Bài 11: Khái quát về cảm ứng ở sinh vật

Câu hỏi mở đầu (SGK Cánh diều - Trang 75)

Hướng dẫn giải

- Rễ cây sẽ mọc hướng về phía nguồn nước.

- Để tìm kiếm được nguồn nước cho cây, rễ cây có tính hướng nước (mọc hướng về phía có nguồn nước).

(Trả lời bởi ひまわり(In my personal...)
Thảo luận (1)

Câu hỏi (SGK Cánh diều - Trang 75)

Hướng dẫn giải

Hình

Mô tả hiện tượng cảm ứng trong hình

(a)

Khi được chiếu sáng về một phía, ngọn cây có hiện tượng hướng về phía nguồn sáng.

(b)

Vịt con mới nở đi theo vật di chuyển đầu tiên mà chúng nhìn thấy (trong trường hợp này là con gà).

(c)

Khi trời nóng, cơ thể người có phản ứng tăng tiết mồ hồi, đồng thời, con người cũng chủ động mặc quần áo mỏng hơn và tìm đến các biện pháp chống nắng khác. Khi trời lạnh, cơ thể người có phản ứng run rẩy, giảm tiết mồ hôi, đồng thời, con người cũng chủ động mặc quần áo dày hơn và tìm đến các biện pháp chống lạnh khác.

(Trả lời bởi ひまわり(In my personal...)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Cánh diều - Trang 75)

Hướng dẫn giải

- Ví dụ ở thực vật: Lá cây trinh nữ cụp lại khi tay ta chạm vào

- Ví dụ ở động vật: Khi nhìn thấy mèo, con chuột sẽ bỏ chạy

(Trả lời bởi 𝓫𝓪̣𝓷 𝓷𝓱𝓸̉ ('・ω・'))
Thảo luận (1)

Câu hỏi (SGK Cánh diều - Trang 76)

Hướng dẫn giải

- Phản ứng của cây cà chua: Khi được đặt ở nơi có nguồn ánh sáng ở một phía, ngọn của các cây cà chua sẽ dần dần sinh trưởng uốn cong hướng về phía có ánh sáng.

- Phản ứng của con cuốn chiếu: Khi bị chạm vào, con cuốn chiếu sẽ ngay lập tức cuộn tròn người lại để tự vệ.

(Trả lời bởi ひまわり(In my personal...)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Cánh diều - Trang 76)

Hướng dẫn giải

- Ánh sáng đi từ vật qua giác mạc, đồng tử, thủy tinh thể và hội tụ ở võng mạc, tác động lên tế bào thụ cảm ánh sáng ở mắt (tế bào nón và tế bào que). Tế bào thụ cảm ánh sáng phản ứng với ánh sáng và gây khởi phát xung thần kinh.

- Xung thần kinh theo neuron hướng tâm đến neuron trung ương thần kinh (trung khu thị giác ở thùy chẩm trên vỏ não). Trung khu thị giác ở thùy chẩm trên vỏ não phân tích cho ta cảm nhận về hình ảnh, màu sắc của vật.

(Trả lời bởi ひまわり(In my personal...)
Thảo luận (1)

Luyện tập (SGK Cánh diều - Trang 77)

Hướng dẫn giải

- Ở người, trong điều kiện ánh sáng có cường độ mạnh chiếu vào mắt, mắt có phản ứng trả lời rất nhanh là nheo lại và đồng tử mắt thu hẹp nhằm không để quá nhiều ánh sáng đi vào mắt.

- Ngược lại, trong điều kiện ánh sáng có cường độ yếu, mắt có phản ứng là mở rộng và đồng tử mắt dãn ra nhằm mục đích thu thập nhiều ánh sáng hơn.

(Trả lời bởi ひまわり(In my personal...)
Thảo luận (1)

Vận dụng (SGK Cánh diều - Trang 77)

Hướng dẫn giải

Một số ứng dụng hiểu biết về cảm ứng của sinh vật trong đời sống:

- Ứng dụng tính hướng nước và hướng hóa của rễ, người ta có thể làm tăng kích thước bộ rễ bằng cách bón phân và tưới nước xung quanh gốc để kích thích rễ sinh trưởng theo cả chiều rộng và chiều sâu.

- Ứng dụng tính hướng tiếp xúc, người ta làm giàn thúc đẩy các cây thân leo sinh trưởng, phát triển.

- Ứng dụng tập tính giao phối của nhiều loài côn trùng gây hại, người ta tạo ra các cá thể đực bất thụ để làm suy giảm số lượng côn trùng gây hại và tiêu diệt chúng.

- Ứng dụng tập tính sinh sản của ong mắt đỏ, người ta nuôi thả ong mắt đỏ để chúng đẻ trứng vào sâu đục thân, sâu xanh, sâu tơ; ong non nở ra từ trứng sẽ ăn thịt sâu hại.

- Ứng dụng tập tính bỏ chạy khi nhìn thấy con người của một số động vật, người ta đặt bù nhìn rơm hình người trong ruộng lúa hoặc trong nương rẫy để đuổi chim, chuột phá hoại cây trồng.

(Trả lời bởi ひまわり(In my personal...)
Thảo luận (1)