Bài 9. Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Mở đầu (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 159)

Hướng dẫn giải

- Dân cư:

Mật độ dân số thấp hơn so với đồng bằng, nhưng cao hơn so với miền núi Tây Bắc và Tây Nguyên.

Dân cư phân bố không đồng đều, tập trung chủ yếu ở các thung lũng, ven sông, suối.

Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên cao.

- Dân tộc:

Vùng có sự đa dạng về dân tộc, với 54 dân tộc anh em cùng sinh sống.

Các dân tộc chủ yếu: Kinh, Tày, Nùng, Thái, Mường, Dao, H'Mông,...

Mỗi dân tộc có bản sắc văn hóa riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho khu vực.

- Sự phân bố các ngành kinh tế:

+ Nông nghiệp: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các thung lũng, đồng bằng.

Ngành kinh tế quan trọng nhất, với sản phẩm chủ yếu là lúa, ngô, khoai, sắn,...

Trồng cây công nghiệp: chè, cà phê, cây ăn quả,...

Chăn nuôi gia súc, gia cầm.

+ Lâm nghiệp: Phân bố chủ yếu ở các vùng núi cao.

Vùng có diện tích rừng lớn, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

Khai thác gỗ, lâm sản phụ.

Phát triển lâm nghiệp theo hướng bền vững.

+ Công nghiệp: Tập trung ở các thành phố lớn, khu công nghiệp.

Phát triển các ngành công nghiệp chế biến nông sản, lâm sản, khoáng sản.

Một số khu công nghiệp được xây dựng, tập trung ở các thành phố lớn.

+ Du lịch: Phân bố ở các khu vực có cảnh quan đẹp, di tích lịch sử - văn hóa phong phú.

Vùng có nhiều tiềm năng phát triển du lịch với cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, di tích lịch sử - văn hóa phong phú và bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc.

Các điểm du lịch nổi tiếng: Sa Pa, Mù Cang Chải, Hạ Long, Tam Đảo, Ninh Bình,...

+ Dịch vụ: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các khu vực đông dân cư

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 159)

Hướng dẫn giải

- Diện tích: 95 nghìn km2

- Gồm 14 tỉnh, tiếp giáp với đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, duyên hải miền Trung, Lào, Trung Quốc

- Chia thành 2 tiểu vùng: Đông Bắc, Tây Bắc

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 159)

Hướng dẫn giải
 Đông BắcTây Bắc
Địa hình

Địa hình chủ yếu là đồi núi thấp, xen kẽ với các thung lũng sông suối.

Dãy núi cao nhất là Hoàng Liên Sơn.

Địa hình cao hơn Đông Bắc, với nhiều dãy núi cao và hùng vĩ.

Dãy núi cao nhất là Fansipan

Khí hậu

Khí hậu cận nhiệt đới gió mùa, với mùa đông lạnh và mùa hè nóng ẩm.

Có 4 mùa rõ rệt.

Khí hậu nhiệt đới gió mùa, với mùa đông ngắn và không quá lạnh, mùa hè nóng ẩm.

Chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa Tây Nam.

Sông ngòi

Mạng lưới sông ngòi dày đặc, với nhiều sông lớn như sông Hồng, sông Thái Bình, sông Cả,...

Sông chảy theo hướng tây bắc - đông nam.

Mạng lưới sông ngòi thưa thớt hơn Đông Bắc.

Sông chảy theo hướng tây - đông.

Cảnh quan thiên nhiên

Cảnh quan thiên nhiên đa dạng, với các khu rừng nguyên sinh, núi đá vôi, hang động,...

Vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới.

Cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, với những dãy núi cao, những thung lũng sâu và các bản làng dân tộc.

Sa Pa là điểm du lịch nổi tiếng.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 2.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 161)

Câu hỏi mục 3.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 161)

Hướng dẫn giải

Mật độ dân số: Thấp hơn so với đồng bằng, nhưng cao hơn so với miền núi Tây Bắc và Tây Nguyên.

Phân bố không đồng đều: Tập trung chủ yếu ở các thung lũng, ven sông, suối.

Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên: Cao.

Đa dạng: 54 dân tộc anh em cùng sinh sống.

Chủ yếu: Kinh, Tày, Nùng, Thái, Mường, Dao, H'Mông,...

Mỗi dân tộc: Có bản sắc văn hóa riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho khu vực.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 162)

Hướng dẫn giải

Chất lượng ngày càng được nâng cao qua các năm: tỷ lệ hộ nghèo giảm, thu nhập bình quân đầu người tăng

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 162)

Hướng dẫn giải

1. Nông nghiệp:

Sự phát triển:

Áp dụng khoa học kỹ thuật: Giống cây trồng, vật nuôi mới, kỹ thuật canh tác tiên tiến.

