I. Mở bài:
- Dẫn dắt vấn đề: Từ thực tế lịch sử dân tộc hoặc từ quy luật của thiên nhiên tạo hoá.
- Nêu vấn đề: Quan điểm của Bác về tuổi trẻ: đề cao, ca ngợi vai trò của tuổi trẻ đối với xã hội.
II. Thân bài:
1. Giải thích và chứng minh câu nói của Bác:
a/ Một năm khởi đầu từ mùa xuân:
- Mùa xuân là mùa chuyển tiếp giữa đông và hè, xét theo thời gian, nó là mùa khởi đầu cho một năm.
- Mùa xuân thường gợi lên ý niệm về sức sống, hi vọng, niềm vui và hạnh phúc.
b/ Một đời bắt đầu từ tuổi trẻ:
- Tuổi trẻ là quãng đời đẹp nhất của con người, đánh dấu sự trưởng thành của một đời người.
- Tuổi trẻ cũng đồng nghĩa với mùa xuân của thiên nhiên tạo hoá, nó gợi lên ý niệm về sức sống, niềm vui, tương lai và hạnh phúc tràn đầy.
- Tuổi trẻ là tuổi phát triển rực rỡ nhất về thể chất, tài năng, tâm hồn và trí tuệ.
- Tuổi trẻ là tuổi hăng hái sôi nổi, giàu nhiệt tình, giàu chí tiến thủ, có thể vượt qua mọi khó khăn gian khổ để đạt tới mục đích và ước mơ cao cả, tự tạo cho mình một tương lai tươi sáng, góp phần xây dựng quê hương.
c/ Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội:
Tuổi trẻ của mỗi con người cùng góp lại sẽ tạo thành mùa xuân của xã hội. Vì:
- Thế hệ trẻ luôn là sức sống, niềm hi vọng và tương lai của đất nước.
- Trong quá khứ: biết bao tấm gương các vị anh hùng liệt sĩ đã tạo nên cuộc sống và những trang sử hào hùng đầy sức xuân cho dân tộc.
- Ngày nay: tuổi trẻ là lực lượng đi đầu trong công cuộc xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội văn minh. Cuộc đời họ là những bài ca mùa xuân đất nước.
2. Bổn phận, trách nhiệm của thanh niên, học sinh:
- Làm tốt những công việc bình thường, cố gắng học tập và tu dưỡng đạo đức không ngừng.
- Phải sống có mục đích cao cả, sống có ý nghĩa, lí tưởng vì dân vì nước. Lí tưởng ấy phải thể hiện ở suy nghĩ, lời nói và những việc làm cụ thể.
3. Mở rộng:
- Lên án, phê phán những người để lãng phí tuổi trẻ của mình vào những việc làm vô bổ, vào những thú vui tầm thường, ích kỉ; chưa biết vươn lên trong cuộc sống; không biết phấn đấu, hành động vì xã hội,...
III. Kết bài:
- Khẳng định lời nhắc nhở của Bác là rất chân thành và hoàn toàn đúng đắn.
- Liên hệ và nêu suy nghĩ của bản thân....
Xuân của thiên nhiên qua đi trở lại, còn tuổi trẻ của đời người chỉ có một lần. Tuổi trẻ là tuổi đẹp nhất, khoẻ nhất, tươi sáng nhất của con người, vì thế tuổi trẻ thật quí giá. Hơn nữa, tuổi trẻ còn là mùa xuân, niềm tin và hy vọng của cả xã hội và đất nước. Chính vì vậy, trong thư gửi thanh niên và nhi đồng cả nước xuân 1946, Tết mở đầu cho một nước Việt Nam độc lập, Bác Hồ viết: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân, Một đời bắt đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội". Câu nói ngắn gọn nhưng đẹp như một lời thơ, ca ngợi tuổi trẻ của xã hội, đất nước.
Một sớm kia, thức dậy, nghe thấy tiếng chim hót trong veo, cành mận ngoài vườn rung rinh hoa trắng dưới làn mưa bụi đang bay, ta chợt thốt lên: "Ôi mùa xuân!". Mùa xuân, xét theo thời gian là mùa mở đầu cho một năm. Xuân về trăm hoa đua nở, khí hậu ấm áp, cây cối đâm chồi..„ Vì vậy mùa xuân gợi lên trong ta ý niệm về sức sống, hy vọng, niềm vui và hạnh phúc.
