Bài 9. Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Câu hỏi mục 2.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 161)

Câu hỏi mục 2.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 159)

Hướng dẫn giải
 Đông BắcTây Bắc
Địa hình

Địa hình chủ yếu là đồi núi thấp, xen kẽ với các thung lũng sông suối.

Dãy núi cao nhất là Hoàng Liên Sơn.

Địa hình cao hơn Đông Bắc, với nhiều dãy núi cao và hùng vĩ.

Dãy núi cao nhất là Fansipan

Khí hậu

Khí hậu cận nhiệt đới gió mùa, với mùa đông lạnh và mùa hè nóng ẩm.

Có 4 mùa rõ rệt.

Khí hậu nhiệt đới gió mùa, với mùa đông ngắn và không quá lạnh, mùa hè nóng ẩm.

Chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa Tây Nam.

Sông ngòi

Mạng lưới sông ngòi dày đặc, với nhiều sông lớn như sông Hồng, sông Thái Bình, sông Cả,...

Sông chảy theo hướng tây bắc - đông nam.

Mạng lưới sông ngòi thưa thớt hơn Đông Bắc.

Sông chảy theo hướng tây - đông.

Cảnh quan thiên nhiên

Cảnh quan thiên nhiên đa dạng, với các khu rừng nguyên sinh, núi đá vôi, hang động,...

Vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới.

Cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, với những dãy núi cao, những thung lũng sâu và các bản làng dân tộc.

Sa Pa là điểm du lịch nổi tiếng.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 164)

Hướng dẫn giải

1. Phát triển:

- Ngành công nghiệp: Tăng trưởng khá, nhưng còn thấp so với mặt bằng chung cả nước.

- Ngành công nghiệp chủ yếu:

Chế biến nông lâm sản, thực phẩm.

Khoáng sản.

Vật liệu xây dựng.

Điện.

Dệt may.

- Hạn chế:

Cơ sở hạ tầng còn hạn chế.

Nguồn nhân lực thiếu trình độ.

Ô nhiễm môi trường.

2. Phân bố:

Công nghiệp chế biến nông lâm sản, thực phẩm: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các khu vực có nguồn nguyên liệu dồi dào.

Công nghiệp khoáng sản: Tập trung ở các khu vực có trữ lượng khoáng sản lớn như Thái Nguyên, Quảng Ninh, Lào Cai.

Công nghiệp vật liệu xây dựng: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các khu vực có nguồn nguyên liệu sẵn có.

Công nghiệp điện: Tập trung ở các khu vực có tiềm năng thủy điện lớn như Hòa Bình, Sơn La.

Công nghiệp dệt may: Tập trung ở các tỉnh có nhiều khu công nghiệp như Thái Nguyên, Bắc Ninh, Hưng Yên

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 161)

Hướng dẫn giải

Mật độ dân số: Thấp hơn so với đồng bằng, nhưng cao hơn so với miền núi Tây Bắc và Tây Nguyên.

Phân bố không đồng đều: Tập trung chủ yếu ở các thung lũng, ven sông, suối.

Tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên: Cao.

Đa dạng: 54 dân tộc anh em cùng sinh sống.

Chủ yếu: Kinh, Tày, Nùng, Thái, Mường, Dao, H'Mông,...

Mỗi dân tộc: Có bản sắc văn hóa riêng, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho khu vực.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.a (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 162)

Hướng dẫn giải

1. Nông nghiệp:

Sự phát triển:

Áp dụng khoa học kỹ thuật: Giống cây trồng, vật nuôi mới, kỹ thuật canh tác tiên tiến.

Thủy lợi: Xây dựng hệ thống kênh mương, hồ chứa nước.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng: Trồng cây có giá trị kinh tế cao.

Phân bố:

Nông nghiệp lúa nước: Tập trung ở các thung lũng, đồng bằng.

Nông nghiệp trên đồi: Trồng cây công nghiệp, cây ăn quả.

Chăn nuôi: Phân bố rộng khắp, tập trung ở các vùng có nhiều đồng cỏ.

2. Lâm nghiệp:

Sự phát triển:

Trồng rừng: Rừng phòng hộ, rừng sản xuất.

Bảo vệ rừng: Chống cháy rừng, khai thác rừng bền vững.

Phân bố:

Rừng nguyên sinh: Vùng núi cao.

Rừng phòng hộ: Vùng thượng nguồn sông suối.

Rừng trồng: Vùng đồi núi thấp.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 4.c (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 165)

Hướng dẫn giải

- Du lịch:

Đây là ngành dịch vụ quan trọng nhất của khu vực, với nhiều tiềm năng phát triển.

Một số điểm du lịch nổi tiếng: Sa Pa, Hạ Long, Ninh Bình, Mù Cang Chải, Tam Đảo,...

Các loại hình du lịch: Du lịch sinh thái, du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng,...

- Thương mại:

Phát triển mạnh mẽ, với mạng lưới chợ, siêu thị, cửa hàng dày đặc.

