Nghị luận về một hiện tượng đời sống

I. Tìm hiểu đề và lập dàn ý

 Đề bài: Hãy bày tỏ ý kiến của mình về hiện tượng được nêu trong bài viết sau:

CHIA CHIẾC BÁNH CỦA MÌNH CHO AI?

   Nếu coi thời gian một ngày của bạn là chiếc bánh tròn trịa, bạn sẽ chia chiếc bánh cho bố mẹ, cho công việc, cho gia đình bao nhiêu và dành cho mình bao nhiêu phần?

  Trong khi không ít các bạn trẻ hiện nay đang lãng phí chiếc bánh của mình vào những trò chơi vô bổ thì chàng "thanh niên tiêu biểu Thành phố Hồ Chí Minh 2007" Nguyễn Hữu Ân lại dành hết chiếc bánh thời gian của mình cho những người bệnh ung thư giai đoạn cuối.

Một câu chuyện lạ lùng...

(Theo Tạ Minh Phương, báo điện tử Nguoiduongthoi.com.vn ngày 4 - 1 - 2007)

1. Tìm hiểu đề 

❓Đọc và trả lời câu hỏi sau:

- Đề bài yêu cầu bàn về hiện tượng gì?

- Bài viết cần có những ý nào? Sắp xếp các ý đó ra sao?

- Nên chọn những dẫn chứng nào?

- Cần vận dụng những thao tác lập luận nào?

Trả lời:

- Đề bài yêu cầu bàn về hiện tượng anh Nguyễn Hữu Ân dành hết chiếc bánh thời gian của mình cho những người bệnh ung thư giai đoạn cuối.

- Bài viết cần một số ý chính sau:

+ Bàn luận về việc làm của Nguyễn Hữu Ân: đó là nghĩa cử cao đẹp, giàu đức hi sinh, lòng nhân ái, xứng đáng là tấm gương sáng của xã hội.

+ Lí giải, đề cao thời gian ý nghĩa, hữu ích trong cuộc đời mỗi người và lối sống cao đẹp.

+ Phê phán những thanh niên sống vị kỉ, vô tâm, đua đòi, lãng phí thời gian vô ích.

+ Rút ra bài học nhận thức và hành động để có quỹ đời ý nghĩa, cao đẹp.

- Chọn dẫn chứng tiêu biểu, thuyết phục và phong phú trong đời sống thực tế.

- Cần vận dụng các thao tác lập luận: phân tích, chứng minh, bác bỏ, bình luận.

2. Lập dàn ý

* Mở bài: 

Giới thiệu tấm gương Nguyễn Hữu Ân, từ đó đặt vấn đề về chiếc bánh thời gian.

* Thân bài:

+ Tóm tắt và bình luận về những việc làm cao đẹp của Nguyễn Hữu Ân.

+ Phân tích, đề cao phẩm chất cao thượng, nhân ái, giàu đức hi sinh của thanh niên ngày nay. Cung cấp các dẫn chứng tiêu biểu trong thanh niên về lối sống này.

+ Phê phán lối sống vị kỉ, vô nghĩa, lãng phí thời gian của một bộ phận thanh niên.

+ Rút ra bài học nhận thức và hành động.

* Kết bài:

Bày tỏ suy nghĩ riêng của bản thân.

II. Ghi nhớ

1. Bài nghị luận về một hiện tượng đời sống thường có các nội dung: nêu rõ hiện tượng, phân tích các mặt đúng - sai, lợi - hại, chỉ ra nguyên nhân và bày tỏ thái độ, ý kiến của người viết về hiện tượng xã hội đó.

2. Diễn đạt cần chuẩn xác, mạch lạc; có thể sử dụng một số phép tu từ và yếu tố biểu cảm, nhất là nêu cảm nghĩ riêng.