Đế cao, tiếng chày đập áo nghe càng dồn dập
Thành Bạch, chày vang bóng ác tà
=> dịch thiếu chữ “dồn dập”
Xác định đề tài, thể loại và bố cục của bài thơ Cảm xúc mùa thu.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Thu Hứng được sáng tác khi Đỗ Phủ đang lưu lạc tại Quỳ Châu, cùng gia đình chạy loạn, sống những tháng ngay khốn khó, bệnh tật.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Từ những thông tin mà em tìm hiểu được, hãy trình bày hoàn cảnh ra đời của bài thơ.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Đề tài: thiên nhiên, quê hương đất nước
- Thể loại: Thất ngôn bát cú Đường luật
- Bố cục
+ Đề (câu 1,2): Cảnh thu trên cao
+ Thực (câu 3,4): Cảnh thu dưới thấp
+ Luận (câu 5,6): Nỗi nhớ quê hương da diết
+ Kết (câu 7,8): Nỗi nhớ nhà, nhớ người thân
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Cảnh thu trong hai cầu đề và hai câu thực của bài thơ có gì đặc biệt so với cảnh thu thông thường mà em được biết? Để có thể miêu tả được quang cảnh đó, nhà thơ quan sát từ những vị trí nào?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Không khí cảnh thu trong 4 câu đầu:
+ Ngọc lộ: Miêu tả hạt sương móc trắng xóa, dầy đặc làm tiêu điều, hoang vu cả một rừng phong.
+ Phong thụ lâm: hình ảnh được dùng để miêu tả mùa thu
+ “Vu sơn Vu giáp”: tên những địa danh nổi tiếng ở vùng Quỳ Châu, Trung Quốc, vào mùa thu, khí trời âm u, mù mịt.
+ “Khí tiêu sâm”: hơi thu hiu hắt, ảm đạm
+ Hình ảnh đối lập, phóng đại: sóng – vọt lên tận trời (thấp – cao), mây – sa sầm xuống mặt đất (cao – thấp)
=> Tác giả đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên mùa thu vừa mang vẻ dữ dội, hùng tráng vừa xác xơ, tiêu điều. (khác với bức tranh thu thông thường: trong trảo, nhẹ nhàng)
- Để miêu tả được không gian đó, điểm nhìn của tác giả từ trên núi cao, phòng tầm mắt ra xa và xuống lòng sông.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Nỗi lòng nhà thơ được thể hiện qua những hình ảnh nào trong bốn câu thơ cuối? Theo em hình ảnh nào ấn tượng nhất? Vì sao?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng: hoa cúc => gợi mùa thu và niềm tâm sự buồn của con người
- “Cô phàm” => thân phận lẻ loi, cô đơn, trôi nổi của tác giả.
- “Cố viên tâm”: Tấm lòng hướng về quê cũ. Thân phận của kẻ tha hương, li hương luôn khiến lòng nhà thơ thắt lại vì nỗi nhớ quê
- Hình ảnh con người: nhộn nhịp may áo rét, giặt áo rét chuẩn bị cho mùa đông
- Âm thanh: tiếng chày đập vải => báo hiệu mùa đông đến, đồng thời đó là âm thanh của tiếng lòng, diễn tả sự thổn thức, mong ngóng, chờ đợi ngày được trở về quê
=> Bốn câu thơ diễn tả nỗi buồn của người xa quê, ngậm ngùi, mong ngóng ngày trở về quê hương.
- Hình ảnh ấn tượng: bức tranh sinh hoạt của con người
Việc mô tả khung cảnh sinh hoạt của con người ở hai câu thơ kết đã khiến tác giả như nhớ lại cuộc sống lao động đầm ấm, yên vui với những âm thanh giản dị của sự sống. Tuy nhiên, nó lại khiến con người bừng tỉnh trước thực tại và càng gia tăng nỗi nhớ quê, nhớ nhà, nhớ người thân da diết.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Chỉ ra sự nhất quán giữa chủ đề, nhan đề, nội dung và hình ảnh nghệ thuật trong toàn bộ tác phẩm.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Chủ đề: Thiên nhiên, con người
- Nhan đề: Thu hứng
- Nội dung: cảm xúc của con người trước mùa thu
- Cảm xúc: nỗi cô đơn, nhớ thương quê hương đất nước
- Hình ảnh nghệ thuật: khóm cúc, con thuyền lẻ loi, con người
=> Tất cả đều thống nhất nhằm làm nổi bật tư tưởng chủ đề tác phẩm
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)
Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 8-10 dòng) nói lên suy nghĩ về tình cảm của Đỗ Phủ với quê hương được thể hiện trong bài thơ. Phải chăng đó chỉ là tâm sự riêng của tác giả.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiThu Hứng được sáng tác khi Đỗ Phủ đang lưu lạc tại Quỳ Châu, sống những tháng ngay khốn khó, bệnh tật. Tuy nhiên, bài thơ không chỉ là nỗi niềm thân phận của cá nhân nhà thơ mà còn là nỗi lòng của biết bao người dân Trung Hoa thời bấy giờ. Sống trong cảnh loạn lạc, nước mất nhà tan, xã hội chưa ngày nào được yên ổn, người dân luôn phải sống trong nỗi bất an, lo sợ, lẻ loi, trống vắng. Đỗ Phủ tả cảnh mùa thu xơ xác, tiêu điều hay chính lòng nhà thơ đang cảm thấy u uất, bất an, lo sợ. Cái vọt lên của sóng, cái sà xuống của mây phải chăng là tâm trạng muốn vùng thoát khỏi thực tại tù túng, tối tăm, mù mịt. Mỗi lời thơ tả cảnh của Đỗ Phủ đều thật chan chứa cảm xúc, như nói thay bao nỗi lòng của con người thời bấy giờ.
(Trả lời bởi Hà Quang Minh)