Bài 25: Phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản ở Bắc Trung Bộ

Hướng dẫn giải

Bắc Trung Bộ: Nơi hội tụ tiềm năng cho phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản
(*) Thế mạnh:
- Điều kiện tự nhiên:

+ Khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm, mưa nhiều, thuận lợi cho phát triển nhiều loại cây trồng và vật nuôi.
+ Địa hình đa dạng: đồng bằng ven biển, đồi núi, thuận lợi cho phát triển các loại cây trồng khác nhau.
+ Hệ thống sông ngòi dày đặc, nguồn nước dồi dào cho tưới tiêu và nuôi trồng thủy sản.
+ Biển dài, nhiều cửa sông, đầm phá, thuận lợi cho phát triển nuôi trồng thủy sản.
- Điều kiện kinh tế - xã hội:

+ Dân số đông, nguồn lao động dồi dào.
+ Có nhiều cơ sở chế biến nông, lâm, thủy sản.
+ Hạ tầng giao thông, thông tin liên lạc phát triển.
+ Thị trường tiêu thụ rộng lớn.

Đặc điểm nổi bật:
(*) Nông nghiệp:
- Trồng trọt:
+ Cây lương thực: lúa, ngô, khoai, sắn,...
+ Cây công nghiệp: lạc, đậu tương, mía, bông,...
+ Cây ăn quả: cam, bưởi, xoài, dứa,...
- Chăn nuôi:
+ Gia súc: trâu, bò, lợn,...
+ Gia cầm: gà, vịt, ngan,...
(*) Lâm nghiệp:
- Diện tích rừng lớn, nhiều loại cây gỗ quý.
- Ngành lâm nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai.
(*) Thủy sản:
- Nuôi trồng thủy sản phát triển mạnh, nhiều loại hải sản có giá trị kinh tế cao.
- Nghề cá ven biển phát triển.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ của Bắc Trung Bộ:
(*) Vị trí địa lí:

- Nằm ở dọc ven biển Trung Bộ, từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế.
- Giáp với:
+ Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ ở phía Tây.
+ Vùng Duyên hải Nam Trung Bộ ở phía Nam.
+ Biển Đông ở phía Đông.
+ Lào ở phía Tây.
(*) Phạm vi lãnh thổ:

- Bao gồm 6 tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế.
- Diện tích: 51.452,4 km².

Đặc điểm nổi bật về dân số của Bắc Trung Bộ:
(*) Dân số:

- Khoảng 10,5 triệu người (chiếm 10,7% dân số cả nước).
- Mật độ dân số: 206 người/km².
(*) Phân bố dân cư:

- Tập trung đông ở các thành phố lớn như: Vinh, Huế,...
- Thưa dần ở các khu vực miền núi.
(*) Thành phần dân tộc:

- Kinh chiếm đa số.
- Có một số dân tộc thiểu số như: Tày, Nùng, Sán Dìu,...
(*) Tôn giáo:

- Đạo Phật chiếm đa số.
- Có một số tôn giáo khác như: Công giáo, Tin Lành,...
(*) Tình trạng sinh đẻ:

- Tỷ lệ sinh thấp.
- Tỷ lệ già hóa dân số ngày càng tăng.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Thế mạnh
(*) Điều kiện tự nhiên:

- Khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm, mưa nhiều, thuận lợi cho phát triển nhiều loại cây trồng và vật nuôi.
- Địa hình đa dạng: đồng bằng ven biển, đồi núi, thuận lợi cho phát triển các loại cây trồng khác nhau.
- Hệ thống sông ngòi dày đặc, nguồn nước dồi dào cho tưới tiêu và nuôi trồng thủy sản.
- Biển dài, nhiều cửa sông, đầm phá, thuận lợi cho phát triển nuôi trồng thủy sản.
(*) Điều kiện kinh tế - xã hội:

- Dân số đông, nguồn lao động dồi dào.
- Có nhiều cơ sở chế biến nông, lâm, thủy sản.
- Hạ tầng giao thông, thông tin liên lạc phát triển.
- Thị trường tiêu thụ rộng lớn.
Hạn chế:

(*) Thiên tai: Lũ lụt, hạn hán, sương muối thường xuyên xảy ra, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.
(*) Đất đai:

- Diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp do quá trình đô thị hóa.
- Đất đai nhiều nơi bị thoái hóa.
(*) Môi trường: Ô nhiễm môi trường do hoạt động sản xuất.
(*) Lâm nghiệp:

- Diện tích rừng bị thu hẹp do khai thác quá mức.
- Cháy rừng thường xuyên xảy ra.
(*) Thủy sản: Ô nhiễm môi trường biển ảnh hưởng đến nuôi trồng thủy sản.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Một số đặc điểm nổi bật về ngành nông nghiệp Bắc Trung Bộ:
(*) Ngành trồng trọt:

