Tham Khảo
Hầm Hô là khu di tích danh lam thuộc thôn Phú Mỹ, xã Tây Phú huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, Hầm Hô còn có địa thế hiểm yếu, là căn cứ địa của phong trào khởi nghĩa Tây Sơn, Nghĩa Bình Cần Vương chống Pháp của Mai Xuân Thưởng. Đây cũng là địa bàn những năm chống Mỹ cứu nước.
Ngày 17-2-1995 UBND Bình Định đã ra Quyết định số 287/QĐ-UB công nhận khu danh thắng Hầm Hô và cho đăng ký khoanh vùng bảo vệ với diện tích 150.000 km2. Là một thắng cảnh nổi tiếng thuộc huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, nhưng Hầm Hô hấp dẫn không phải bởi những công trình xây dựng nguy nga tráng lệ do bàn tay con người tôn tạo.
Chuyện kể rằng, Hầm Hô là tiếng gọi dân dã có tự rất lâu đời bắt nguồn từ một hiện tượng có thật thường xảy ra trên đoạn sông Kút. Hàng năm, vào thời điểm nóng nhất của mùa khô, đặc biệt là những năm hạn hán, lúc mà người dân mong đợi mưa xuống thì ngay trên đoạn sông này vào ban đêm thường có những âm thanh lạ lùng nổi lên rất rõ tựa như tiếng người cùng nhau hô hoán. Sau đó một thời gian rất ngắn, trời có mưa giông. Từ những tiếng hô hoán như vậy nên đoạn sông này được gọi là Hầm Hô, xuất phát từ cụm "hô phong hoán vũ" mà việc cầu mưa là một vấn đề rất linh thiêng từ thuở xa xưa. Tuy nhiên, theo giải thích của các nhà khoa học thì đây chỉ là hiện tượng tự nhiên. Hầm Hô là hạ lưu của sông Kút chảy uốn khúc quanh theo hai vách núi dày đặc cây rừng và đá trải nên nhiệt độ luôn thấp hơn lưu vực đồng bằng. Khi hạn hán đạt đến đỉnh điểm thì chắc chắn đất trời sẽ chuyển để đổ mưa. Chính trong giai đoạn chuyển mưa đã tạo nên những luồng không khí lạnh hơn, mạnh hơn tràn về hạ lưu. Khi qua Hầm Hô gặp phải một địa hình đặc biệt: cây rừng dầy đặc cùng hang hốc thâm sâu của đá núi đã tạo nên âm thanh vang dội.
Theo người dân địa phương, mùa xuân là thời điểm đẹp nhất trong năm nếu muốn đến vãn cảnh Hầm Hô. Vào những ngày cuối đông, trời giáp Tết vẫn còn se lạnh, lúc đó sẽ có hàng vạn du khách tới Hầm Hô trên lối mòn ngoằn ngoèo dọc suốt bên sông. Du khách mua vé thuyền 5.000đ/người/1ượt để đi tới Bờ Ðập. Sau đó, ngược dòng sông, qua thắng cảnh lộng lẫy như Vực Sặc, Vực Bà, Vực Hòm, Ðá Cháy, Thác Hai, Thác Ba, Ðỉnh Sương Mù, Làng Cát..., những nơi tận cùng dòng sông Kút giáp với tỉnh Phú Yên và Gia Lai, du khách có một cảm giác thú vị và hiếu kỳ về một chuỗi vô tận của thiên nhiên hoang sơ hùng vĩ.
Dòng sông Kút trải dài uốn lượn theo non xanh trùng điệp với những cảnh quan hoành tráng nên thơ đang nép mình phía sau cửa ngõ Hầm Hô. Từ đầu xuân đến cuối hạ, du khách có thể tới Hầm Hô thưởng ngoạn. Ðể đi theo tour tự mình khám phá, phải có ít nhất hai người dân địa phư ơng dẫn đường với giá một ngày công cho một người là 50.000 đ bao ăn uống hoặc liên lạc với Ban quản lý du lịch Hầm Hô. Trong hành trình trở về sông Kút, một điều dễ dàng nhận thấy là tiềm năng sẵn có trên con sông này nhiều nhưng chưa có điều kiện để phát triển. Hầm Hô hiện tại là khu du lịch khá nổi tiếng vì nét nguyên sơ của nó, nhưng để phát triển hơn nữa thì chưa thể thực hiện ngay được. Hầm Hô hấp dẫn nhưng gian truân và cách trở.
