Khi nghiên cứu quy luật biến đổi tính chất của các nguyên tố, các nhà khoa học đã tìm các sắp xếp các nguyên tố vào một bảng theo nguyên tắc nhất định, gọi là bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học. Các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo nguyên tắc nào? Chúng ta biết được thông tin gì từ bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
Bài 4. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học
Câu hỏi khởi động (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 22)
Thảo luận (1)
Câu hỏi 9 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 29)
Sử dụng Hình 4.1, em hãy nhận xét về số electron lớp ngoài cùng trong nguyên tử của các nguyên tố khí hiếm.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảingoại trừ He, các nguyên tố khí hiếm còn lại đều có số e lớp ngoài cùng là 8
(Trả lời bởi Nguyễn Phú Thiên)
Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 29)
Vào những dịp Tết hay lễ hội ở một số thành phố hoặc khu vui chơi giải trí công cộng, chúng ta thường nhìn thấy những khinh khí cầu đủ màu sắc bay trên bầu trời. Theo em, người ta đã bơm khí nào trong số các khí: oxygen, helium, hydrogen vào khinh khí cầu? Giải thích sự lựa chọn đó.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Người ta bơm khí hidro hoặc heli vào khinh khí cầu vì hai khí đó đều nhẹ hơn không khí. Còn oxy nặng hơn không khí nên ko bơm vào đc
- Nhưng bơm heli thì sẽ an toàn hơn vì hidro dễ gây nổ
(Trả lời bởi Nguyễn Lê Phước Thịnh)
Bài tập 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 30)
Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo
A. thứ tự chữ cái trong từ điển
B. thứ tự tăng dần điện tích hạt nhân
C. thứ tự tăng dần số hạt electron lớp ngoài cùng
D. thứ tự tăng dần số hạt neutron
Thảo luận (2)Hướng dẫn giải
Bài tập 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 30)
Những nguyên tố hóa học nào sau đây thuộc cùng một nhóm?
A. O, S, Se
B. N, O, F
C. Na, Mg, K
D. Ne, Na, Mg
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải
Bài tập 3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 30)
Những nguyên tố hóa học nào sau đây thuộc cùng một chu kì?
A. Li, Si, Ne
B. Mg, P, Ar
C. K, Fe, Ag
D. B, Al, In
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảiA thì Si chu kì 3, còn lại chu kì 2
B tất cả chu kì 3
C có K và Fe chu kì 4, Ar chu kì 3
D có B chu kì 2 còn Al chu kì 3
=> Chọn B
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Bài tập 4 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 30)
Cho các nguyên tố sau: Ge, S, Br, Pb, C, Mo, Ba, Ar, Hg. Hãy sắp xếp chúng vào bảng dưới đây.
Thảo luận (2)Hướng dẫn giải
Bài tập 5 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 30)
Xác định vị trí (ô nguyên tố, chu kì, nhóm) của các nguyên tố sau trong bảng tuần hoàn
a) Magnesium (Mg)
b) Neon (Ne)
Thảo luận (2)Hướng dẫn giảia) Magnesium (Mg) thuộc ô số 12, chu kì 3, nhóm IIA trong bảng tuần hoàn.
b) Neon (Ne) thuộc ô số 10, chu kì 2, nhóm VIIIA trong bảng tuần hoàn.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Bài tập 6 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 30)
Tìm hiểu từ internet hay tài liệu (sách, báo), em hãy viết một đoạn thông tin về nguyên tố hóa học cần thiết cho sự hô hấp của con người và sinh vật trên Trái Đất
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiOxygen (O) là nguyên tố hóa học không thể thiếu cho sự hô hấp của con người và sinh vật trên Trái Đất. Một lượng khí oxygen được con người hít vào đi qua phổi vào máu, từ đó oxygen được tim co bóp đưa đi đến khắp các tế bào trên cơ thể, nuôi dưỡng và giúp các bộ phận khác hoạt động ổn định.
Người ta có thể nhịn ăn, nhịn uống nhiều ngày nhưng nhịn thở thì không thể kéo dài trong vòng vài phút. Nếu não không được cung cấp oxygen thì sau 4 - 5 phút đã bắt đầu bị tổn thương, sau 9 – 10 phút sẽ bị tổn thương không phục hồi. Oxygen có vai trò rất quan trọng đối với sự sống, cơ thể thiếu oxygen là nguyên nhân của nhiều bệnh. Da thiếu oxygen nhanh chóng bị lão hóa, sạm, khô, độ đàn hồi kém, dễ hình thành các nếp nhăn, thậm chí mất cân bằng của sự bài tiết chất nhờn và trở nên xám xỉn, dễ nổi mụn. Não thiếu oxygen lâu dài sẽ dẫn đến trí nhớ suy giảm, mỏi mắt, cao huyết áp, xung huyết não, tắc nghẽn mạch máu, xơ mạch máu,…
Để cơ thể khỏe mạnh, làm việc có năng suất cần luôn đảm bảo đủ nhu cầu oxygen cho cơ thể. Tạo môi trường sống, làm việc, nghỉ ngơi thông thoáng và có nhiều cây xanh là biện pháp cung cấp oxygen tự nhiên hữu ích.
(Trả lời bởi GV Nguyễn Trần Thành Đạt)
Câu hỏi 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 23)
Quan sát Hình 4.1, em hãy cho biết
a) nguyên tử của những nguyên tố nào có cùng số lớp electron
b) nguyên tử của những nguyên tố nào có số electron ở lớp ngoài cùng bằng nhau
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia)
1 lớp:H,He
2 lớp:Li, Be, B, C, N, O, F
3 lớp:Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, Ar
4 lớp:K,Ca
b)
1 e ngoài cùng:H, Li, Na, K
2 e ngoài cùng:Be, Mg, Ca
3 e ngoài cùng:B, Al
(Trả lời bởi Nguyễn Ngọc Thiện Nhân)