Riêng đối với dân tộc Việt Nam, xuân còn gợi lại những chiến công oanh liệt của cha ông, khơi dậy trong lòng niềm tự hào sâu sắc. Làm sao ta quên được mùa xuân năm 1077, Lý Thường Kiệt đánh tan bốn vạn quân Tông xâm lược, mùa xuân năm 1428 Lê Lợi đưa đất nước thoát khỏi sự đô hộ của giặc Minh. Chúng ta hãy cùng hoà mình vào không khí hào hùng, tưng bừng xuân 1789, người anh hùng áo vải Quang Trung đại phá hơn hai mươi vạn quân Thanh. Ta hãy cùng sống lại xuân 1975 với niềm sung sướng, tự hào, mùa xuân đó đã chấm dứt ách nô lệ, chấm dứt những ngày dài chim trong máu lửa chiến tranh, mở ra một nước Việt Nam thống nhất, độc lập vẹn toàn. Đất nước Việt Nam là một dải nối liền Bắc, Trung, Nam. Mùa xuân ấy đã góp phần tạo ra bước ngoặt cho lịch sử nước nhà.
"Tuổi trẻ" của đời người dường như cũng đồng nghĩa với mùa xuân của thiên nhiên, cũng gợi lên ý niệm vẻ sức sống, niềm vui, tương lai và hạnh phúc tràn đầy, Ở tuổi hai mươi đầy nhiệt huyết, lòng hăm hở vui sướng bước vào đời, dù biết mình đang bị tù đày, có thể sẽ chết, Tố Hữu vẫn say sưa khẳng định:
" Hai mươi tuổi tim đang dào dạt máu
Hai mươi tuổi, hồn quay trong gió bão
Gân đang săn và thớ thịt căng da
Đời mặn nồng hứa hẹn biết bao hoa".
Tuổi trẻ là tuổi phát triển rực rỡ nhất về thể chất, tài năng, tâm hồn và trí tuệ, "bao giờ cũng muốn vươn lên cái đẹp nhất, hay nhất, tiên tiến nhất, cao thượng nhất" (Lê Duẩn). Tuổi trẻ là tuổi hăng hái, sôi nổi, giàu nhiệt tình, giàu chí tiến thủ, có thể vượt qua khó khăn gian khổ để đạt tới mục đích và ước mơ. Bác kính yêu của chúng ta, từ ngày còn rất trẻ đã ôm ấp trong lòng một hoài bão và ước vọng lớn lao: tìm đường cứu nước. Chàng trai Nguyễn Tất Thành đã vượt qua biển cả, gió rét thành Pa-ri, Luân Đôn để cuối cùng tìm được con đường cách mạng, con đường của Mác Lê-nin, giải phóng dân tộc Việt Nam thân yêu. Và bao nhiêu thanh niên đang cố gắng vươn lên, bằng lòng quyết tâm và nghị lực mãnh liệt, vượt qua thực tại khó khăn của đất nước, tự tạo cho mình tương lai tươi sáng, góp phần xây dựng quê hương.
Tuổi trẻ của mỗi người cũng góp lại sẽ tạo thành mùa xuân của xã hội, Thế hệ trẻ luôn là sức sống, niềm hy vọng và tương lai của Tổ quốc. Ngược dòng thời gian, ta nhớ đến tuổi trẻ quật khởi của cậu bé làng Gióng đã đánh tan giặc Ân, từ thuở vua Hùng dựng nước. Tuổi trẻ Đinh Bộ Lĩnh với ngọn cờ lau đẹp tan mười hai sứ quân, đem lại hoà bình, thống nhất cho đất nước. Tuổi trẻ trung dũng của Trần Quốc Toản với lá cờ thêu sáu chữ vàng làm cho giặc Nguyên Mông kinh hồn bạt vía.
Tuổi trẻ Kim Đồng, của ngọn đuốc sáng Lê Văn Tám, của người con gái đất đỏ Võ Thị Sáu đã làm cho giặc phải nghiêng mình kính phục. Tuổi trẻ của bao anh hùng liệt sĩ đã đổ xương máu, tô thắm lá cờ Việt Nam... Sức mạnh của thanh niên là sức mạnh của dân tộc, tạo nên xã hội mới, cuộc sống mới và trang sử mới.