Cũng đã có người mơ tới một đường cáp treo được xây dựng dọc theo bờ sông Kút để cho du khách chiêm ngưỡng vẻ hoang sơ hùng vĩ của núi rừng, cái quanh co uốn khúc của dòng sông, không gian mát dịu sảng khoái cùng ánh trăng rừng lung linh trên sóng bạc. Lúc đó Tây Sơn, Bình Ðịnh này sẽ là "Lâm viên du lịch hoang dã " nổi bật nhất nhì đất nước. Hy vọng khi có đường cáp treo, Hầm Hô sẽ là nơi hội ngộ du khách từ khắp bốn phương.
Thắng cảnh Hầm Hô Bình Định là nơi sông Kút chia dòng, tuôn chảy qua những triền đá ngổn ngang, lúc thì êm ả thanh bình, khi lại tung bọt trắng xóa. Các khối đá ở đây muôn hình vạn trạng, hòn đứng hòn nằm, ngã nghiêng đủ dạng, điểm xuyết những tán cây ngã bóng bên bờ, liền sau là thảm rừng mọc ken dày, phủ một màu xanh ngát.
Theo lịch sử Hầm Hô, tên gọi bắt nguồn từ một hiện tượng thường xảy ra trên đoạn sông Kút. Hằng năm, vào thời điểm nắng nóng, lúc mà người dân mong đợi mưa xuống thì trên đoạn sông này vào ban đêm thường có những âm thanh lạ lùng phát ra như tiếng người cùng nhau hô hoán. Sau đó một thời gian ngắn là trời có mưa giông.
- Tuy nhiên, theo giải thích của các nhà khoa học thì đây chỉ là hiện tượng tự nhiên. Nơi đây là hạ lưu của dòng sông uốn khúc qua hai vách núi dày đặc cây rừng và đá tảng, nên nhiệt độ luôn thấp hơn khu vực đồng bằng. Giai đoạn chuyển mưa tạo nên những luồng không khí lạnh hơn, mạnh hơn tràn về phía hạ lưu. Khi qua đây gặp địa hình cây rừng cùng hang hốc của núi đá, nên tạo ra những âm thanh vang dội.
Sông, suối Hầm Hô còn có nhiều loài cá như cá đá, cá niềng, cá trắng cho đến cá chép, cá ngựa, cá trôi... Mùa mưa, từng đàn cá từ sông Côn ngược dòng lên nguồn Ðá Hàng để sinh sản, chen chúc nhảy lên vượt thác, vì vậy nơi này còn có tên Thác Cá Nhảy hay Thác Cá Bay. Ngoài ra, tục xưa truyền rằng, hàng năm các loài cá tề tựu về đây để vượt thác, con nào vượt được thì hóa rồng, nên thác này còn được gọi là Thác Vũ Môn. Một nhà thơ đất Tây Sơn đã cảm tác: “Cổ Bàn non nước còn thiêng mãi, có thuở Hầm Hô cá hóa rồng”.
I.MỞ BÀI
- Bình Định là một tỉnh duyên hải miền Trung.
- Bình Định bị bao phủ bởi một dãy Trường Sơn về phía Tây, có các nhánh núi đâm ra biển khiến địa thế trở nên hiểm trở. Đồng thời cũng là nơi có nhiều con sông nổi tiếng. Các sông trong tỉnh đều xuất phát từ dãy Trường Sơn, gồm ba sông lớn là Lại Giang, sông Côn và sông Ba.
- Hầm Hô là một dòng sông nhỏ ở huyện Tây Sơn, Bình Định và được xem là một khu du lịch hoang dã.
II. THÂN BÀI
- Huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định nổi tiếng với vị anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ (vua Quang Trung) và bảo tàng Quang Trung
- Thiên nhiên nơi đây cũng được nhắc đến với dòng Hầm Hô quanh năm xanh biếc
- Hầm Hô bắt nguồn từ hạ lưu dòng sông Kút (huyện Tây Sơn, Bình Định) dài 1.000m.
- Thắng cảnh này hấp dẫn du khách du lịch bởi nó tạo ra sự hiếu kì về một chuỗi vô tận của thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ.
- Hai bên bờ Hầm Hô là rừng cây rợp bóng cùng những vách núi dựng đứng như lá chắn.
- Dọc sông là những dãy đá hoa cương nhiều hình thù kì dị, nhấp nhô. Địa bàn này còn có tên gọi là “Hầm hô thạch trụ” với những danh lam Đá Thành, Đá Bàn Cờ, Đá Chùm, Đá Dựng, Đá Trái, Cửa Sanh - Cửa Tử, thác Cá Bay, Dấu chân khổng lồ…
- Theo người dân địa phương, mùa xuân là thời điểm đẹp nhất trong năm nếu muốn đến vãn cảnh Hầm Hô.
