a) Hai mặt tướng phản của truyện sống chết mặc bay. một bên là cảnh nhân dân đang vật lộn căng thẳng, vất vả đến cực độ trước nguy cơ đê vỡ. Một bên là cảnh quan phủ cùng nha lại, chánh tổng lao vào cuộc tổ tôm ngay trong khi họ “đi hộ đê”.
b) Phân tích làm rõ từng mặt tương phản:
- Mặt tương phản thứ nhất:
+ Thời gian: gần một giờ đêm (giờ đáng lẽ người dân được yên nghỉ sau một
ngày lao động vất vả, cực nhọc).
+ Mưa to và độ dâng của nước sông.
+ Không khí, cảnh tượng hộ đê: nhốn nháo, cảng thẳng (Qua tiếng động, tiếng tù và, tiếng người xao xác gọi nhau hộ đê, qua các hoạt động chống đỡ vừa sôi động vừa lộn xộn của người dân).
+ Sự hất lực của sức người trước sức người. Sự yếu kém của thế đê trước thế nước.