Bài 9: Đo tốc độ

I. Đo tốc độ dùng đồng hồ bấm giây

1. Dụng cụ đo

• Đồng hồ bấm giây để đo thời gian chuyển động \(t\)

• Các loại thước để đo quãng đường đi được \(s\)

2. Cách đo

Cách 1: Chọn quãng đường \(s\) trước, đo thời gian \(t\) sau

Cách 2: Chọn thời gian \(t\) trước, đo quãng đường \(s\) sau

Trong phòng thực hành thường chọn cách 1.

Các bước tiến hành:

• Dùng thước đo độ dài quãng đường \(s\). Xác định vạch xuất phát và vạch đích.

• Dùng đồng hồ bấm giây đo thời gian \(t\) từ khi bắt đầu chuyển động từ vạch xuất phát tới khi vượt qua vạch đích.

• Thực hiện các phép đo 3 lần để lấy giá trị trung bình

• Lập bảng ghi kết quả đo, tính trung bình quãng đường và thời gian trong 3 lần đo, sau đó tính tốc độ.

\(s=\dfrac{s_1+s_2+s_3}{3}\)

\(t=\dfrac{t_1+t_2+t_3}{3}\)

• Dùng công thức tính tốc độ.

\(v=\dfrac{s}{t}\)

• Nhận xét kết quả đo.

II. Đo tốc độ dùng đồng hồ đo thời gian hiện số và cổng quang điện

1. Dụng cụ đo

• Các loại thước để đo quãng đường đi được \(s\)
• Đồng hồ đo thời gian hiện số và cổng quang điện để đo thời gian \(t\)

2. Cách đo

• Bố trí thí nghiệm như hình vẽ, cố định hai cổng quang ở vị trí A và vị trí B.

• Khi vật đi qua cổng quang ở A thì đồng hồ bắt đầu đo. Khi vật qua cổng quang ở B thì đồng hồ ngừng đo. Trên mặt đồng hồ hiển thị thời gian vật đi từ A đến B.

• Khoảng cách A và B được đọc ở thước đo

• Tốc độ được tính bằng tỉ số khoảng cách giữa hai cổng quang điện và thời gian hiển thị ở đồng hồ đo thời gian hiện số.

III. Thiết bị bắn tốc độ

Thiết bị bắn tốc độ được sử dụng rộng rãi để kiểm tra tốc độ của các phương tiện tham gia giao thông.

Thiết bị bắn tốc độ bao gồm:

• Camera ghi biển số của ô tô và thời gian ô tô chạy qua các vạch mốc 1 và 2.

• Máy tính nhỏ đặt trong camera tính tốc độ của ô tô khi chạy từ vạch mốc này sang vạch mốc kia, so sánh với tốc độ giới hạn của cung đường để phát hiện xe nào chạy quá tốc độ.

Nếu phát hiện xe vượt quá tốc độ giới hạn, camera tự động chụp số liệu về tốc độ theo biển số và gửi về các trạm kiểm soát giao thông để xử lí.

1. Để đo tốc độ chuyển động, cần đo độ dài và đo thời gian. Để đo thời gian có thể sử dụng đồng hồ bấm giây hoặc cổng quang điện và đồng hồ đo thời gian hiện số.

2. Các thiết bị bắn tốc độ được sử dụng để đo tốc độ của các phương tiện giao thông đường bộ.