Ngày nay, tuổi trẻ có sự đóng góp rất lớn là lực lượng đi đầu trong công cuộc xây dựng đất nước giàu mạnh, xã hội văn minh. Thanh niên hôm nay, là những người rất xứng đáng với cha anh đi trước. Những người lính trẻ nơi hải đảo xa xôi đang ngày đêm canh giữ biển trời đất mẹ Việt Nam, trái tim họ vẫn ngân vang những bản tình ca, dệt nên những bản nhạc tuyệt vời và chính cuộc đời họ là nhưng bài ca mùa xuân đất nước, Chúng ta tự hào biết bao về tuổi trẻ Việt Nam!
Đất nước, xã hội đặt niềm tin vào thanh niên; Vậy thanh niên phải làm gì để xứng đáng với niềm tin ấy? Bạn nghĩ cần phải làm gì thật to lớn ư? Không đâu, bạn hãy làm tốt những công việc bình thường, hãy cố gắng học tập và tu dưỡng đạo dức không ngừng- Trong học tập và lao động, bạn hãy tìm ra những sáng tạo mới giúp ích cho xã hội, hoàn thành sứ mệnh to lớn mà Tổ quốc giao cho.
Thanh niên hôm nay hãy luôn sống có mục đích cao cả, sống có ý nghĩa, lí tưởng, lí tưởng vì dân, vì nước, lí tưởng cách mạng, quan tâm và yêu thương mọi người. Lí tưởng ấy phải ở suy nghĩ, lời nói và những hành động cụ thể. Đó là lí tưởng mà ta phải cố gắng vươn theo. Nếu không có lí tưởng, mục đích, ta sẽ trở thành con thuyền không bến, con sóng bạc giữa biển khơi, chiếc lá xanh chẳng có nhựa sống, hay con chim cất tiếng hót lạnh lùng, con ngựa chạy không người cầm cương, chẳng biết sẽ về đâu.
Chúng ta buồn biết bao khi tuổi trẻ đang góp sức tạo thành mùa xuân của xã hội thì có một số thanh niên tự huỷ diệt mùa xuân của mình. Chúng ta cần phải nghiêm khắc phê phán những con người đã để tuổi trẻ của mình bên góc phố, lề dường, trong các quán cà phê, bữa tiệc ồn ào hay trong các thú vui vô bổ, tầm thường. Và thật tiếc, còn rất nhiều thanh niên chưa có niềm tin vào bản thân mình, chưa biết vươn lên trong cuộc sống, chưa chọn cho mình lí tưởng cao đẹp để theo đuổi, phấn đấu. Chính họ đã để ngày xuân của mình khô héo, tàn lụi hay để nó trôi đi và cứ mòn mỏi dần. Tuổi xuân của họ lãng phí có nghĩa là mùa xuân của xã hội đã bớt tươi thắm, rực rỡ một phần. Thật đáng thất vọng biết bao! Tuổi trẻ là tuổi của hành động và cống hiến, vậy mà họ lại dùng nó để hưởng thụ và đòi hỏi.
Nửa thế kỷ đã trôi qua, hôm nay đọc lại, ta vẫn thấy lời Bác chân thành và đúng đắn. Bác nhắc nhở chúng ta phải biết tự rèn luyện, phấn đấu, vươn lên không ngừng để có tương lai tốt dẹp. Bằng tài năng, ý chí, nghị lực của bản thân, chúng ta phải biết sống có mục đích và lí tưởng cao đẹp, để tuổi trẻ của chúng ta thực sự là "mùa xuân của xã hội".
Trong thư gửi thanh niên và nhi đồng cả nước nhâu dịp Nguyên Đán năm 1946, Bác Hồ viết:
“Một năm khởi đầu từ mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”.
Xã hội nào cũng đặt nhiều kì vọng ở lớp người trỏ tuổi, bởi tuổi trẻ là tương lai của đất nước, vì vậy, ngay trong năm đầu tiên sau Cách mạng Tháng Tám thành công, nhân dịp xuân về, tết đến, gửi thư cho thanh niên và nhi đồng, Bác Hồ đã có những lời ca ngợi tốt đẹp:
“Một năm khởi đầu từ mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trở là mùa xuân của xã hội”.
Đó là những lời ca ngợi chính xác đồng thời cùng là những lời giao phó trách nhiệm cho thế hệ trẻ Việt Nam.
