Mỗi người Việt Nam sinh ra và lớn lên trong vòng tay của mẹ, ít nhiều cũng từng được nghe tiếng à ơi ru hời êm dịu. như suối hát, những lời ca ngọt ngào như dòng sữa mẹ vẫn không có gì thay thế được một hồi ức đẹp về tình yêu mẹ dành cho con..
Tâm hồn của những người con yêu đất Việt thường hướng đến tiềm thức về một làng quê thanh bình với cánh cò trắng lượn vòng trên cánh đồng lúa xanh mướt, dòng sông xanh trong uốn lượn bên những khóm tre ngà mát rượi giữa cái nắng ban trưa nắng gắt, một mái đình cổ kính thấp thoáng bên những cây đa, cây đề ngay lối qua cổng làng.. Tất cả như đều có thể mường tượng và làm xúc động lòng người khi ta được nghe lại lời hát ru của người mẹ. Ấy không chỉ là nét đẹp tryền thống của dân tộc Việt mà còn là cả tình yêu thương bao la mà mẹ dành cho ta thuở đầu đời. Trong bài thơ “ Mẹ” của nhà thơ Trần Quốc Minh cũng gợi lại cho ta cảm giác thân thương, trìu mến đó:
Lặng rồi cả tiếng con ve
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi
Nhà em vẫn tiếng ạ ời
Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru
Lời ru có gió mùa thu
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về
Những ngoi sao thức ngoài kia
chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ là ngon gió của con suốt đời.
Những lời thơ giản dị đằm thắm đượm chất quê hương được khéo léo xây dựng nên bởi những biện pháp tu từ dân tộc hết sức độc đáo không chỉ lột tả vẻ đẹp của tình mẫu tử mà bài thơ còn chất chứa trong đó nỗi vất vả của mẹ khi sinh ra và nuôi dạy con. Lời hát ru của mẹ cứ nhẹ nhàng và âu yếm cứ thế thẩm thấu vào tâm hồn non nớt và bé xinh kia..
Lặng rồi cả tiếng con ve
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi
Nhà em vẫn tiếng ạ ời
Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru
Ta nhận thấy ngay ở câu thơ đầu tiên , nghệ thuật đảo vị ngữ : “lặng rồi cả tiếng con ve” nhằm nhấn mạnh không gian khắc nghiệt của trưa hè oi ả .Đến cả con ve cung “lặng” tiếng rồi bởi vì cái nắng qúa oi bức : “con ve cũng mệt vì hè nắng oi”. Ta thử tượng tượng cái con vật kêu ra rả suốt mùa hè ấy nay cũng biết “mệt” bởi nó cảm nhận được sức nóng ghê gớm của trưa hè .Nghệ thật nhân hoá làm cho con ve cũng có cảm xúc như con người .điệp ngữ cuối đầu : “con ve “– “con ve” , điệp ngắt quãng : “mẹ” …”mẹ” , sự tương phản đối lập giữa một bên là “con ve cũng mệt” với bà mẹ vẫn bền bỉ ru con cho ta thấy tình yêu con vời vợi của mẹ khuất phục cả cái nắng oi bức của trưa hè .Không gì có thể ngăn lòng mẹ yêu con .Phải chăng tiếng ru ngắt quãng ấy của mẹ đã vượt lên trên cả thời tiết khắc nghiệt ,bao trùm lên không gian , khiến con ve kia cũng phải lặng im, cái nắng kia cũng phải bớt nóng để con của bà được yên giấc say nồng .ôi lòng mẹ - thật tuyệt vời .
Tác giả tiếp tục sử dụng rất đắt các biện pháp nghệ thuật tu từ ở những câu thơ tiếp theo :
Lặng rồi cả tiếng con ve
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi
Nhà em vẫn tiếng ạ ời
Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru
lời ru có gió mùa thu
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về .
