Bài 9: Tin học và xã hội

 Internet ngày nay không thể thiếu đối với nhiều người, với mục đích: học tập, giải trí v.v.... Tuy nhiên sử dụng Internet để có  văn hóa, trách nhiệm và trong khuôn khổ của pháp luật ta phải quan tâm đến 3 yếu tố chính, đó là: 
1.Cấu hình của máy tính. 
2.Môi trường liên lạc - đường truyền. 
3.Người sử dụng máy tính. 
Các phần được trình bày tóm tắt sau đây: 
1.Về cấu hình của máy tính 
Tốc độ CPU càng cao,càng tốt (tốc độ càng cao thì khối lượng thông tin được xử lí trong một đơn thời gian càng nhiều),tối thiểu 800M. 
Bộ nhớ tạm - RAM phải đủ lớn từ 128M trở lên. 
Bộ nhớ cạc màn hình VGA phải đạt 64M, nếu bạn thường xuyên chơi GAME thì cạc màn hình càng cao càng tốt,hình ảnh sẽ không bị giật. 
Dung lượng ổ cứng - HDD càng lớn càng tốt (thông tin được trao đổi dễ dàng hơn, không bị "nghẽn"). 
Hệ điều hành nên xử dụng WIN-XP hoặc VISTA vì nó hỗ trợ cho mạng rất nhiều (nhờ có IE 6.0 hoặc IE 7.0 ...). 
2.Về đường truyền: 
Tốt nhất là xử dụng mạng ADSL (dung lượng truyền thường là từ 512K đến 2M)vì tốc độ tương đối cao và giá thành rẻ. Ngày nay phương thức truyền qua Modem đã bị lạc hậụ. Ở những nơi có điều kiện thì nên dùng mạng không dây WIFI. 
3.Về người xử dụng máy tính: 
Phải trang bị cho mình kiến thức tối thiểu để xử dụng máy tính như thế nào cho an toàn và hiệu quả. 
Sau đây là một vài gợi ý: 
-Chỉ cài những phần mềm thật sự cần thiết cho công việc. 
-Luôn quét dọn ổ cứng để xóa hết những phai tạm. 
-Thường xuyên quét VIRUS và cập nhật các phiên bản quét VIRUS mới nhất về máy. 
-Khi lướt WEB không tò mò tải hoặc mở các chương trình có tính chất mời mọc,khuyến mãi v.v.. về máy tính. 
-Không mở các thư có địa chỉ lạ. 
-Chơi GAME có điều độ để đảm bảo sức khỏe lâu dài cho bản thân.

Chắc không đúng đâu nhỉ? 

Phương pháp sử dụng Internet hiệu quả1. Xác định rõ mục tiêu
Bạn cần phải xác định rõ mục tiêu vào mạng để giảm chi phí cho thời gian và tiền bạc khi ″lang thang″ trong biển Web. Chẳng hạn, trước khi tìm một thông tin nào đó, cần phải biết chính xác về nguồn gốc, một số đặc điểm về nội dung...của thông tin đó.

