Nét chính về kế hoạch xây dựng Cộng đồng ASEAN:
- Mục tiêu:
+ Xây dựng một khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định, thịnh vượng và phát triển.
+ Tăng cường hợp tác giữa các nước thành viên trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh.
+ Nâng cao vị thế của ASEAN trên trường quốc tế.
- Lộ trình:
+ Kế hoạch Hành động Hà Nội (2007): Kế hoạch thực hiện Hiến chương ASEAN.
+ Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC): Hoàn thành Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA).
+ Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN (APSC): Thúc đẩy đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin về an ninh.
+ Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC): Giao lưu văn hóa, giáo dục, du lịch.
- Thành tựu:
+ Hoàn thành AEC vào năm 2015.
+ Có nhiều tiến bộ trong hợp tác APSC và ASCC.
+ Nâng cao vị thế của ASEAN trên trường quốc tế.
- Thách thức:
+ Sự chênh lệch về trình độ phát triển giữa các nước thành viên.
+ Biến đổi khí hậu, dịch bệnh, an ninh mạng.
+ Cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc.
Khẳng định sự ra đời của Cộng đồng ASEAN đánh dấu bước phát triển mới của hợp tác khu vực ở Đông Nam Á vì:
- Tính chất:
+ Cộng đồng ASEAN là một tổ chức liên chính phủ với mức độ ràng buộc cao.
+ Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ và hiệu quả.
+ Có các văn bản pháp lý quan trọng làm nền tảng cho hoạt động.
- Phạm vi hợp tác:
+ Hợp tác ASEAN không chỉ giới hạn trong lĩnh vực kinh tế mà còn mở rộng sang các lĩnh vực khác như văn hóa, xã hội, an ninh.
+ Có nhiều cơ chế hợp tác hiệu quả được triển khai.
- Hiệu quả:
+ Hợp tác ASEAN đã mang lại nhiều lợi ích cho các nước thành viên.
+ ASEAN đã đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực.