Nhiệm vụ 3: Phát huy truyền thống " Tôn sư trọng đạo"

Nội dung lý thuyết

1. TÌM HIỂU VỀ TRUYỀN THỐNG "TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO"

a. "Tôn sư trọng đạo" là gì?

- "Tôn sư trọng đạo" là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, thể hiện lòng kính trọng, biết ơn đối với những người thầy, người cô đã dày công dạy dỗ chúng ta nên người. "Tôn sư" nghĩa là kính trọng thầy cô, "trọng đạo" nghĩa là coi trọng đạo lý, coi trọng sự học và những lời thầy cô dạy bảo. Đây là một phẩm chất đạo đức quan trọng, thể hiện sự hiếu học và lòng biết ơn của người học trò.

Những ca dao tục ngữ, thơ về tôn sư trọng đạo hay, ý nghĩa

- Ví dụ: Khi em luôn chú ý lắng nghe thầy cô giảng bài, lễ phép chào hỏi khi gặp thầy cô, hay cố gắng học tập thật tốt để không phụ lòng thầy cô, đó chính là em đang thể hiện tinh thần "Tôn sư trọng đạo".

b. Vì sao cần phát huy truyền thống "Tôn sư trọng đạo"?

- Việc giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp này mang lại nhiều ý nghĩa sâu sắc.

+ Thể hiện lòng biết ơn: Là cách để chúng ta bày tỏ lòng tri ân đối với công lao dạy dỗ to lớn của thầy cô.

+ Xây dựng mối quan hệ thầy trò tốt đẹp: Khi học sinh biết kính trọng, thầy cô sẽ cảm thấy được tôn vinh và có thêm động lực để cống hiến cho sự nghiệp giáo dục. Mối quan hệ thầy trò gần gũi, tôn trọng lẫn nhau sẽ tạo ra môi trường học tập tích cực.

+ Góp phần xây dựng xã hội văn minh: Truyền thống này là một nét đẹp văn hóa, góp phần xây dựng một xã hội coi trọng tri thức, coi trọng người thầy và đề cao đạo đức.

- Ví dụ: Khi cả lớp cùng nhau chuẩn bị một món quà nhỏ tặng cô giáo chủ nhiệm nhân ngày 20/11, hành động đó không chỉ làm cô vui mà còn thắt chặt thêm tình cảm cô trò và lan tỏa không khí biết ơn trong tập thể lớp.

2. HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH PHÁT HUY TRUYỀN THỐNG "TÔN SƯ TRỌNG ĐẠO"

a. Thực hiện lời nói, hành vi ứng xử lễ phép, tôn trọng, biết ơn thầy cô

Để phát huy truyền thống tốt đẹp này, em cần thể hiện qua những lời nói và hành động cụ thể trong học tập và các hoạt động hàng ngày.

- Thể hiện sự Lễ phép, tôn trọng thầy cô giáo:

 + Luôn chú ý lắng nghe: Em cần tập trung lắng nghe khi thầy cô giảng bài, cũng như khi thầy cô quan tâm, chia sẻ hay nhắc nhở về các vấn đề khác.

+ Chủ động nói lời cảm ơn, xin lỗi: Em nên chủ động nói lời cảm ơn chân thành khi nhận được sự giúp đỡ, quan tâm từ thầy cô; và biết nói lời xin lỗi với thái độ cầu thị khi mình mắc khuyết điểm. Ví dụ: "Em cảm ơn cô đã giảng lại bài cho em ạ", hoặc "Em xin lỗi cô vì hôm qua em đã nói chuyện riêng trong giờ học ạ".

- Thể hiện sự Biết ơn thầy cô giáo:

+ Quan tâm, động viên, hỏi thăm sức khỏe: Em nên thể hiện sự quan tâm đến thầy cô, đặc biệt là các thầy cô lớn tuổi hoặc khi thầy cô gặp khó khăn. Ví dụ: Khi thấy thầy giáo bị ốm, em có thể đại diện lớp đến thăm hỏi sức khỏe của thầy.

+ Nói lời biết ơn bằng hành động: Cách thể hiện lòng biết ơn thiết thực nhất chính là cố gắng học tập và rèn luyện thật tốt để đạt được thành tích cao, đó là món quà ý nghĩa nhất dành tặng thầy cô.

+ Tham gia các hoạt động tri ân: Em nên tích cực tham gia các phong trào thể hiện sự tri ân do trường, lớp tổ chức như biểu diễn văn nghệ, làm báo tường, viết về thầy cô...

b. Đóng vai thể hiện hành vi phù hợp trong các tình huống

Bây giờ, em hãy thử đóng vai và suy nghĩ cách ứng xử phù hợp để thể hiện sự tôn trọng, biết ơn thầy cô trong các tình huống sau:

- Tình huống 1 (Thầy giáo nhắc nhở H. về việc ham chơi):

+ Phân tích: H. đang mắc lỗi và được thầy giáo góp ý.

+ Cách ứng xử phù hợp: Nếu là H., em cần thể hiện thái độ lắng nghe, tiếp thu và biết lỗi. Ví dụ, H. nên nói: "Dạ, em xin lỗi thầy. Em biết lỗi rồi ạ. Em hứa sẽ sắp xếp lại thời gian học tập và chơi hợp lý hơn để không làm ảnh hưởng đến kết quả thi đua của lớp ạ".

- Tình huống 2 (Cô giáo phê bình X. chưa có trách nhiệm):

+ Phân tích: X. cảm thấy lời phê bình của cô chưa hoàn toàn đúng.

+ Cách ứng xử phù hợp: X. cần thể hiện sự tôn trọng cô giáo trước, sau đó mới trình bày lại sự việc một cách lễ phép. Ví dụ, X. có thể nói: "Thưa cô, em xin ghi nhận lời phê bình của cô ạ. Tuy nhiên, em xin phép được giải thích thêm về phần nhiệm vụ của em...".

- Tình huống 3 (Thầy dạy Lý bị mệt):

+ Phân tích: Thầy giáo đang không khỏe nhưng vẫn cố gắng giảng bài.

+ Cách ứng xử phù hợp: Cả lớp cần thể hiện sự quan tâm và hợp tác. Ví dụ, lớp trưởng có thể đại diện nói: "Thưa thầy, chúng em thấy thầy có vẻ mệt. Hay là hôm nay chúng em tự ôn bài, thầy nghỉ ngơi một chút ạ?". Đồng thời, cả lớp cần giữ trật tự và chú ý nghe giảng hơn để thầy đỡ vất vả.

c. Thực hiện những việc làm khác để góp phần phát huy truyền thống

- Ngoài những việc trên, em còn có thể làm gì khác để thể hiện lòng "Tôn sư trọng đạo"? Hãy suy nghĩ và chia sẻ thêm nhé.