2. Sử dụng hiệu quả các công cụ tìm kiếm
Với mỗi mục đích tìm kiếm, bạn nên lựa chọn cho mình một công cụ tìm kiếm (hay còn gọi là máy tìm kiếm − Search Engine) phù hợp nhất trong số rất nhiều công cụ tìm kiếm hiện thời. 
Nếu bạn tìm kiếm một thứ rất cụ thể − một công ty, một sản phẩm, một người− thì nên dùng Go2Net (www.go2net.com) (kết quả tìm kiếm sẽ rộng hơn nhiều so với dùng Yahoo). 
Để tìm tất cả các Website có liên kết với một Website cụ thể nào đó, ví dụ media.vdc.com.vn, bạn nên dùng Alta Vista (www.av.com) (gõ vào dòng link: media.vdc.com.vn trong hộp chứa từ tìm kiếm). 
Để tìm kiếm thông tin cập nhật thường xuyên, hãy dùng Google (www.google.com). Với kết quả tìm kiếm có độ thích hợp cao nhất, đây thực sự là một công cụ tìm kiếm rất hữu ích cho bạn.
Ngoài ra còn có các công cụ tìm kiếm riêng cho các thông tin Tiếng Việt khác như Vinaseek (www.vinaseek.com) hay PanVietnam (www.panvietnam.com). 
Một công cụ tìm kiếm âm thanh rất hữu ích cho phép tìm kiếm các file âm thanh dựa trên mô tả của nó là Findsounds (Findsounds.com); nó cho phép tìm kiếm theo các danh mục, bao gồm: tiếng động vật, chim muông, các thiết bị, sâu bọ, các vụ nổ, chuông… và các chủ đề từ các bộ phim hoặc các show truyền hình. 
Từ khoá là thông tin đầu vào của các công cụ tìm kiếm, nó cần được lựa chọn thông minh để đưa ra kết quả tốt nhất. Cần phải lựa chọn từ khoá phù hợp nhất, mang tính đặc thù cao nhất đối với thông tin bạn cần tìm.
Các công cụ tìm kiếm đều có cú pháp riêng, bạn có thể tự tìm hiểu thêm trong phần trợ giúp của các công cụ. Tuy nhiên có những quy tắc chung mà bạn cần biết. Chẳng hạn, nếu cho một nhóm từ vào trong ngoặc kép thì các công cụ tìm kiếm sẽ giới hạn kết quả trả về chỉ bao gồm những trang Web chứa cả nhóm từ theo thứ tự gõ vào. Bạn có thể cộng thêm một số từ khác nhằm tăng tính xác định của thông tin cần tìm bằng cách thêm dấu ′+′ vào trước mỗi nhóm từ. Cũng như vậy, có thể sử dụng dấu ′-′ để đảm bảo kết quả tìm kiếm không bao gồm các trang Web có chứa một từ nào đó. Ví dụ về một từ khoá tìm kiếm: ″digital image″ + morphing − ″digital warping″. 
Trong đa số các trường hợp, việc sử dụng chữ hoa sẽ yêu cầu các công cụ tìm kiếm có phân biệt chữ hoa và chữ thường. Chẳng hạn, nếu bạn gõ vào ″Digital Image″, thì kết quả tìm kiếm chỉ bao gồm các trang chứa ″Digital Image″ mà không bao gồm các trang chứa ″digital image″ hay ″DIGITAL IMAGE″.
Một điều cần lưu ý nữa là phần lớn các trang Web trên mạng là ngôn ngữ Anh Mỹ, có nhiều ngoại lệ về ngữ pháp và từ vựng. Bạn cần lưu ý điều này khi tìm kiếm với các cụm từ như ″favorite humor sites″ (cần phải tìm cả với ″favourite humor sites″ hay ″favorite humour sites″ để có kết quả như mong muốn).
Khi chưa tìm được thông tin bạn cần, hãy thử với các từ khoá khác. Nâng cao kỹ năng sử dụng công cụ tìm kiếm là cách đơn giản nhất để phát huy hiệu quả trong thời gian ở trên mạng.

3. Tiết kiệm
Bạn nên ngắt mạng ngay sau khi đã download xong một trang (trừ trường hợp đã biết chính xác nguồn thông tin mình cần nằm trên một nhóm trang nào đó). Do việc đọc và hiểu hết một trang cũng tốn khá nhiều thời gian, nên tốt nhất là hãy hiểu hết nội dung của trang đó, xác định nội dung thông tin cần tìm được liên kết ở đâu rồi mới bắt đầu tìm tiếp. 
Khi có nhiều trang Web cần xem (trong danh sách tìm thấy của một công cụ tìm kiếm chẳng hạn) thì cách tốt nhất là mở đồng thời 2-3 trang cùng một lúc để tiết kiệm thời gian (bấm chuột phải vào liên kết và chọn ″Open in new windows″). Trong thời gian chờ một trang Web tải về chậm thì bạn có thể xem các trang khác. Nếu đã chờ lâu mà trang Web vẫn chưa tải về được thì tốt nhất là bạn không nên chờ thêm nữa, hãy ấn nút Stop và phần lớn nội dung của trang sẽ hiển thị ngay lập tức. Trong trường hợp này, nếu nội dung trang chưa được hiển thị, ấn Reload để duyệt lại từ đầu còn nhanh hơn là bạn cứ tiếp tục chờ.
Đọc ngoại tuyến (offline) là một cách giúp bạn tiết kiệm cước phí thông qua việc dùng các công cụ để tải về một cách tự động các trang Web mà về sau bạn có thể đọc ngoại tuyến. Ngoài trình duyệt Internet Explorer, bạn có thể dùng các công cụ khác tốt hơn cho mục đích này. Một trong số các công cụ đó là Offline Explorer (www.metaproducts.com) và WebVCR (www.netresultscorp.com). Ngoài ra còn một số công cụ download rất mạnh như Download Accelerator Plus (www.lidan.com) và Gozilla (www.gozilla.com). Muốn tìm hiểu thêm, bạn có thể thăm một số thư viện Internet như WebAttack (www.webattack.com) hay SoftSeek (www.softseek.com).

