Bài 19. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427)

I. Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa

1. Lê Lợi 

- Là người yêu nước thương dân và có uy tín lớn

- Năm 1416,Lê Lợi cùng với bộ chỉ huy tổ chức buổi hội thề Lũng Nhai

- Năm 1418, Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn( Thanh Hóa) tự xưng là Bình Định Vương

2. Những năm đầu cuộc khởi nghĩa

- Buổi đầu lực lượng còn non yếu,thiếu lương thực,giặc tấn công nghĩa quân phải rút lui lên núi Chí Linh (1418)

- Cuối năm 1421 quân Minh huy động lực lượng mở công cuộc càn quét buộc nghĩa quân phải rút lên núi Chí Linh lần 2

- Mùa hè năm 1423, Lê Lợi đề nghị tạm hòa được quân Minh chấp thuận

- Cuối năm 1424, quân Minh trở mặt tấn công,ta phải rút lên núi Chí Linh lần 3

II. Diễn biến các cuộc kháng chiến

1. Trận Tốt Động - Chúc Động (cuối năm 1426)

a. Chuẩn bị

- Tháng 10-năm 1426, địch cử ra 5 vạn quân do Vương Thông chỉ huy kéo đến Đông Quan

- Ta đặt phục binh ở Tốt Đông, Chúc Động.

b. Diễn biến

- Quan Minh tấn công vào Cao Bộ

- Quân ta từ mọi phía xông vào địch

c. Kết quả

- 5 vạn quân Minh tử thương, bắt sống trên 1 vạn,Vương Thông phải bỏ chạy về Đông Quan

=> Đẩy giặc lún sâu vào thế bị động,ta thành thế chủ động

2. Trận Chi Lăng - Xương Giang (tháng 10/1427)

a. Chuẩn bị

- Địch huy động 15 vạn quân từ Trung Quốc tiến vào nước ta và chia thành 2 đạo quân.

   + Đạo 1: Do Liễu Thăng chỉ huy từ Quảng Tây tiến vào theo hướng Lạng Sơn

   + Đạo 2: Do Mộc Thạnh chỉ huy từ Vân Nam tiến vào theo hướng Hà Giang

- Ta tập trung lực lượng để tiêu diệt quân của Liễu Thăng 

b. Diễn biến

- Ngày 8-10 Liễu Thăng hùng hổ dẫn quân ào ạt tiến vào biên giới nước ta,bị nghĩa quân phục kích và giết chết ở ải Chi Lăng

- Trên đường tiến quân xuống Xương Giang ( Bắc Giang ),quân giặc liên tục bị phục kích ở Cần Trạm,Phố Cát. Quân ta tiêu diệt đến 3 vạn tên, Tổng binh Lương Minh bị giết tại trận,thượng thư bộ binh Lý khánh thắt cổ tự tử

- Nghĩa quân ta từ nhiều hướng tấn công ở Xương Giang,gần 5 vạn tên bị tiêu diệt,còn lại bị bắt sống,kể cả hai tướng giặc Thôi Tự và Hoàng Phúc

c. Kết quả

 -  Vương Thông phải vội vàng xin hòa,chấp nhận mở hội thề Đông Quan  (10-12-1427) 

 - 3-1-1428 toán quân cuối cùng của Vương Thông rút khỏi nước ta, đất nước sạch bóng quân thù

3. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử

a. Nguyên nhân thắng lợi

 - Do tinh thần yêu nước,ý chí quyết tâm bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ đất nước

 - Tinh thần đoàn kết chống giặc của mọi tầng lớp nhân dân

 - Nhân dân ta tin tưởng, ủng hộ với sự lãnh đạo của Lê Lợi

 - Do sự chỉ huy tài tình , đường lối lãnh đạo đúng đắn của bộ chỉ huy trong đó đặc biệt là Lê Lợi,Nguyễn Trãi 

b. Ý nghĩa lịch sử

 - Đập tan âm mưu xâm lược của giặc Minh,bảo vệ được nền độc lập dân tộc,toàn vẹn lãnh thổ đất nước

- Mở ra một thời kì phát triển mới của xã hội,đất nước dân tộc Việt Nam-thời Lê Sơ