Bài 5: Kĩ thuật trồng và chăm sóc cây xoài

Khởi động (SGK Cánh Diều - Trang 21)

Hướng dẫn giải

- Các giống xoài trong Hình 5.1 có sự khác nhau về kích thước, hình dáng, màu sắc.

- Cây xoài Keitt (Mỹ), xoài Yuwen (Đài Loan), và xoài Kesar (Ấn Độ) có thể được trồng ở Việt Nam, nhưng việc trồng chúng cần xem xét kỹ lưỡng về điều kiện địa lý, khí hậu và môi trường trồng cây. Cần thực hiện nghiên cứu và thử nghiệm kỹ thuật trồng để đảm bảo sự thành công của việc trồng các giống xoài này tại Việt Nam.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục I (SGK Cánh Diều - Trang 22)

Hướng dẫn giải

- Rễ: Cây xoài mọc từ hạt có rễ cọc phát triển mạnh và có thể ăn sâu xuống đất tới 6 -8 m; nhiều rễ nhánh phát triển tập trung ở tầng đất 0 - 50 cm.

- Thân và cành: Xoài là cây thân gỗ. Cây xoài trưởng thành thông thường có chiều cao khoảng 5 - 10 m. Cây có nhiều cành, mỗi năm ra 3 - 4 đợt lộc.

- Lá: Xoài thuộc nhóm cây xanh quanh năm, tán cây có hình bầu dục hoặc bán cầu. Cây xoài có lá đơn và sắp xếp theo hình xoắn ốc. Hình dạng của lá thay đổi tùy thuộc vào giống, có thể là hình mũi mác, thuôn dài hoặc hình trứng,... Lá non mới ra có màu đồng đỏ, chuyên dần sang màu xanh sáng và màu xanh đậm khi lá trưởng thành

- Hoa: Cây xoài có thể ra hoa đực, hoa cái hoặc lưỡng tính, có màu vàng nhạt. Cành hoa phân nhánh nhiều, mọc ra từ đỉnh sinh trưởng, có thể dài 20 - 30 cm;

mỗi chùm có khoảng 200 - 400 hoa. Hoa chủ yếu được thụ phấn nhờ côn trùng và gió.

- Quả: Khi chín, vỏ quả xoài thường có màu vàng hoặc tím vàng, thịt quả thường có màu vàng đậm, mềm, ít xơ; khối lượng quả đạt 100 - 1 500 g tuỷ loại. Hạt xoài thường lớn: vỏ hạt có lớp lông xơ dày, bên trong là nhân hạt. Một số giống xoài có hạt lép, làm tăng tỉ lệ phần ăn được.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập mục I (SGK Cánh Diều - Trang 22)

Hướng dẫn giải

Giống nhau: Lá xoài khi còn non và trưởng thành hầu như giữ nguyên hình dáng, lá mảnh, mềm.

Khác nhau:

- Kích thước và hình dạng: Lá xoài non thường nhỏ hơn và có hình dạng mảnh hơn so với lá trưởng thành. Lá trưởng thành thường lớn hơn và có hình dạng mặt lá tròn hoặc hình bầu dục.

- Màu sắc: Lá non có màu đồng đỏ. Khi trưởng thành, lá chuyển dần sang màu xanh sáng và màu xanh đậm.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng mục I (SGK Cánh Diều - Trang 22)

Hướng dẫn giải

- Quả xoài được thu hoạch khi vỏ quả còn xanh có thể được vận chuyển xa hơn và giữ được lâu hơn so với quả đã chín. Điều này giúp nông dân tiết kiệm chi phí vận chuyển và bảo quản.

- Kiểm soát chất lượng: Việc thu hoạch đồng loạt khi vỏ quả còn xanh giúp nông dân kiểm soát chất lượng sản phẩm và đảm bảo rằng quả đạt tiêu chuẩn về kích thước, hình dáng và chất lượng.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục II (SGK Cánh Diều - Trang 23)

Hướng dẫn giải

- Nhiệt độ: Cây xoài thích hợp trồng ở vùng có nhiệt độ trung bình năm khoảng 24 - 26 °C; nhiệt độ trung bình tháng lạnh nhất không dưới 15 °C.

- Ánh sáng: Cây xoài ưa ánh sáng mạnh, cây có năng suất quả cao ở vùng có bức xạ mặt trời lớn. Nếu bị che nắng hoặc trồng quá dày, cành cây sẽ yếu, cây ra hoa ít và đậu quả kém.

- Độ ẩm: Những khu vực có lượng mưa trung bình khoảng 500 - 1 500 mm/năm phù hợp với trồng cây xoài. Ở các vùng có lượng mưa cao hơn, cây xoài thường bị sâu, bệnh và ít hoa, nơi có lượng mưa thấp dưới 40 mm/tháng không phù hợp cho sản xuất xoài thương mại. Độ ẩm đất 50 - 60 % thuận lợi cho cây phân hóa mầm hoa, 70 - 80% thuận lợi cho ra hoa và quả phát triển.

- Đất: Đất trồng xoài có độ pH khoảng 5,5 - 7.0; hàm lượng chất hữu cơ 2 - 3%; khả năng thoát nước tốt, đất ít sét, không có tầng đá; mạch nước ngầm ở độ sâu 1,0 - 2,5 m. Xoài có bộ rễ khoẻ, ăn sâu vào đất nên cây có khả năng chịu hạn tốt và trồng được trên nhiều loại đất như đất phù sa, đất cát ven biển, đất đồi gò, đất bạc màu....