- Vào những ngày cuối đông trời vẫn còn se lạnh, hàng nghìn du khách nối chân nhau trên lối mòn ngoằn ngoèo dọc suốt bên sông. Khách mua vé thuyền 5.000 đồng/người/lượt để đi tới bờ Đập. Sau đó, ngược dòng sông qua những thắng cảnh lộng lẫy như Vực Sặc, Vực Bà, Vực Hòm, Đá Cháy, Thác Hai, Thác Ba, Đỉnh sương Mù, Làng Cát…cũng như những nơi tận cùng dòng sông Kút.
- Để tự mình khám phá Hầm Hô và dòng sông Kút , bạn nên đi theo ít nhất là 2 người dân bản địa với 50.000 đồng/người/ngày công, bao ăn uống.
- Ngành du lịch địa phương đang nghĩ tới một đường cáp treo dọc bờ sông Kút để du khách chiêm ngưỡng sự hùng vĩ của núi rừng, nét quanh co uốn khúc của dòng sông, không gian mát diu cùng ánh trăng rừng.
III. KẾT BÀI
- Đất nước có nhiều danh lam thắng cảnh nhưng xu hướng du lịch ngày nay là khai thác những nơi hoang dã.
- Hi vọng Hầm Hô trong tương lai sẽ dược phát triển và thu hút khách du lịch, không chỉ ở địa phương mà còn trong cả nước.
Hầm Hô thuộc địa phận xã Tây Phú, Huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, cách Thành phố Qui Nhơn 50km về phía Tây Bắc.
Sông Hầm Hô dài gần 3km, nằm lọt thỏm trong những dãy núi nối tiếp nhau, nơi rộng nhất trên dưới 30m, nơi nhỏ nhất chỉ vừa đủ 2 con thuyền nhỏ tránh nhau, lòng sông chi chít những trụ đá hoa cương, với các địa danh được gọi tên theo hình dạng của đá trên sông như: Đá Thành, Đá Bàn Cờ, Đá Chùm, Đá Dựng, Đá Trải.
Hầm Hô có tiếng là nhiều cá, nhất là về mùa lũ. Cá từ khắp nơi kéo về từng bầy trông đặc cả nước. Cá lội ngược dòng bị thác nước hất tung trở lại trông như thể cá bay.Dân gian truyền rằng, hằng năm Long Vương tổ chức kì thi cho cá tại thác Hầm Hô. Con nào vượt qua được sẽ hóa rồng, nên cá từ sông Côn dồn cả về đây để thử vận may. Có lẽ do điển tích này mà thác Hầm Hô còn có tên chữ là Vũ Môn, còn dân gian thì gọi là thác Cá Bay.
Theo lời kể của người lái đò thì trước đây du khách có thể dễ dàng câu được cá chế biến ăn tại chỗ. Nhưng thời gian gần đây "cá khôn lắm", cứ thả câu xuống là cá không cắn mà bỏ đi, khi vứt mồi không xuống thì từng đàn cá lao vào tranh giành.
Đến đây du khách sẽ được di chuyển bằng thuyền nhỏ. Khởi hành dòng sông chỉ đủ chỗ cho hai thuyền nhỏ 8 chỗ ngồi tránh nhau. Trên đoạn đường đi du khách sẽ được thưởng ngoạn phong cảnh hoang sơ, kì bí. Hai bên bờ là rừng cây nguyên sinh mọc đan xen, chằng chịt vào vách đá, càng đi gần về phía đầu nguồn thì sông càng rộng ra, hai bên bờ là các bãi tắm tự nhiên, với làn nước trong vắt, mát mẻ, đan xen với một khung cảnh đẹp kì ảo của thiên nhiên.
Điều đặc biệt hơn cả là chúng ta được sống lại những ngày tháng hào hùng của lịch sử.Tại nơi đây, hơn hai trăm năm về trước, vị danh tướng Võ Văn Dũng đã rèn quân, luyện võ để rồi sau đó hợp lực với các thủ lĩnh Tây Sơn phất cờ khởi nghĩa.Sau này, Mai Xuân Thưởng là nguyên soái đạo quân Cần Vương tại Bình Định từ giữa 1885 đến giữa năm 1887, dựa vào vị thế núi non hiểm trở của Hầm Hô, nghĩa quân do ông chỉ huy đã gây cho giặc Pháp nhiều tổn thất và khiếp sợ.
Hầm Hô là khu di tích danh lam thuộc thôn Phú Mỹ, xã Tây Phú huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, Hầm Hô còn có địa thế hiểm yếu, là căn cứ địa của phong trào khởi nghĩa Tây Sơn, Nghĩa Bình Cần Vương chống Pháp của Mai Xuân Thưởng. Đây cũng là địa bàn những năm chống Mỹ cứu nước.