Điệp cuối đầu ở các câu thơ 4,5 , điệp ngắt quãng ở câu thơ 6 có tác dụng gợi tả tuyệt vời : Trong buổi trưa hè oi ả ngột ngạt ấy tất cả đều chìm đi chỉ lời ru của mẹ cứ lúc bổng lúc trầm , hình ảnh mẹ lớn lao hơn cả cái không gian rộng lớn kia. Hình ảnh ẩn dụ : gió mùa thu , bàn tay mẹ được lồng sử dụng thật tài tình khéo léo đúng lúc .ta tưởng tượng mẹ không phải quạt cho con ngủ bằng tay mà là bằng lòng mẹ , không chỉ ru con bằng lời mà ru con bằng tấm lòng yêu con của mẹ .Sức mạnh của tình yêu con dồn trong lời hát ru , lên đôi tay mẹ quạt trỏ thành ngọn gió thu mát mẻ xua đi cái nóng hè oi ả cho giấc ngủ của con .
Đi suốt cuộc đời, đôi khi được lắng nghe những giai điệu mộc mạc qua câu hát ru của người mẹ ta bỗng thấy như sợi dây cuộc sống cũng phải chùng lại, bật lên một tiếng trầm trong bản hòa tấu phức hợp của cuộc sống. Nó cho ta phút nhớ tới mẹ, nhớ tới những ước mơ thành hình không chỉ bằng hơi thở cuộc sống mà bằng cả tâm hồn dịu dàng mẹ dành trọn cho con.
Tôi rất thích viết văn, nhưng tôi lại sợ những bài văn về mẹ. Mẹ tôi chẳng có nét gì đẹp cả. Tại sao tóc mẹ không phải là tóc dài và mượt như dòng suối? Tại sao đôi mắt mẹ không to và đen láy? Tại sao đôi má mẹ không phải là hồng và làn da không phải là trắng muốt? Tôi bế tắc trong bài văn miêu tả về mẹ.
Và cuối cùng, giải pháp mà tôi chọn là lấy đôi mắt cô Tấm, khuôn mặt nàng công chúa ngủ trong rừng và làn da của nàng Bạch Tuyết để tạo nên hình ảnh của mẹ. Tôi tưởng tượng ra một người mẹ còn rất trẻ, xinh đẹp tuyệt trần và hạnh phúc bíêt chừng nào với những suy nghĩ ấy. Bài văn của tôi được điểm cao và dĩ nhiên tôi rất hài lòng.
Những lần sau đó, tôi quyết định viết thật nhiều về mẹ. Tôi đi tìm tất cả những vần thơ, những lời văn đẹp nhất, ngọt ngào và bay bổng nhất để tặng mẹ. Mẹ khen tôi, đôi môi mẹ cười, những sợi tóc bay phảng phất sau khuôn mặt, đôi tay khô ráp xoa lên đầu tôi đầy âu yếm. Nhưng, tôi đã không thể vui trước những lời khen ấy, vì tôi thấy đôi mặt của mẹ không cười. Lần đầu tiên tôi có cảm xúc thật về mẹ. Thì ra những gì tôi viết là giả dối, những gì tôi víêt đã làm mẹ buồn.
Từ giây phút ấy, đôi mắt mẹ lúc nào cũng hiện lên trong tâm trí tôi. Tôi ở một mình nhưng vẫn cảm nhận được hơi ấm của mẹ kề bên, đôi môi mẹ thật dịu ngọt, đôi mắt mẹ sáng ngời tình yêu thương. Đó là niềm hy vọng cho ước mơ của tôi, đó là sự chia sẻ thầm lặng và kín đáo những nổi buồn trong lòng tôi.
Quan trọng nhất đôi mắt mẹ luôn mang đến cho tôi những cảm xúc thật, dạy cho tôi sự trung thực khi cầm bút. Đó mới thực sự là điều cần thiết cho bản thân mỗi con người và là một ánh sáng dẫn đường cho tôi và ước mơ bé nhỏ của tôi.
Con đi tìm mẹ cho những bài thơ
Nhưng tìm hòai mà không trọn vần trọn điệu...
Tôi muốn víêt rất nhiều về mẹ, nhưng cho đến bây giờ tôi vẫn sợ khi cầm bút víêt về mẹ, có lẽ vì:
Mẹ của con chỉ có một mà thôi
Thơ về mẹ không thể có hai lời
Lỡ víêt sai rồi
Đôi mắt mẹ buồn không...?