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập mục II (SGK Cánh Diều - Trang 23)

Hướng dẫn giải

1. Xét trên các tiêu chí:

- Khí hậu: Miền Bắc Việt Nam thường có khí hậu lạnh hơn, đặc biệt là trong mùa đông, khi nhiệt độ thấp có thể ảnh hưởng đến quá trình ra hoa và phôi thai của cây xoài. Nhiệt độ thấp cũng làm giảm khả năng thụ phấn và phát triển của hoa, dẫn đến tỉ lệ đậu quả thấp.

- Thời gian phát triển: Do khí hậu lạnh hơn, cây xoài ở miền Bắc thường mất nhiều thời gian hơn để phát triển và đạt đến giai đoạn sinh sản so với cây ở miền Nam. Điều này có thể dẫn đến việc giảm tỉ lệ đậu quả và năng suất.

- Độ dài ngày: Miền Bắc thường có mùa đông kéo dài hơn so với miền Nam, dẫn đến giảm độ dài ngày ánh sáng cần thiết cho quá trình sinh sản và phát triển của cây xoài. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến việc ra hoa, thụ phấn và phôi thai của cây, làm giảm năng suất.

2. Xoài có bộ rễ khoẻ, ăn sâu vào đất nên cây có khả năng chịu hạn tốt và trồng được trên nhiều loại đất như đất phù sa, đất cát ven biển, đất đồi gò, đất bạc màu.... Đất trồng xoài có độ pH khoảng 5,5 - 7.0; hàm lượng chất hữu cơ 2 - 3%; khả năng thoát nước tốt, đất ít sét, không có tầng đá; mạch nước ngầm ở độ sâu 1,0 - 2,5 m.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng mục II (SGK Cánh Diều - Trang 23)

Hướng dẫn giải

Ví dụ các tỉnh miền Trung Việt Nam:

Cây xoài có thể trồng được ở miền Trung Việt Nam bởi:

- Khí hậu: Miền Trung có khí hậu ấm áp, nhiệt đới và cận nhiệt đới, rất thích hợp cho việc trồng cây xoài.

- Đất: Đất ở miền Trung thường đa dạng, từ đất phù sa tới đất đá vôi, từ đất cát đến đất phù sa lên men. Cây xoài có khả năng chịu đựng và phát triển trên nhiều loại đất khác nhau, miền Trung có thể cung cấp đủ điều kiện để trồng cây này.

- Nhiệt độ: Nhiệt độ ấm áp và mùa hè nóng của miền Trung thúc đẩy quá trình sinh sản và phát triển của cây xoài.

- Mưa: Miền Trung thường có mưa đều đặn, giúp cung cấp đủ nước cho cây xoài trong quá trình phát triển.

- Thời gian mùa mưa dài: Mùa mưa kéo dài ở miền Trung cũng hỗ trợ quá trình sinh sản và phát triển của cây xoài.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Câu hỏi mục III.1 (SGK Cánh Diều - Trang 24)

Hướng dẫn giải

- Bước 1: Lựa chọn thời vụ trồng cây.

- Bước 2: Xác định mật độ trồng cây.

- Bước 3: Chuẩn bị hố trồng cây.

- Bước 4: Trồng cây.

- Bước 5: Bón phân.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng mục III.4 (SGK Cánh Diều - Trang 24)

Hướng dẫn giải

- Lợi ích của túi nylon khi làm bầu cho cây xoài giống:

+ Tạo môi trường tốt để bộ rễ định hình.

+ Hỗ trợ người trồng dễ dàng di chuyển cây sang môi trường mới mà không ảnh hưởng đến sự phát triển bộ rễ của cây. 

+ Hỗ trợ cho việc điều chỉnh mức độ nước dễ dàng, tránh ngập úng cho cây.

- Cần loại bỏ túi nylon trước khi trồng cây xoài vì nếu túi nylon không được loại bỏ đúng cách trước khi trồng cây, chúng có thể gây cản trở cho sự phát triển của cây, gây ra vấn đề cho hệ thống rễ hoặc cản trở quá trình sinh sản của cây.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập mục III.5 (SGK Cánh Diều - Trang 25)

Hướng dẫn giải

1. Cần chia phân bóng thành nhiều lần để bón cho cây xoài vì:

- Việc bón phân quá lượng một lần có thể gây ra nguy cơ phản ứng phụ, như làm chết các cành non, gây cháy rễ hoặc gây nhiễm mặn đất.

- Bằng cách chia phân bón thành nhiều lần, cây xoài có cơ hội hấp thụ dần các chất dinh dưỡng một cách hiệu quả hơn, tránh tình trạng đầy đặn và mất chất.

- Bón phân đều đặn theo nhiều lần sẽ giúp cây xoài duy trì mức độ dinh dưỡng ổn định trong thời gian dài, từ đó tăng cường sự phát triển và sản xuất quả.

2. Nên bón phân cho cây xoài theo mép tán cây (Hình 5.5) vì:

Do cây xoài có nhiều rễ nhánh, rễ mới tập trung ở mép tán cây nên bón phân ở vị trí này sẽ giúp cây hấp thu dinh dưỡng thuận lợi.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)