Nội dung lý thuyết
- Theo em, một người chủ động trong học tập và giao tiếp thường có những biểu hiện như thế nào?
"Chủ động" nghĩa là tự mình quyết định và hành động, không chờ đợi sự nhắc nhở hay thúc ép từ người khác. Trong học tập và cuộc sống, người chủ động thường nắm bắt cơ hội tốt hơn, giải quyết vấn đề hiệu quả hơn và xây dựng được nhiều mối quan hệ tốt đẹp. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem sự chủ động đó được thể hiện cụ thể ra sao trong từng tình huống nhé.
- Khi tự học ở nhà:
+ Khi không có thầy cô hay bạn bè bên cạnh, một người học sinh chủ động sẽ tự giác thực hiện việc học của mình như thế nào?
+ VD: Em nghĩ người chủ động sẽ tự giác ngồi vào bàn học đúng giờ đã định, hoàn thành hết bài tập thầy cô giao mà không cần ai nhắc. Họ còn có thể chủ động xem trước bài mới, tìm hiểu các kiến thức liên quan hoặc làm thêm các bài tập nâng cao để hiểu bài sâu hơn. Họ cũng tự sắp xếp góc học tập gọn gàng, ngăn nắp.
- Khi học trên lớp:
+ Trong môi trường lớp học, sự chủ động được thể hiện qua thái độ học tập và cách tương tác với bài giảng, thầy cô và bạn bè ra sao?
+ VD: Người chủ động sẽ hăng hái giơ tay phát biểu ý kiến xây dựng bài, mạnh dạn đặt câu hỏi khi chưa hiểu rõ vấn đề. Khi làm việc nhóm, họ tích cực tham gia thảo luận, đóng góp ý tưởng, và sẵn sàng đảm nhận nhiệm vụ được phân công. Họ cũng chú ý lắng nghe và ghi chép bài đầy đủ.
- Giao tiếp với bạn bè:
+ Để xây dựng tình bạn tốt đẹp và cùng nhau tiến bộ, người chủ động sẽ giao tiếp và tương tác với bạn bè như thế nào?
+ VD: Họ chủ động bắt chuyện, làm quen với các bạn mới, tạo không khí thân thiện. Họ sẵn sàng chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm học tập, giúp đỡ bạn khi gặp khó khăn. Khi có mâu thuẫn, họ chủ động tìm cách hòa giải một cách xây dựng. Họ cũng biết thẳng thắn góp ý chân thành để bạn bè cùng tốt lên.
- Giao tiếp với thầy cô:
+ Việc chủ động giao tiếp với thầy cô giúp ích gì cho việc học và thể hiện sự tôn trọng? Biểu hiện cụ thể là gì?
+ VD: Người chủ động sẽ không ngần ngại đề nghị thầy cô giúp đỡ khi gặp bài khó hoặc vấn đề chưa hiểu rõ, có thể hỏi trực tiếp trong hoặc sau giờ học. Họ cũng chủ động hỏi thăm sức khỏe, chia sẻ những khó khăn hoặc thành tích của mình với thầy cô một cách lễ phép và chân thành.
- Giao tiếp trong gia đình:
+ Sự chủ động trong giao tiếp với những người thân yêu nhất được thể hiện qua những hành động nào?
+ VD: Em nghĩ đó là việc chủ động chia sẻ những câu chuyện ở trường, những niềm vui, nỗi buồn với bố mẹ, ông bà. Chủ động hỏi han, quan tâm đến công việc, sức khỏe của mọi người. Tự giác phụ giúp việc nhà mà không đợi nhắc. Mạnh dạn bày tỏ ý kiến, mong muốn của mình một cách lễ phép và chủ động nhận lỗi khi làm sai.
- Giao tiếp ở nơi công cộng:
+ Khi ở những nơi đông người như công viên, xe buýt, thư viện... người chủ động và văn minh sẽ có cách ứng xử như thế nào?
+ VD: Họ sẽ chủ động nói lời cảm ơn, xin lỗi đúng lúc. Sẵn sàng nhường chỗ cho người già, phụ nữ có thai, trẻ em trên xe buýt. Giúp đỡ người khác khi họ cần (ví dụ: nhặt đồ bị rơi, chỉ đường...). Xếp hàng trật tự, không chen lấn, nói chuyện đủ nghe, giữ gìn vệ sinh chung.
- Em hãy chia sẻ những thuận lợi và khó khăn của chính mình khi cố gắng rèn luyện và thể hiện sự chủ động.
Trở nên chủ động hơn là một quá trình rèn luyện. Trên con đường đó, mỗi người sẽ có những điểm mạnh giúp mình dễ dàng thực hiện hơn (thuận lợi) và những rào cản, thử thách cần vượt qua (khó khăn). Em hãy thành thật nhìn lại bản thân xem mình có những thuận lợi và gặp phải những khó khăn nào nhé. Việc này giúp em hiểu mình hơn và tìm ra cách phát huy điểm tốt, khắc phục điểm chưa tốt.
- VD (Thuận lợi):
+ Em may mắn được bố mẹ luôn động viên, khuyến khích tự giác trong mọi việc.
+ Em khá tự tin khi nói chuyện với những người đã quen biết.
+ Em rất thích tìm hiểu kiến thức mới nên có động lực để tự học.
- VD (Khó khăn):
+ Em vẫn còn khá nhút nhát khi phải phát biểu trước đám đông hoặc nói chuyện với người lạ.
+ Đôi khi em sợ mình làm sai hoặc nói sai sẽ bị mọi người cười chê.
+ Em chưa biết cách quản lý thời gian hiệu quả nên có lúc muốn làm nhiều việc (xem bài trước, làm bài tập nâng cao) nhưng lại không đủ thời gian.
+ Em chưa biết cách đặt câu hỏi sao cho hiệu quả khi chưa hiểu bài.