Đúng là: một năm khởi đầu từ mùa xuân, mùa xuân là mùa của những tháng đầu năm. Khi nhắc đến bốn mùa, người ta thường kể theo trình tự: xuân, hạ, thu, đông. Mỗi năm, con người ở bất cứ đâu cũng mừng ngày đầu xuân để bắt đầu một năm mới. Mùa xuân là tượng trưng cho thời kì đẹp đẽ nhất, tràn trề sức sống nhất của thiên nhiên trong chu kì ba trăm sáu mươi lăm ngày của trái đất: khi trời ấm áp, cây cỏ nẩy mầm, đâm lộc ra hoa...
Tương ứng với mùa xuân của đất trời, tuổi trẻ là mùa xuân của con người. “Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ". Tuổi trẻ là giai đoạn đầu tiên của đời người. Đó là giai đoạn tươi tắn nhất, sung sức nhất, trong sáng nhất, có nhiều ước vọng và quyết tâm thực hiện ước vọng nhất, cho nên cũng là giai đoạn đẹp nhất của đời người. Đó là giai đoạn để người ta chuẩn bị cho cả cuộc đời.
Tuổi trẻ là mùa xuân của mỗi con người. Với cả một thế hệ thì: “Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”. Thế hệ trẻ là thế hệ của những con người đang phát triển đến mức cao nhất về thể lực, tâm hồn, trí tuệ, tài năng Thế hệ trẻ là lớp người đầy mơ ước, say mê và nhiệt tình, lúc nào cũng khát khao sống đẹp, được đem tài mình, cuộc sống của mình dâng hiến cho lí tưởng, cho hạnh phúc của nhân dân và đất nước. Nói “tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội” không chỉ vì nó là tuổi đầu đời, mà còn chính vì tất cả những điều tốt đẹp mà tuổi trẻ mang đến cho xã hội.
Câu nói giàu hình tượng của Bác Hồ, đẹp như một lời thơ, là sự đánh giá đầy ca ngợi của vị lãnh tụ tối cao của cách mạng Việt Nam, của người đứng đầu Nhà nước cách mạng. Câu nói chẳng những khẳng định đúng đắn vị trí của tầng lớp thanh niên đối với cách mạng và dân tộc mà còn là sự xác định trách nhiệm của xã hội đối với thanh niên. Phải tôn trọng tuổi trẻ, tạo điều kiện cho tuổi trẻ phát huy được năng lực của mình đối với xã hội. Phải tin tưởng ở sự tốt đẹp của tuổi trẻ đồng thời phải chăm sóc tuổi trẻ để tuổi trẻ Việt Nam có thể phát triển đúng hướng và trọn vẹn mọi khả năng của mình về tâm hồn, tình cảm, trí tuệ. Thiếu trách nhiệm đối với tuổi trẻ, không chăm lo cho tuổi trẻ, cũng chính là thiếu trách nhiệm đối với xã hội.
Với mỗi người trẻ tuổi, thanh niên hay thiếu niên, nhi đồng, nhận lời ca ngợi này của Bác Hồ cũng là nhận cho bản thân mình một trách nhiệm nặng nề. Tuổi trẻ đẹp lắm, quý lắm, đừng để lãng phí mất vẻ đẹp ấy đi, đừng để vẻ đẹp ấy bị chôn vùi. Tuổi trẻ là khởi đầu, hãy để cho sự khởi đầu ấy đi trên con đường xán lạn, đừng để nó dẫn đến đường cùng và bóng tối. Phải học tập, rèn luyện, trang bị cho mình những điều kiện về ý chí, sức khoẻ, học vấn, năng lực công tác... để xứng đáng là "mùa xuân của xã hội". Khởi đầu như thế nào thì kết thúc sẽ thế ấy. Phải khởi đầu cuộc đời mình một cách tốt lành, đầy triển vọng.
Lời của Bác Hồ nói về thanh niên được nói lên cách đây hơn nửa thế kỉ. Ta nghe lại lời nói ấy mà tưởng như Bác vừa nói với chúng ta lời Bác khiến ta xúc động, tự hào, nhưng cũng khiến ta băn khoăn suy nghĩ về mình: ta đã sống xứng đáng với cái “mùa xuân” của mình để xứng đáng là “mùa xuân của xã hội” hay chưa?