Ngày 17-2-1995 UBND Bình Định đã ra Quyết định số 287/QĐ-UB công nhận khu danh thắng Hầm Hô và cho đăng ký khoanh vùng bảo vệ với diện tích 150.000 km2. Là một thắng cảnh nổi tiếng thuộc huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định, nhưng Hầm Hô hấp dẫn không phải bởi những công trình xây dựng nguy nga tráng lệ do bàn tay con người tôn tạo.
Chuyện kể rằng, Hầm Hô là tiếng gọi dân dã có tự rất lâu đời bắt nguồn từ một hiện tượng có thật thường xảy ra trên đoạn sông Kút. Hàng năm, vào thời điểm nóng nhất của mùa khô, đặc biệt là những năm hạn hán, lúc mà người dân mong đợi mưa xuống thì ngay trên đoạn sông này vào ban đêm thường có những âm thanh lạ lùng nổi lên rất rõ tựa như tiếng người cùng nhau hô hoán. Sau đó một thời gian rất ngắn, trời có mưa giông. Từ những tiếng hô hoán như vậy nên đoạn sông này được gọi là Hầm Hô, xuất phát từ cụm "hô phong hoán vũ" mà việc cầu mưa là một vấn đề rất linh thiêng từ thuở xa xưa. Tuy nhiên, theo giải thích của các nhà khoa học thì đây chỉ là hiện tượng tự nhiên. Hầm Hô là hạ lưu của sông Kút chảy uốn khúc quanh theo hai vách núi dày đặc cây rừng và đá trải nên nhiệt độ luôn thấp hơn lưu vực đồng bằng. Khi hạn hán đạt đến đỉnh điểm thì chắc chắn đất trời sẽ chuyển để đổ mưa. Chính trong giai đoạn chuyển mưa đã tạo nên những luồng không khí lạnh hơn, mạnh hơn tràn về hạ lưu. Khi qua Hầm Hô gặp phải một địa hình đặc biệt: cây rừng dầy đặc cùng hang hốc thâm sâu của đá núi đã tạo nên âm thanh vang dội.
Theo người dân địa phương, mùa xuân là thời điểm đẹp nhất trong năm nếu muốn đến vãn cảnh Hầm Hô. Vào những ngày cuối đông, trời giáp Tết vẫn còn se lạnh, lúc đó sẽ có hàng vạn du khách tới Hầm Hô trên lối mòn ngoằn ngoèo dọc suốt bên sông. Du khách mua vé thuyền 5.000đ/người/1ượt để đi tới Bờ Ðập. Sau đó, ngược dòng sông, qua thắng cảnh lộng lẫy như Vực Sặc, Vực Bà, Vực Hòm, Ðá Cháy, Thác Hai, Thác Ba, Ðỉnh Sương Mù, Làng Cát..., những nơi tận cùng dòng sông Kút giáp với tỉnh Phú Yên và Gia Lai, du khách có một cảm giác thú vị và hiếu kỳ về một chuỗi vô tận của thiên nhiên hoang sơ hùng vĩ.
Dòng sông Kút trải dài uốn lượn theo non xanh trùng điệp với những cảnh quan hoành tráng nên thơ đang nép mình phía sau cửa ngõ Hầm Hô. Từ đầu xuân đến cuối hạ, du khách có thể tới Hầm Hô thưởng ngoạn. Ðể đi theo tour tự mình khám phá, phải có ít nhất hai người dân địa phư ơng dẫn đường với giá một ngày công cho một người là 50.000 đ bao ăn uống hoặc liên lạc với Ban quản lý du lịch Hầm Hô. Trong hành trình trở về sông Kút, một điều dễ dàng nhận thấy là tiềm năng sẵn có trên con sông này nhiều nhưng chưa có điều kiện để phát triển. Hầm Hô hiện tại là khu du lịch khá nổi tiếng vì nét nguyên sơ của nó, nhưng để phát triển hơn nữa thì chưa thể thực hiện ngay được. Hầm Hô hấp dẫn nhưng gian truân và cách trở.
Cũng đã có người mơ tới một đường cáp treo được xây dựng dọc theo bờ sông Kút để cho du khách chiêm ngưỡng vẻ hoang sơ hùng vĩ của núi rừng, cái quanh co uốn khúc của dòng sông, không gian mát dịu sảng khoái cùng ánh trăng rừng lung linh trên sóng bạc. Lúc đó Tây Sơn, Bình Ðịnh này sẽ là "Lâm viên du lịch hoang dã " nổi bật nhất nhì đất nước. Hy vọng khi có đường cáp treo, Hầm Hô sẽ là nơi hội ngộ du khách từ khắp bốn phương.
