Đập nước ở trên cao tạo độ chênh lệch về độ cao mực nước càng lớn thì năng lượng nước (thế năng) càng lớn, có thể trở thành động năng để làm quay tuabin – máy phát để tạo thành điện năng.
Nên người ta phải xây đập ngăn nước trên cao với mục đích chính là phát điện, Ngoài ra, trong nhiều năm qua, hồ chứa thủy điện ngoài nhiệm vụ cơ bản là phát điện, đảm bảo an ninh cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia còn phải đảm bảo hài hòa các lợi ích về kinh tế - môi trường - xã hội khác như đảm bảo dòng chảy tối thiểu, phối hợp với các hồ chứa thủy lợi cấp nước cho nhu cầu sử dụng nước sinh hoạt, nông nghiệp và sản xuất của nhân dân vùng hạ du trong mùa kiệt.