Bài 5. Các cuộc cách mạng công nghiệp

Quan sát, trả lời câu hỏi mục IV.1 (SGK Cánh Diều - Trang 29)

Hướng dẫn giải
Nêu nội dung của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư:   - Cuộc cách mạng về sản xuất thông minh dựa trên những thành tựu trong lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ nano,.. với nền tảng là sự đột phá của công nghệ số.Ứng dụng nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo vào các máy tự động điều khiển số, robot công nghiệp, hệ thống sản xuất tự động, làm các hệ thống này trở nên thông minh hơn, sản xuất hiệu quả hơn, tiết kiệm năng lượng và tài nguyên hơnCác hệ thống giao thông thông minh và các thành phố thông minh được phát triển.Nền tảng của cách mạng công nghiệp lần thứ tư: Sự đột phá của công nghệ số.Sự ứng dụng nhanh chóng trí tuệ nhân tạo vào sản xuất. (Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập mục IV.1 (SGK Cánh Diều - Trang 29)

Hướng dẫn giải

Theo em, robot công nghiệp và robot thông minh khác nhau ở chỗ là robot thông minh nó hoàn thiện hơn có thể làm nhiều công việc khác nhau biết điều chỉnh cảm xúc và biết sự chỉ dẫn của người chủ .

(Trả lời bởi Van Toan)
Thảo luận (1)

Quan sát, trả lời câu hỏi mục IV.2 (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

Vai trò của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

- Tối ưu hóa quá trình sản xuất

- Nâng cao năng suất và hiệu quả

- Sử dụng ở tất cả các lĩnh vực như: giao thông, y tế, giáo dục, ngân hàng, an ninh - quốc phòng, vui chơi giải trí,... nâng cao chất lượng sống của con người và xã hội.

Đặc điểm của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

- Hệ thống máy tính với tốc độ xử lí thông tin ở cấp số nhân, biến đổi nhanh chóng nền công nghiệp, dịch vụ ở mọi quốc gia. Các hệ thống điều khiển thông minh, bộ não của mọi hệ thống kĩ thuật ra đời.

- Thay đổi toàn bộ các hệ thống sản xuất, quản lí, quản trị; dịch vụ, nghỉ ngơi, giải trí của con người (phạm vi toàn cầu)

- Có sự kết hợp giữa người và robot; giữa thế giới thực và thế giới ảo. Các robot thông minh thay thế dần con người trong nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau.

Đặc điểm này khác so với các cuộc cách mạng trước là:

- Tốc độ xử lí thông tin cao hơn, thay đổi nền công nghiệp, dịch vụ, … nhanh chóng hơn. Có sự kết hợp giữa người và robot; giữa thế giới thực và thế giới ảo. Các robot thông minh thay thế dần con người trong nhiều lĩnh vực hoạt động khác nhau.

>>> Xem đầy đủ: Soạn Công nghệ 10 Bài 5: Các cuộc cách mạng công nghiệp

Kiến thức mở rộng về đặc điểm, những lợi ích và hạn chế của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Đặc điểm của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Sự thay đổi mô hình này trong Công nghiệp 4.0 dựa trên các nguyên lý sau:

+ Khả năng tương tác với van vật: khả năng giao tiếp của tất cả các yếu tố của nhà máy, hệ thống vật lý không gian mạng, robot, hệ thống thông tin doanh nghiệp, sản phẩm thông minh và con người, cũng như hệ thống phần ba.

+ Phân cấp: năng lực thiết kế các quy trình phụ tự trị trong nhà máy với các yếu tố vật lý không gian mạng với khả năng đưa ra quyết định một cách tự chủ.

+ Phân tích thời gian thực: khả năng thu thập và phân tích lượng lớn dữ liệu (Dữ liệu lớn) cho phép giám sát, kiểm soát và tối ưu hóa các quy trình, tạo điều kiện cho mọi kết quả và quyết định xuất phát từ quy trình ngay lập tức và tại mọi thời điểm.

+ Ảo hóa: khả năng tạo ra một bản sao ảo bằng cách thu thập dữ liệu và mô hình hóa các quy trình công nghiệp (vật lý), thu được các mô hình nhà máy ảo và mô hình mô phỏng.

+ Định hướng dịch vụ: khả năng chuyển giá trị mới được tạo ra cho khách hàng dưới dạng dịch vụ mới hoặc dịch vụ cải tiến với việc khai thác các mô hình kinh doanh đột phá mới.

