Khi nào có lực ma sát?
1. Lực ma sát trượt
Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật trượt trên bề mặt một vật khác.
Ví dụ:
Khi kéo lê thùng hàng trên sàn nhà
2. Lực ma sát lăn
Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.
Ví dụ:
Mặt lốp xe trượt trên mặt đường.
Ma sát sinh ra khi quả bóng lăn trên sân
Ma sát sinh ra ở các viên bi đệm giữa trục quay và ổ trục.
Lực ma sát lăn có cản trở chuyển động.
3. Lực ma sát nghỉ
Khi đẩy 1 vật, lực ma sát lăn nhỏ hơn lực ma sát trượt.
Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác.

Ví dụ:
Khi băng chuyền máy chạy, hộp vẫn nằm yên trên băng chuyền.
Người đi trên mặt đất không bị trượt.

Lực ma sát có lợi hay có hại?
1. Lực ma sát có thể có hại
- Lực ma sát trượt giữa đĩa và xích xe làm mòn đĩa xe và xích.
- Lực ma sát trượt cản trở chuyển động của trục và làm mòn trục.
Khắc phục: Tra dầu vào xích xe
Khắc phục: Dùng ổ bi.
- Lực ma sát trượt cản trở chuyển động của thùng khi ta muốn đẩy thùng
Khắc phục: Dùng xe lăn.

2. Lực ma sát có thể có lợi
- Lực ma sát trượt giúp ta viết phấn lên bảng dễ hơn.
- Lực ma sát giữa mặt răng của ốc và vit có tác dụng ép chặt các vật.
- Làm mặt bảng không quá trơn, phấn không quá cứng
- Làm rãnh cho ốc thay cho đinh thẳng.
- Khi ta quyệt diêm, lực ma sát giúp que diêm phát ra lửa, tăng độ nhám của mặt giấy ở sườn bao diêm, lực ma sát giúp que diêm phát ra lửa.

LỰA CHỌN
* Khi đi trên sàn nhà lát đá hoa mới lau dễ bị ngã. Vì lực ma sát nghỉ giữa sàn nhà và chân người rất nhỏ.
* Ô tô dễ bị sa lầy trên đường đất mềm có bùn. Vì khi đó lực ma sát giữa mặt đường và lốp xe quá nhỏ.
* Mặt lốp ôtô vận tải có khía sâu hơn mặt lốp xe đạp. Vì xe tải chạy nhanh hơn và có trọng lượng lớn hơn xe đạp nên cần tăng lực ma sát giữa lốp xe và mặt đường, để làm tăng độ bám giữa lốp xe với mặt đường khi xe chuyển động. Đồng thời, khi phanh xe thì lực ma sát đủ lớn để dừng xe nhanh hơn.
* Giày đi mãi đế giày bị mòn vì ma sát giữa mặt đường và đế giày làm mòn đế
Ổ bi thay ma sát trượt bằng ma sát lăn nên làm giảm độ lớn của lực ma sát, nhờ đó máy móc hoạt động dễ dàng hơn, góp phần thúc đẩy ngành động lực học, cơ khí, chế tạo máy
a)

Trên sa mạc khí hậu rất khắc nghiệt, đặc biệt là ban ngày nhiệt độ có thể lên tới 54 độ C. Hơn nữa lượng mưa ở đây thường rất ít ( VD: sa mạc Sahara lượng mưa <25mm) nên cây cần giảm tối đa lượng nước bốc hơi. Chính vì vậy mà những cây mọc ở sa mạc có lá rất nhỏ hoặc lá biến dạng để thích nghi ví dụ như cây hoa hồng sa mac với lượng lá rất ít và diện tích lá nhỏ, xương rồng và lê gai thì lá lại biến thành gai và thân cây được phủ bởi một lớp sáp mỏng bên ngoài.</p>

Để mở rộng thêm, ngoài ra để thích nghi với thời tiết, một số cây còn có bộ rễ rất dài để đâm sâu vào lòng đât. Một số cây khác lại có thân cây phình to để giúp cho việc tích trữ nước được thuận lợi hơn.
b)
Vì các chất như xăng ,rượu có tốc độ bay hơi rất nhanh.còn nước thì bay hơi chận nên nếu ko nút kín chai xăng,rượu thì sẽ bay hơi hết
c)
Vì khi cho quả bóng bàn bị bẹp vào nước nóng, không khí trong quả bóng nóng lên nên nở ra, mà không khí nở nhiều hơn vỏ bóng sẽ khiến quả bóng phồng lên như cũ. Để làm được điều này, trong quả bóng phải có không khí và quả bóng không bị thủng.

Dụng cụ để đo nhiệt độ là nhiệt kế
Học tốt nhé !!!

- Sự nở vì nhiệt của chất rắn
- Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi

- Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau

Lưu ý: Đối với vật rắn, người ta phân biệt sự n ở dài và sự nở khối. Khi nhiệt độ thay đổi thì kích thước của vật rắn theo mọi phương đều thay đổi. Nếu ta xét sự thay đổi kích thước của của vật rắn chỉ theo một phương nào đó, thì ta có sự nở dài của vật rắn. Trong thực tế, người ta khảo sát sự nở dài bằng cách khảo sát sự thay đổi chiều dài của một thanh rắn theo nhiệt độ, mà không quan tâm đến sự thay đổi tiết diện ngang của thanh

Trong các bảng số vật lí người ta ghi hệ số nở dài, chứ không ghi hệ số nở khối của chất rắn.

Sự nở vì nhiệt của chất lỏng

- Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

- Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau (rượu nở vì nhiệt nhiều hơn dầu, dầu nở vì nhiệt nhiều hơn nước …).

- Sự nở vì nhiệt của nước rất đặc biệt. Khi nhiệt độ tăng từ 4^oC trở lên thì nước mới nở ra.

Sự nở vì nhiệt của chất khí

- Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.

Ví dụ : Khối khí trong bình, khi bị đun nóng, dãn nở đẩy giọt thủy ngân đi lên.

- Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.

So sánh sự nở vì nhiệt của các chất

- Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn.

Máy sấy thổi vào tóc 1 luồng không khí nóng nên nước trên tóc bay hơi nhanh làm tóc mau khô.

Khi hà hơi vào mặt gương, hơi nước có trong hơi thở gặp gương lạnh ngưng tụ thành những giọt nước nhỏ làm mờ gương. Sau một thời gian những hạt nước này bị bay hơi hết vào không khí nên mặt gương sáng trở lại.

Ví dụ : Nóng chảy : Nước đá đang tan
Đông đặc : Nước đông thành đá

Sự nóng chảy là sự chuyển từ thể rắn sang thể lỏng.

Sự đông đặc là sự chuyển từ lỏng sang thể rắn.