Bài 5: Ngân sách nhà nước

Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 27)

Hướng dẫn giải

- Theo em, các khoản kinh phí đó đến từ các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác. 

- Ý nghĩa của các khoản hỗ trợ và đầu tư đó đối với sự phát triển của giáo dục: đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 1 (SGK Cánh Diều - Trang 27)

Hướng dẫn giải

Yêu cầu a) Ngân sách nhà nước bao gồm những nội dung cơ bản: thu ngân sách nhà nước; chi ngân sách nhà nước.

Yêu cầu b) Ngân sách nhà nước được thực hiện trong thời gian năm 2021.

Yêu cầu c) Cơ quan nhà nước Quốc hội có thẩm quyền quyết định ngân sách nhà nước

Yêu cầu d) Ngân sách nhà nước được sử dụng nhằm mục đích ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh phục hồi tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 (SGK Cánh Diều - Trang 29)

Hướng dẫn giải

Yêu cầu a)

- Nhận xét: Ý kiến của các bạn: Tuấn, Dũng, Nghĩa, Hạnh đều đúng về vai trò của ngân sách nhà nước

- Ý kiến của em về vai trò của ngân sách nhà nước: Ngân sách nhà nước có vai trò đặc biệt quan trọng đối với toàn bộ các hoạt động kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối nội, đối ngoại của quốc gia. Cụ thể là:

+ Là công cụ củng cố bộ máy quản lí của nhà nước.

+ Tăng cường sức mạnh quốc phòng và giữ vững an ninh quốc gia.

+ Phân bổ các nguồn lực tài chính, đảm bảo cho nền kinh tế phát triển với tốc độ nhanh, ổn định, bền vững

+ Tăng cường tiềm lực tài chính quốc gia, góp phần ổn định tiền tệ, giá cả và kiềm chế lạm phát.

+ Tạo lập quỹ dự trữ quốc gia để phòng chống thiên tai, dịch bệnh,...

+ Mở rộng quan hệ đói ngoại, đẩy nhanh quá trình hợp tác và hội nhập quốc tế.

Yêu cầu b)

(*) Sơ đồ tham khảo

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 3 (SGK Cánh Diều - Trang 30)

Hướng dẫn giải

Yêu cầu a) Nghĩa vụ của công dân trong việc thực hiện Luật Ngân sách nhà nước là: 

- Nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phi và các khoản phải nộp khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật. 

- Chấp hành đúng quy định của pháp luật về kế toán, thống kê và công khai ngân sách.

Yêu cầu b) Theo Luật Ngân sách nhà nước, công dân có những quyền:

- Được cung cấp thông tin, tham gia giám sát cộng đồng về tài chính – ngân sách theo quy định của pháp luật.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 31)

Hướng dẫn giải

- Em không đồng ý với ý kiến A. Vì Ngân sách nhà nước còn dùng đối với toàn bộ các hoạt động kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng, đối nội, đối ngoại của quốc gia.

- Em không đồng ý với ý kiến B. Vì Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước. 

- Em không đồng ý với ý kiến C. Vì ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

- Em đồng ý với ý kiến D. Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 31)

Hướng dẫn giải

- Nội dung “D. Ngân sách nhà nước là văn bản tài chính mô tả các khoản thu và chi của Nhà nước.” không phải là đặc điểm của ngân sách nhà nước. 

- Vì: đặc điểm của Ngân sách nhà nước là:

+ Bao gồm toàn bộ các khoản thu chỉ được dự toán và thực hiện trong một thời gian nhất định.

+ Được quyết định bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. 

+ Hoạt động thu chi của ngân sách nhà nước được thực hiện theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp 

+ Được xây dựng và thực hiện nhằm mục tiêu bảo đảm về mặt tài chính cho việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước vì lợi ích chung của quốc gia.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 31)

Hướng dẫn giải

Yêu cầu a) Nhà nước chi ngân sách cho công tác giáo dục nghề nghiệp vì: giáo dục nghề nghiệp là bộ phận của hệ thống giáo dục quốc dân, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Yêu cầu b) Vai trò của ngân sách nhà nước ở đây là đẩy nhanh quá trình hội nhập quốc tế.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 4 (SGK Cánh Diều - Trang 32)

Hướng dẫn giải

Yêu cầu a) Việc làm của bà X trong tình huống trên là sai, vi phạm pháp luật. Vì: Nghĩa vụ nộp thuế là một nghĩa vụ bắt buộc với các công dân.

Yêu cầu b) Em đồng tình với việc làm của anh Q. Vì: công dân có nghĩa vụ nộp đầy đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và các khoản nộp khác vào ngân sách nhà nước theo quy định của Pháp luật.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 1 (SGK Cánh Diều - Trang 32)

Hướng dẫn giải

- Chi ngân sách địa phương tại nơi em sinh sống cho lĩnh vực giáo dục và đào tạo:

+ Hỗ trợ các em học sinh hộ nghèo, hộ cận nghèo.

+ Có chính sách động viên, hỗ trợ, miễn giảm học phí cho các học sinh có hoàn cảnh khó khăn…

+ Xây dựng thêm các phòng học, các phòng chức năng phục vụ cho học sinh.

+ Hỗ trợ cho sinh viên vay vốn.

- Chia sẻ với bạn.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 2 (SGK Cánh Diều - Trang 32)

Hướng dẫn giải

  Quy định Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp thì doanh nghiệp phải chịu mức thuế suất là 20%, tuy nhiên các doanh nghiệp địa ốc đang dùng "chiêu" hợp đồng 3 bên để lách thuế xuống 2% theo Luật Thuế thu nhập cá nhân. Hiện thuế thu nhập doanh nghiệp đang là 20%, còn thuế thu nhập cá nhân là 2%. Nếu doanh nghiệp là chủ đầu tư bán thẳng sản phẩm cho khách hàng thì chủ đầu tư phải đóng thuế 20%, như vậy với mức 1 tỷ đồng/nền đất thì chủ đầu tư phải đóng tới 200 triệu tiền thuế. Chính vì vậy, chủ đầu tư nghĩ ra cách hợp đồng 3 bên để lách luật thuế và việc lách luật này hoàn toàn hợp pháp nếu bị thanh tra. Với trường hợp lách thuế kể trên, Cơ quan thuế đã và đang thực hiện các chính sách để giải quyết các bất cập. Nếu không đảm bảo các nguyên tắc trong việc xây dựng các chính sách thuế thì có nguy cơ xảy ra sự bất công, không hợp lý trong thực tế, mặt khác số thuế thu được còn thấp hơn những thiệt hại ở lĩnh vực khác mà chưa đong đếm hay liệt kê hết.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)