Xem lại khái niệm tục ngữ ở phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
Xem lại khái niệm tục ngữ ở phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.
Tìm hiểu các từ ngữ khó (nghĩa đen, nghĩa bóng), từ đó, hiểu nội dung, ý nghĩa chung của câu tục ngữ.
Nhận biết được những yếu tố hình thức (số lượng chữ, vấn, nhịp, biện pháp tu tử,...) của tục ngữ và tác dụng của các yếu tố đó.
Đọc trước văn bản Tục ngữ về thiên nhiên, lao động và con người, xã hội (1); tìm hiểu thêm về tục ngữ từ sách, báo, Internet
Chú ý hình thức các câu tục ngữ.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCác câu tục ngữ có hình thức:
- Ngắn gọn.
- Mỗi câu chỉ dài một hoặc hai dòng.
(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Nhận biết sự khác biệt về đề tài của các câu tục ngữ trong văn bản.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải* Đề tài của các câu tục ngữ trong văn bản là:
- Thời tiết, hiện tượng tự nhiên
- Lao động sản xuất
- Con người, xã hội
(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Nhận xét về số lượng tiếng, vần, nhịp,... của các câu tục ngữ trong văn bản.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiNhìn chung tục ngữ có những đặc điểm:
- Ngắn gọn, chỉ từ 1 đến 2 dòng.
- Thường sử dụng vần lưng.
- Ngắt nhịp: linh hoạt (2/2, 3/2, 2/3, 3/4)
- Các vế thường đối xứng nhau cả về hình thức, cả về nội dung.
- Lập luận chặt chẽ, giàu hình ảnh.
(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Nhận biết và chỉ ra tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong các câu tục ngữ trên.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCâu tục ngữ: Tấc đất tấc vàng.
Biện pháp tu từ: so sánh tấc đất như tấc vàng
Tác dụng: qua đó thấy được giá trị cũng như tầm quan trọng của đất đai
(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Các câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động đã phản ánh những kinh nghiệm gì? Những kinh nghiệm ấy có vai trò như thế nào đối với người lao động?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảitham khảo
Giá trị kinh nghiệm của các câu tục ngữ về thiên nhiên, lao động:
1. Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa.
- Đoán trước thời tiết để sắp xếp công việc hợp lí
- Kinh nghiệm để đoán mưa nắng, rất cần cho sản xuất nông nghiệp và mùa màng
2. Mưa tháng Ba hoa đất,
Mưa tháng Tư hư đất.
- Mưa tháng ba sẽ tốt cho đất, mưa tháng tư làm hại đất.
- Kinh nghiệm này dựa trên quan sát thực tiễn, phục vụ cho việc sản xuất nông nghiệp, phân bổ mùa màng.
3. Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống.
Nhắc nhở người làm ruộng phải đầu tư vào tất cả các khâu, nhưng cũng phải chú ý ưu tiên, không tràn lan, nhất là khi khả năng đầu tư có hạn
4. Tấc đất tấc vàng.
Đề cao giá trị của đất, nhắc nhở việc tận dụng đất trong quá trình trồng trọt, phê phán việc lãng phí đất
5. Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.
Nói lên sự vất vả của nghề nuôi tằm, đối nghịch với sự nhàn hạ của việc nuôi lợn.
(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)
Các câu tục ngữ về con người, xã hội muốn nhắn gửi mọi người điều gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảitham khảo
Các câu tục ngữ về con người, xã hội muốn nhắn gửi:
6. Cái răng, cái tóc là góc con người.
Răng, tóc là phần thể hiện tính nết của con người. Phải biết chăm chút từng yếu tố thể hiện hình thức, tính nết tốt đẹp của con người.
7. Một mặt người bằng mười mặt của.
Răn dạy con người biết quý trọng bản thân, biết tạo lập giá trị tự thân
8. Thương người như thể thương thân.
Giáo dục con người biết yêu thương, vị tha.
9. Một cây làm chẳng nên non,
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
Giáo dục về lối sống tập thể, tránh những tiêu cực cá nhân
10. Học ăn, học nói, học gói, học mở.
Học cách ăn nói, giao tiếp lịch sự, hòa ái với mọi người.
(Trả lời bởi Mai Trung Hải Phong)