Hoạt động giao thương buôn bán diễn ra sôi nổi, đa dạng.

- Giao thông vận tải:

Hệ thống giao thông phát triển khá tốt, với nhiều tuyến đường bộ, đường sắt, đường thủy.

Góp phần thúc đẩy giao thương hàng hóa, kết nối khu vực với các vùng khác trong cả nước.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 165)

Hướng dẫn giải

Vùng có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như:

Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh): Di sản thiên nhiên thế giới với hàng nghìn đảo đá vôi và hang động đẹp.

Sa Pa (Lào Cai): Thị trấn sương mù với cảnh quan hùng vĩ và bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số.

Tam Đảo (Vĩnh Phúc): Khu nghỉ dưỡng với khí hậu mát mẻ quanh năm và phong cảnh thơ mộng.

Mù Cang Chải (Yên Bái): Nơi có những thửa ruộng bậc thang đẹp nhất Việt Nam.

Năm 2023: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đón 50 triệu lượt khách du lịch, tăng 12% so với năm 2022.

Quảng Ninh: Doanh thu từ du lịch năm 2023 đạt 25.000 tỷ đồng, tăng 15% so với năm 2022.

Lào Cai: Sa Pa đón 3 triệu lượt khách du lịch quốc tế năm 2023, tăng 10% so với năm 2022.

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 165)

Hướng dẫn giải

1. Lịch sử và địa bàn cư trú:

Người Tày là một trong những dân tộc thiểu số có dân số đông nhất Việt Nam, với hơn 1,8 triệu người.

Họ sinh sống chủ yếu ở các tỉnh Trung du và miền núi Bắc Bộ như: Thái Nguyên, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang,...

2. Ngôn ngữ và trang phục

Người Tày nói tiếng Tày, thuộc ngữ chi Thái.

Trang phục truyền thống của người Tày là áo cánh ngắn, quần dài, váy chàm. Phụ nữ Tày thường đội khăn vấn đầu.

3. Ẩm thực:

Ẩm thực của người Tày phong phú và đa dạng, với các món ăn đặc trưng như: bánh cuốn trứng, bánh chưng gấc, phở chua,...

4. Nhà ở:

Người Tày thường sinh sống trong những ngôi nhà sàn truyền thống.

5. Văn hóa tín ngưỡng:

Người Tày thờ cúng tổ tiên, các vị thần linh và có nhiều lễ hội truyền thống như: Lễ hội xuống đồng, Lễ hội Gầu Tào,...

6. Nghề thủ công:

Người Tày có nhiều nghề thủ công truyền thống như: dệt thổ cẩm, đan lát, làm đồ gốm,...

7. Nét đẹp văn hóa:

Người Tày có nhiều làn điệu dân ca, dân vũ đặc sắc như: sli, lượn, hát then,...

Người Tày cũng có nhiều phong tục tập quán độc đáo như: tục "kéo vợ", tục "trai gái ngủ chung",...

8. Vai trò trong đời sống xã hội:

Người Tày đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực Trung du và miền núi Bắc Bộ.

9. Một số địa danh nổi tiếng:

Làng văn hóa du lịch cộng đồng Bản Quyền (Thái Nguyên)

Làng nhà sàn dân tộc Tày Cẩm Giàng (Lạng Sơn)

Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa (Thái Nguyên)

(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 165)

Hướng dẫn giải
 Đông BắcTây Bắc
Địa hình

Địa hình chủ yếu là đồi núi thấp, xen kẽ với các thung lũng sông suối.

Dãy núi cao nhất là Hoàng Liên Sơn.

Địa hình cao hơn Đông Bắc, với nhiều dãy núi cao và hùng vĩ.

Dãy núi cao nhất là Fansipan

Khí hậu

Khí hậu cận nhiệt đới gió mùa, với mùa đông lạnh và mùa hè nóng ẩm.

Có 4 mùa rõ rệt.

Khí hậu nhiệt đới gió mùa, với mùa đông ngắn và không quá lạnh, mùa hè nóng ẩm.

Chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa Tây Nam.

Sông ngòi

Mạng lưới sông ngòi dày đặc, với nhiều sông lớn như sông Hồng, sông Thái Bình, sông Cả,...

Sông chảy theo hướng tây bắc - đông nam.

Mạng lưới sông ngòi thưa thớt hơn Đông Bắc.

Sông chảy theo hướng tây - đông.

Cảnh quan thiên nhiên

Cảnh quan thiên nhiên đa dạng, với các khu rừng nguyên sinh, núi đá vôi, hang động,...

Vịnh Hạ Long là di sản thiên nhiên thế giới.

Cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, với những dãy núi cao, những thung lũng sâu và các bản làng dân tộc.

Sa Pa là điểm du lịch nổi tiếng.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục 3.b (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 162)

Hướng dẫn giải

Chất lượng ngày càng được nâng cao qua các năm: tỷ lệ hộ nghèo giảm, thu nhập bình quân đầu người tăng

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)