- Cây lương thực:
+ Lúa là cây trồng chủ đạo, với năng suất cao nhất cả nước.
+ Ngô, khoai, sắn cũng được trồng nhiều.
- Cây công nghiệp: Lạc, đậu tương, mía, bông,...
- Cây ăn quả: cam, bưởi, xoài, dứa,...
Đặc điểm:
- Vùng có nhiều vụ lúa trong năm.
- Áp dụng nhiều kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất.
- Năng suất cây trồng cao.
(*) Ngành chăn nuôi:

- Gia súc: trâu, bò, lợn,...
- Gia cầm: gà, vịt, ngan,...
Đặc điểm:
- Chăn nuôi phát triển mạnh, nhất là chăn nuôi lợn.
- Áp dụng nhiều mô hình chăn nuôi tiên tiến.
- Chất lượng sản phẩm chăn nuôi ngày càng được nâng cao.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Diện tích rừng:

- Diện tích rừng lớn, đứng thứ hai cả nước.
- Rừng phân bố chủ yếu ở các tỉnh: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị.
- Đặc điểm: Rừng có nhiều loại cây gỗ quý như:
+ Giổi,
+ sến,
+ hương,...
- Rừng phòng hộ ven biển, chắn cát, chống xói mòn.
Sản phẩm lâm nghiệp:

- Gỗ:
+ Gỗ nguyên liệu cho công nghiệp chế biến gỗ.
+ Gỗ xuất khẩu.
- Nhựa thông:
+ Nguyên liệu cho công nghiệp hóa chất.
+ Nhựa thông xuất khẩu.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Một số đặc điểm nổi bật về ngành thủy sản Bắc Trung Bộ:
(*)Nuôi trồng thủy sản: Phát triển mạnh, nhất là ở các tỉnh: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.
- Đặc điểm: Nuôi nhiều loại con:
+ Cá nước ngọt:
+ Cá rô phi,
+ cá trắm cỏ,
+ cá lóc,...
+ Cá chình,
+ cá mú,
+ cá bống mú,...
+ Tôm sú, cua, ghẹ,...
- Áp dụng nhiều mô hình nuôi trồng tiên tiến.
- Năng suất nuôi trồng ngày càng cao.
(*) Khai thác thủy sản: Nghề cá ven biển phát triển mạnh.
- Đặc điểm:
+ Hầu hết các tỉnh đều có đội tàu khai thác xa bờ.
+ Lượng khai thác thủy sản hàng năm cao.
+ Các sản phẩm khai thác chủ yếu là cá (Cá thu, cá ngừ, cá trích,...;Tôm, mực, ghẹ,...)

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

1. Biểu hiện:

- Số lượng:
+ Tăng ở tất cả các loại gia súc, gia cầm.
+ Tỷ lệ tăng cao nhất: Lợn (25,0%), Gia cầm (79,1%).
+ Tỷ lệ tăng thấp nhất: Trâu (11,7%).
- Cơ cấu:
+ Chăn nuôi lợn vẫn là ngành chủ đạo.
+ Tỷ trọng gia cầm tăng, gia súc giảm.
2. Nguyên nhân:

- Nhu cầu thị trường: Nhu cầu tiêu thụ thịt, trứng, sữa ngày càng tăng.
- Chính sách hỗ trợ: Nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ phát triển chăn nuôi.
- Khoa học kỹ thuật: Áp dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, nâng cao năng suất.
3. Hạn chế:

- Dịch bệnh: Thường xuyên xảy ra dịch bệnh, ảnh hưởng đến sản xuất.
- Ô nhiễm môi trường: Chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường.
- Thị trường tiêu thụ: Thị trường tiêu thụ bấp bênh, giá cả biến động mạnh.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Việc phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản có ý nghĩa quan trọng đối với Bắc Trung Bộ vì:
(*)  Nông nghiệp:

- Lợi thế:
+ Diện tích đất nông nghiệp lớn, khí hậu nhiệt đới gió mùa, nguồn nước dồi dào.
+ Ngành nông nghiệp đóng góp quan trọng vào GDP của khu vực.
+ Cung cấp lương thực cho người dân, tạo việc làm cho lao động.
(*)  Lâm nghiệp:

- Lợi thế:
+ Diện tích rừng lớn, nhiều loại gỗ quý.
+ Ngành lâm nghiệp cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến gỗ.
+ Bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai.
(*) Thủy sản:

- Lợi thế:
+ Bờ biển dài, nhiều cửa sông, đầm phá.
+ Ngành thủy sản cung cấp nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng.
+ Tạo việc làm cho lao động, phát triển kinh tế ven biển.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Cánh đồng lúa ở Nghệ An

Rừng thông ở Nghệ An

Nuôi trồng thủy sản ở Nghệ An

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)