Thủy lợi: Xây dựng hệ thống kênh mương, hồ chứa nước.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng: Trồng cây có giá trị kinh tế cao.

Phân bố:

Nông nghiệp lúa nước: Tập trung ở các thung lũng, đồng bằng.

Nông nghiệp trên đồi: Trồng cây công nghiệp, cây ăn quả.

Chăn nuôi: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các vùng có nhiều đồng cỏ.

2. Lâm nghiệp:

Sự phát triển:

Trồng rừng: Rừng phòng hộ, rừng sản xuất.

Bảo vệ rừng: Chống cháy rừng, khai thác rừng bền vững.

Phân bố:

Rừng nguyên sinh: Vùng núi cao.

Rừng phòng hộ: Vùng thượng nguồn sông suối.

Rừng trồng: Vùng đồi núi thấp.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 164)

Hướng dẫn giải

1. Phát triển:

- Ngành công nghiệp: Tăng trưởng khá, nhưng còn thấp so với mặt bằng chung cả nước.

- Ngành công nghiệp chủ yếu:

Chế biến nông lâm sản, thực phẩm.

Khoáng sản.

Vật liệu xây dựng.

Điện.

Dệt may.

- Hạn chế:

Cơ sở hạ tầng còn hạn chế.

Nguồn nhân lực thiếu trình độ.

Ô nhiễm môi trường.

2. Phân bố:

Công nghiệp chế biến nông lâm sản, thực phẩm: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các khu vực có nguồn nguyên liệu dồi dào.

Công nghiệp khoáng sản: Tập trung ở các khu vực có trữ lượng khoáng sản lớn như Thái Nguyên, Quảng Ninh, Lào Cai.

Công nghiệp vật liệu xây dựng: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các khu vực có nguồn nguyên liệu sẵn có.

Công nghiệp điện: Tập trung ở các khu vực có tiềm năng thủy điện lớn như Hòa Bình, Sơn La.

Công nghiệp dệt may: Tập trung ở các tỉnh có nhiều khu công nghiệp như Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hưng Yên

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.c (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 165)

Hướng dẫn giải

- Du lịch:

Đây là ngành dịch vụ quan trọng nhất của khu vực, với nhiều tiềm năng phát triển.

Một số điểm du lịch nổi tiếng: Sa Pa, Hạ Long, Ninh Bình, Mù Cang Chải, Tam Đảo,...

Các loại hình du lịch: Du lịch sinh thái, du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng,...

- Thương mại:

Phát triển mạnh mẽ, với mạng lưới chợ, siêu thị, cửa hàng dày đặc.

Hoạt động giao thương buôn bán diễn ra sôi nổi, đa dạng.

- Giao thông vận tải:

Hệ thống giao thông phát triển khá tốt, với nhiều tuyến đường bộ, đường sắt, đường thủy.

Góp phần thúc đẩy giao thương hàng hóa, kết nối khu vực với các vùng khác trong cả nước.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 165)

Hướng dẫn giải
 Đông BắcTây Bắc
Địa hình

Địa hình chủ yếu là đồi núi thấp, xen kẽ với các thung lũng sông suối.

Dãy núi cao nhất là Hoàng Liên Sơn.

Địa hình cao hơn Đông Bắc, với nhiều dãy núi cao và hùng vĩ.

Dãy núi cao nhất là Fansipan

Khí hậu

Khí hậu cận nhiệt đới gió mùa, với mùa đông lạnh và mùa hè nóng ẩm.

Có 4 mùa rõ rệt.

Khí hậu nhiệt đới gió mùa, với mùa đông ngắn và không quá lạnh, mùa hè nóng ẩm.

Chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa Tây Nam.

Sông ngòi

Mạng lưới sông ngòi dày đặc, với nhiều sông lớn như sông Hồng, sông Thái Bình, sông Cả,...

Sông chảy theo hướng tây bắc - đông nam.

Mạng lưới sông ngòi thưa thớt hơn Đông Bắc.

Sông chảy theo hướng tây - đông.

Cảnh quan thiên nhiên

Cảnh quan thiên nhiên đa dạng, với các khu rừng nguyên sinh, núi đá vôi, hang động,...

Vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới.

Cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, với những dãy núi cao, những thung lũng sâu và các bản làng dân tộc.

Sa Pa là điểm du lịch nổi tiếng.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)