+ Tính module và khả năng mở rộng: tính linh hoạt và độ co giãn để thích ứng với nhu cầu của ngành công nghiệp và kinh doanh mọi lúc, với khả năng mở rộng năng lực kỹ thuật của hệ thống theo yêu cầu kỹ thuật theo yêu cầu của sự phát triển của nhu cầu kinh doanh trong từng trường hợp

Lợi ích và hạn chế của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Lợi ích

- Tăng năng suất và doanh thu

Với sự gia tăng hiệu quả, giảm chi phí hoạt động dẫn đến tăng doanh thu và lợi nhuận.Điều này cũng thúc đẩy cải tiến về năng suất.  Công nghiệp 4.0 là một trong những động lực chính giúp tăng doanh thu và tăng trưởng GDP của các quốc gia.  

- Tối ưu hóa quy trình sản xuất

Các nhà máy thông minh đều được kết nối vì vậy một mạng lưới kết nối các nhà máy thông minh, sản phẩm thông minh và các hệ thống sản xuất thông minh khác là cực kì cần thiết. Các hệ thống sản xuất vật lý điện tử cho phép các nhà máy và cơ sở sản xuất phản ứng nhanh chóng và đúng đắn với những thay đổi về mức độ nhu cầu của khách hàng, mức độ chứng khoán, lỗi máy và sự chậm trễ không lường trước.  Tiếp thị thông minh, hậu cần thông minh và dịch vụ khách hàng thân mật cũng rất quan trọng trong toàn bộ chuỗi giá trị. Việc tích hợp tạo điều kiện cho việc thiết lập và bảo trì các mạng tạo ra và gia tăng giá trị. Nó cũng có thể có nghĩa là sự tích hợp của các mô hình kinh doanh mới trên khắp các quốc gia và thậm chí trên khắp các châu lục, tạo nên một mạng lưới toàn cầu.  

- Phát triển công nghệ tăng tốc

Công nghiệp 4.0 cung cấp một nền tảng cho cơ sở đổi mới hơn nữa với các công nghệ đang phát triển. Hệ thống sản xuất và dịch vụ có thể được phát triển hơn nữa.  Ví dụ, với các ứng dụng điện thoại di động, ngày càng có nhiều nhà phát triển sử dụng API mở để kết hợp các ứng dụng và xem xét các công nghệ sẽ là một cải tiến trên GPS, RFID, NFC và thậm chí cả cảm biến gia tốc được nhúng trong điện thoại thông minh tiêu chuẩn.  

- Dịch vụ khách hàng tốt hơn: Công nghiệp 4.0 có thể theo dõi phản hồi của khách hàng theo thời gian thực để cung cấp dịch vụ tốt hơn các trải nghiệm khách hàng.

Hạn chế

- An ninh mạng và quyền riêng tư là mối quan tâm chính. Khi mà mọi dữ liệu đều được số hóa và chuyển vào máy tính, các thiết bị IoT dễ bị đe dọa và đôi khi những mối đe dọa này có thể là gây ra thảm họa khi bị đánh cắp những dữ liệu bảo mật quan trọng mang vị trí chiến lược.

- Kỹ năng và giáo dục của người lao động làm việc trong các quy trình dựa trên công nghiệp 4.0 cần phải được cải thiện. Dưới sự thay đổi vượt trội của khoa học công nghệ, con người cũng phải thay đổi liên tục và cập nhật để có thể bắt kịp, hòa nhập vào thời đại.

- Máy móc tự có những hạn chế. Quá phụ thuộc vào các thiết bị công nghệ, máy móc có thể khiến doanh nghiệp sa vào những thiệt hại nghiêm trọng, hơn nữa các doanh nghiệp phải cân nhắc kỹ lưỡng về tài chính bởi vì các chi phí chuyển dịch, thay đổi máy móc sẽ là rất lớn.

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

Cuộc cách mạng

Thời điểm bắt đầu

 

Sản phẩm nền tảng

Kết quả

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ nhất

Nửa cuối thế kỉ XVIII

Động cơ hơi nước

Cơ khí hóa

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai

Nửa cuối thế kỉ XĨ

Năng lượng điện

Dây chuyền sản xuất

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ ba

Những năm 70 của thế kỉ XX

Máy tự động điều khiển số và rô bốt

Công nghệ điều khiển số

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Những năm đầu thế kỉ XXI

Trí tuệ nhân tạo

Công nghệ số

(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

Một số tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đối với cuộc sống gia đình em hiện nay là

Em có thể sử dụng các thiết bị theo dõi sức khỏe: theo dõi nhịp tim và mức độ hoạt động của con người. Các thiết bị đó có thể gửi cảnh báo cho con người để tập thể dục nhiều hơn và có thể chia sẻ thông tin này cho bác sĩ để biết thêm dữ liệu về nhu cầu và thói quen.

(Trả lời bởi Quoc Tran Anh Le)
Thảo luận (1)