Bài 17: Tổ chức lãnh thổ công nghiệp

Mở đầu (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 77)

Hướng dẫn giải

Các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp phổ biến ở nước ta:
1. Điểm công nghiệp:

-Đặc điểm:
+ Là hình thức tổ chức đơn giản nhất, gồm một, hai hoặc ba xí nghiệp phân bố ở nơi có nguồn nguyên liệu, nhiên liệu hoặc ở những điểm dân cư nằm trong vùng nguyên liệu nông lâm, thủy sản đồng nhất với một điểm dân cư.
+ Quy mô nhỏ, thường từ 5 đến 20 ha.
+ Ngành nghề chủ yếu: chế biến nông lâm, thủy sản, khai thác khoáng sản.
2. Khu công nghiệp tập trung:

- Đặc điểm:
+ Là khu vực đất đai có ranh giới rõ ràng, vị trí thuận có kết cấu hạ tầng tương đối tốt và khả năng cạnh tranh trên thị trường thế giới.
+ Quy mô lớn, thường từ 50 ha đến hàng nghìn ha.
+ Ngành nghề đa dạng, bao gồm: công nghiệp chế biến, công nghiệp lắp ráp, công nghiệp điện tử...
3. Trung tâm công nghiệp:

- Đặc điểm:
+ Là hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở trình độ cao, gắn với đô thị vừa và lớn, có vị trí thuận lợi.
+ Bao gồm các khu công nghiệp, điểm công nghiệp và cơ sở sản xuất công nghiệp.
+ Quy mô lớn, có thể lên đến hàng chục nghìn ha.
+ Ngành nghề đa dạng, có trình độ công nghệ cao.
4. Vùng công nghiệp:

- Đặc điểm:
+ Là khu vực có diện tích rộng lớn, bao gồm nhiều trung tâm công nghiệp, khu công nghiệp, điểm công nghiệp và các cơ sở sản xuất công nghiệp khác.
+ Có sự liên kết chặt chẽ giữa các ngành công nghiệp trong vùng.
+ Quy mô rất lớn, có thể lên đến hàng triệu ha.
+ Ngành nghề đa dạng, có trình độ công nghệ cao.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục I (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 78)

Hướng dẫn giải

Phát triển và phân bố khu công nghiệp ở nước ta:
(*) Phân bố:

- Tập trung ở:
+ Vùng Đông Nam Bộ: TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai.
+ Vùng Đồng bằng sông Hồng: Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên.
+ Một số địa phương khác: Hải Phòng, Đà Nẵng, Khánh Hòa.
(*) Phát triển:

- Số lượng: Đến năm 2023, Việt Nam có hơn 370 khu công nghiệp (KCN) đang hoạt động.
- Quy mô: Diện tích đất KCN đã và đang sử dụng đạt hơn 110.000 ha.
- Tỷ lệ lấp đầy: Tỷ lệ lấp đầy bình quân đạt hơn 70%.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục II (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 79)

Hướng dẫn giải

Phát triển và phân bố các khu công nghệ cao ở nước ta:
(*) Phân bố:

- Tập trung ở:
+Vùng Đồng bằng sông Hồng: Hòa Lạc (Hà Nội), Thăng Long (Hà Nội).
+ Vùng Đông Nam Bộ: TP. Hồ Chí Minh, Long An.
+ Một số địa phương khác: Đà Nẵng, Huế.
(*)  Phát triển:

- Số lượng: Đến năm 2023, Việt Nam có hơn 20 khu công nghệ cao (KCNC) đang hoạt động.
- Quy mô: Diện tích đất KCNC đã và đang sử dụng đạt hơn 5.000 ha.
- Ngành nghề: Các KCNC tập trung phát triển các ngành công nghệ cao như:
+ Công nghệ thông tin, điện tử
+ Viễn thông
+ Sinh học

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục III (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 79)

Hướng dẫn giải

(*) Đặc điểm:

- Trình độ cao: Trung tâm công nghiệp là hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở trình độ cao.
- Gắn với đô thị: Trung tâm công nghiệp thường gắn với đô thị vừa và lớn, có vị trí địa lí thuận lợi.
- Cấu trúc: Bao gồm các khu công nghiệp, điểm công nghiệp và cơ sở sản xuất công nghiệp.
- Quy mô: Quy mô lớn, có thể lên đến hàng chục nghìn ha.
Ngành nghề:
- Ngành nghề đa dạng, có trình độ công nghệ cao.
- Vai trò: Trung tâm công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của khu vực và cả nước.
Ưu điểm:
- Tận dụng được lợi thế về vị trí địa lí, cơ sở hạ tầng, thị trường...
- Có sự liên kết chặt chẽ giữa các ngành công nghiệp.
- Thu hút được đầu tư trong và ngoài nước.
- Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của khu vực và cả nước.
Hạn chế:
- Ô nhiễm môi trường.
- Giao thông tắc nghẽn.
- Áp lực lên hệ thống hạ tầng.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 79)

Hướng dẫn giải

 

Đặc điểm

Phân bố

Khu công nghiệp 

- Được hình thành và phát triển gắn liền với công cuộc Đổi mới, mở cửa nên kinh tế của nước ta. 