4. Sử dụng khả năng ghi nhớ tạm thời của trình duyệt
Khi đã xác định được nội dung thông tin, bạn cứ việc download hết các trang liên quan xuống mà không cần phải đọc ngay lập tức. Các trang Web sẽ được lưu trữ tạm thời trên đĩa cứng trong thư mục WindowsTemporary Internet Files. Sau khi ngắt mạng bạn có thể dùng nút Back để quay lại và thao tác với các trang này. Bạn có thể tăng dung lượng đĩa dành cho việc lưu các file tạm thời.

5. Ghi nhớ những địa chỉ quan trọng vào thư mục Favorites. 
Chức năng này giúp bạn không cần phải ghi nhớ nhiều điạ chỉ phức tạp. Những địa chỉ đó được lưu trên đĩa dưới dạng file văn bản thông thường trong thư mục WindowsFavorites. 

6. Tắt chức năng hiển thị hình ảnh của trình duyệt
Những trang Web có kèm theo những hình ảnh minh hoạ sẽ làm giảm đáng kể tốc độ. Nếu không có nhu cầu liên quan tới chúng, bạn có thể bỏ đi bằng cách lựa chọn Show Picture trong ToolInternetOptionAdvanced. Ngoài ra, bạn cũng có thể lựa chọn tương tự cho các chương trình Multimedia như : nhạc, hoạt hình, video...

7. Có kỹ năng quản lý hộp thư điện tử
Khi sử dụng hộp thư điện tử như yahoo, hotmail, gotmail.. hoặc các hộp thư tiếng Việt khác, chúng ta thường sử dụng các thiết lập mặc định mà không điều chỉnh lại để khai thác chúng một cách hiệu quả. Để điều chỉnh lại các chức năng này, bạn phải tìm hiểu thông qua phần trợ giúp của từng hộp thư. 
Trong bài viết này, tôi trình bày phương pháp điều chỉnh một vài chức năng của hộp thư Yahoo. Trong hộp thư của mình, bạn chọn Mail Options, khi đó các chức năng sẽ được liệt kê ra.
Chặn những địa chỉ email không mong muốn: Nếu bạn thường nhận được những lá thư vô bổ từ một địa chỉ nào đó (đặc biệt là thư quảng cáo), bạn dùng chức năng Block Ađresses: chọn BlockAđresses, gõ những địa chỉ email mà bạn muốn chặn vào hộp AđBlock, rồi nhấn vào nút AđBlock (bằng cách này bạn có thể chặn được 100 email).
Bạn có thể chỉnh lại số lượng thư hiện trên một trang bằng cách chọn một số phù hợp trong hộp Messages per Page.
Trả lời thư tự động: Chức năng này cho phép bạn tự động trả lời thư cho một vài người nào đó. Bạn chọn Vacation Response, chọn ngày bắt đầu và ngày cuối cùng có hiệu lực của chức năng; gõ nội dung cần thông báo vào hộp Generic Response, gõ những tên đuôi hộp thư mà bạn muốn tự động trả lời (ví dụ: hotmail.com, yahoo.com,.. ) vào hai hộp dưới dòng: Send this message when I receive mail from the following domains. Cuối cùng bạn chọn Save Changes. Khi đó, trong khoảng thời gian có hiệu lực mà bạn vừa thiết lập, nếu có ai gửi thư cho bạn thì nội dung cần thông báo sẽ ngay lập tức được Yahoo tự động gửi cho họ giúp bạn.
Bạn có thể chọn chức năng Signature và gõ vào chữ ký của mình (chữ ký của bạn có thể là một câu tuỳ ý mà bạn thích). Khi đó, nội dung chữ ký của bạn sẽ được gắn kèm vào cuối mỗi bức thư bạn gửi đi.
Bạn cũng có thể làm hiện đầy đủ mọi thông tin về người gửi bằng cách đánh dấu chọn vào dòng: Show all headers on incoming message.
Bạn có thể tự tìm hiểu thêm nhiều chức năng khác của Yahoo để sử dụng hộp thư của mình được hiệu quả hơn. Nếu bạn không sử dụng hộp thư Yahoo thì bạn cũng có thể chỉnh lại các chức năng của hộp thư của mình theo cách tương tự.
Hy vọng rằng qua một số phương pháp kể trên, bạn có thể khai thác Internet hiệu quả hơn cũng như tiết kiệm phần nào quỹ thời gian và tiền bạc của mình.

Tham khảo!

– Tin học được áp dụng rộng rãi trong mọi lĩnh vực của xã hội.

– Tin học góp phần phát triển kinh tế và giúp nâng cao dân trí.

– Tin học thúc đẩy khoa học phát triển và ngược lại khoa học thúc đẩy tin học phát triển.

– Sự phát triển của tin học làm cho xã hội có nhiều nhận thức mới về cách tổ chức các hoạt động.