Bài 4. Quy luật sinh trưởng và phát triển của cây rừng

I. KHÁI NIỆM SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÂY RỪNG

1. Sinh trưởng của cây rừng

- Sinh trưởng là sự tăng lên về kích thước và khối lượng của cây rừng.

- Các đại lượng biểu thị cho sinh trưởng của cây rừng là sự tăng trưởng:

+ Đường kính.

+ Chiều cao.

+ Thể tích cây.

- Dựa vào tốc độ sinh trưởng, cây rừng được chia thành 2 nhóm:

+ Nhóm cây sinh trưởng nhanh.

+ Nhóm cây sinh trưởng chậm.

2. Phát triển của cây rừng

- Là quá trình biến đổi về chất và sự phát sinh các cơ quan trong toàn bộ đời sống của cây.

- Sinh trưởng và phát triển cây rừng có mối quan hệ chặt chẽ.

- Sinh trưởng cây rừng tích lũy vật chất làm điều kiện để cây phát triển.

- Phát triển là tiền đề cho một giai đoạn sinh trưởng mới của cây rừng và tạo ra thế hệ cây rừng mới.

II. CÁC GIAI ĐOẠN SINH TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN CỦA CÂY RỪNG

1. Giai đoạn non

- Là giai đoạn từ khi nảy mầm đến trước khi cây ra hoa lần thứ nhất.

- Đây là giai đoạn sinh trưởng mạnh, đáp ứng tốt với các biện pháp chăm sóc.

- Giai đoạn này tính chống chịu của cây kém, mẫm cảm với tác động của các điều kiện bất lợi.

=> Cần tập trung chăm sóc tốt cho cây rừng.

2. Giai đoạn gần thành thục

- Là giai đoạn từ 3 đến 5 năm kể từ khi cây ra hoa lần thứ nhất.

- Giai đoạn này cây vẫn diễn ra mạnh mẽ, lượng hoa, quả tăng dần, tán cây dần hình thành, sức đề kháng cao hơn thời kì non.

- Một số tính trạng về năng suất và chất lượng lâm sản vẫn chưa ổn định.

=> Cần tiếp tục các biện pháp chăm sóc và tỉa thưa cây rừng.

3. Giai đoạn thành thục

- Là giai đoạn từ 5 đến 10 năm kể từ khi cây ra hoa lần thứ nhất.

- Giai đoạn này sinh trưởng chậm:

+ Tán cây đã định hình, các tính trạng về năng suất và chất lượng lâm sản tương đối ổn định.

+ Khả năng ra hoa, đậu quả mạnh nhất.

- Đối với rừng giống, đây là giai đoạn kinh doanh hạt giống tốt nhất.

- Đối với rừng sản xuất, tập trung bảo vệ và tiến hành khai thác rừng ở cuối gia đoạn này.

4. Giai đoạn già cỗi

- Là giai đoạn cuối cùng của chu kì sinh trưởng, phát triển, tăng trưởng hằng năm giảm rồi ngừng hẳn.

- Các quá trình trao đổi chất diễn ra chậm, chất lượng hạt kém,...

- Rừng phòng hộ, nên khai thác cây già cỗi để:

+ Tận dụng sản phẩm, vệ sinh rừng.

+ Tạo không gian dinh dưỡng cho các cây còn lại.