- Đến năm 2021, cả nước đã có 397 khu công nghiệp, trong đó 291 khu đang hoạt dộng; các khu công nghiệp đã thu hút được 8 257 dự án đi vào hoạt động. 

- Định hướng phát triển: theo hướng giảm tiêu hao năng lượng, hạn chế phát thải khí nhà kính, chú trọng trách nhiệm xã hội và được quản trị theo mô hình Chính phủ số.

- Các khu công nghiệp phân bố không đồng đều tuỳ thuộc lợi thế về vị trí địa lí, điều kiện và trình độ phát triển sản xuất công nghiệp của các vùng.

- Ở nước ta, các khu công nghiệp tập trung nhiều nhất ở hai vùng: Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Hồng.

Khu công nghệ cao 

- Là nơi tập trung, liên kết hoạt động nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao, ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, đào tạo nhân lực công nghệ cao; sản xuất và kinh doanh sản phẩm công nghệ cao, cung ứng dịch vụ công nghệ cao.

- Có vai trò làm động lực thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước; thu hút các nguồn lực trong nước và ngoài nước để thúc đẩy hoạt động công nghệ cao; tạo nhiều cơ hội việc làm cho những người lao động....

Khu công nghệ cao Hoà Lạc (Hà Nội)

Khu công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh

Khu công nghệ cao Đà Nẵng

Khu công nghệ sinh học Đồng Nai

Trung tâm công nghiệp 

- Là khu vực tập trung công nghiệp, thường gắn liền với các đô thị lớn và vừa. 

- Mỗi trung tâm công nghiệp có thể gồm một số khu công nghiệp, thường có một hay một số ngành chuyên môn hoá, là hạt nhân phát triển vùng và địa phương.

- Cơ cấu ngành ở các trung tâm công nghiệp đa dạng, góp phần khai thác tốt tiềm năng phát triển công nghiệp của mỗi địa phương.

- Các trung tâm công nghiệp nước ta được phân bố từ Bắc vào Nam và tập trung nhiều nhất ở hai vùng: Đồng bằng sông Hồng và Đông Nam Bộ. 

- Các trung tâm công nghiệp lớn ở nước ta là Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Biên Hoà, Thủ Dầu Một, Bắc Ninh. 

 
(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dung (SGK Kết nối tri thức với cuộc sống - Trang 79)

Hướng dẫn giải

Khu công nghiệp Tân Tạo - Long An
Giới thiệu:

Khu công nghiệp Tân Tạo (KCN Tân Tạo) là một trong những khu công nghiệp lớn và quan trọng nhất của tỉnh Long An, tọa lạc tại xã Tân Tạo, huyện Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh. KCN Tân Tạo được thành lập vào năm 1996 với tổng diện tích 343,9 ha.

Đặc điểm:

- Quy mô: KCN Tân Tạo được chia thành hai giai đoạn:
+ Giai đoạn 1: Diện tích 161,35 ha.
+ Giai đoạn 2: Diện tích 182,55 ha.
- Ngành nghề: KCN Tân Tạo thu hút các ngành nghề công nghiệp như:
+ Dệt may
+ Da giày
+ Điện tử
+Cơ khí
+ Chế biến lương thực, thực phẩm...
- Hạ tầng: KCN Tân Tạo có hệ thống hạ tầng kỹ thuật hiện đại, đồng bộ, bao gồm:
+ Hệ thống giao thông nội bộ rộng rãi, thông thoáng.
+ Hệ thống điện, nước, thông tin liên lạc đầy đủ.
+ Hệ thống xử lý nước thải, rác thải đạt tiêu chuẩn.
- Doanh nghiệp: KCN Tân Tạo thu hút hơn 200 doanh nghiệp đến từ nhiều quốc gia như:
+ Nhật Bản
+ Hàn Quốc
+ Đài Loan
+ Singapore
Vai trò:

- Kinh tế:
+ KCN Tân Tạo đóng góp lớn vào ngân sách của tỉnh Long An và TP. Hồ Chí Minh.
+ Tạo việc làm cho hơn 30.000 lao động.
- Xã hội:
+ Góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
+ Nâng cao đời sống của người dân.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)
Thảo luận (1)