Bài 11: Thành tựu cơ bản và bài học của công cuộc đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay

Hướng dẫn giải

Thành tựu của công cuộc Đổi mới:
- Chính trị:

+ Nền tảng chính trị được củng cố, hệ thống pháp luật được hoàn thiện.
+ Mở rộng quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế sâu rộng.
+ Nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam.
- Kinh tế:

+ Kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ, GDP bình quân đầu người tăng cao.
+ Chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
+ Mở rộng giao thương quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài.
- Xã hội:

+ Đời sống người dân được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh.
+ Giáo dục và y tế phát triển, chất lượng cuộc sống được nâng cao.
+ An sinh xã hội được bảo đảm, an ninh trật tự được giữ vững.
- Văn hóa:

+ Nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc được phát triển.
+ Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
+ Mở rộng giao lưu văn hóa quốc tế, nâng cao vị thế văn hóa quốc gia.

Bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn công cuộc Đổi mới:
- Giữ vững sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

- Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc.

- Đổi mới tư duy, đổi mới cách làm việc.

- Kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế và phát triển văn hóa - xã hội.

- Mở rộng hội nhập quốc tế.

- Bảo vệ môi trường.

- Nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

- Tốc độ tăng trưởng kinh tế:

+ Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 1986-2023 đạt khoảng 6,7%/năm.
+ Năm 2023, GDP của Việt Nam đạt 489,2 tỷ USD, gấp 48 lần so với năm 1986.
- Cơ cấu kinh tế:

+ Chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
+ Tỷ trọng khu vực nông nghiệp giảm, khu vực công nghiệp và dịch vụ tăng.
+ Nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được hoàn thiện.
- Thu hút đầu tư:

+ Thu hút vốn đầu tư trong nước và ngoài nước tăng mạnh.
+ Năm 2023, tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) giải ngân đạt 31,15 tỷ USD.
- Xóa đói giảm nghèo:

+ Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm từ 58,1% năm 1993 xuống còn 2,93% năm 2022.
+ Hơn 10 triệu người thoát khỏi cảnh nghèo.
- Kim ngạch xuất nhập khẩu:

+ Kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ tăng trưởng mạnh mẽ.
+ Năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ đạt 750 tỷ USD.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Thành tựu của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới trên lĩnh vực chính trị, an ninh - quốc phòng:
(*) Chính trị:

- Nền tảng chính trị được củng cố:
+ Hệ thống pháp luật được hoàn thiện, ngày càng đi vào thực tiễn.
+ Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội hoạt động hiệu quả.
- Mở rộng quan hệ đối ngoại:
+ Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 193 quốc gia và vùng lãnh thổ.
+ Tham gia vào nhiều tổ chức quốc tế và khu vực.
+ Nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam.
- Nâng cao đời sống tinh thần của người dân:
+ Quyền tự do dân chủ được bảo đảm.
+ Các hoạt động văn hóa, xã hội được phát triển.
(*) An ninh - quốc phòng:

- Giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội:
+ Tình hình an ninh, trật tự được giữ vững.
+ Tội phạm được kiềm chế và đẩy lùi.
- Bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo:
+ Tăng cường tiềm lực quốc phòng.
+ Bảo vệ chủ quyền biển đảo, thềm lục địa.
- Tham gia gìn giữ hòa bình quốc tế: Gửi cán bộ, chiến sĩ tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

(*) Văn hóa:

- Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống:
+ Nhiều di sản văn hóa được UNESCO công nhận như: Quần thể di tích Huế, phố cổ Hội An, Vịnh Hạ Long,...
+ Các lễ hội truyền thống được tổ chức thường xuyên.
+ Các ngành nghề thủ công truyền thống được duy trì và phát triển.
- Phát triển văn hóa hiện đại:
+ Ngành công nghiệp văn hóa phát triển mạnh mẽ.
+ Nhiều tác phẩm văn học, nghệ thuật đạt giải thưởng cao trong nước và quốc tế.
- Giao lưu văn hóa quốc tế được mở rộng.
+ Nâng cao đời sống tinh thần của người dân:
+ Mức độ thụ hưởng văn hóa của người dân được nâng cao.
+ Các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch được phát triển.
(*) Xã hội:

- Giảm nghèo:
+ Tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 58,1% năm 1993 xuống còn 2,93% năm 2022.
+ Chất lượng cuộc sống của người dân được cải thiện rõ rệt.
- Nâng cao chất lượng giáo dục:
+ Tỷ lệ biết chữ đạt 98,7%.
+ Hệ thống giáo dục được phát triển rộng khắp, từ bậc mầm non đến đại học.
+ Chất lượng giáo dục được nâng cao.
- Nâng cao chất lượng y tế:
+ Tuổi thọ trung bình của người Việt Nam tăng từ 62 tuổi (năm 1986) lên 73,6 tuổi (năm 2023).
+ Tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh giảm mạnh.
+ Hệ thống y tế được phát triển rộng khắp, từ tuyến xã đến tuyến trung ương.
- Bảo đảm an sinh xã hội:
+ Mọi người dân đều được hưởng các chính sách an sinh xã hội.
+ Các hoạt động hỗ trợ người nghèo, người già, người tàn tật được tăng cường.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Thành tựu của Việt Nam trong công cuộc Đổi mới trên lĩnh vực hội nhập quốc tế:
(*) Về kinh tế:

- Thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI):
+ Tổng vốn FDI giải ngân năm 2023 đạt 31,15 tỷ USD.
+ Việt Nam là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài.
- Kim ngạch xuất nhập khẩu:
+ Kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ năm 2023 đạt 750 tỷ USD.
+ Việt Nam tham gia vào nhiều Hiệp định thương mại tự do (FTA) quan trọng như CPTPP, EVFTA, RCEP,...
- Cải thiện môi trường kinh doanh: Việt Nam được xếp hạng 70/190 về môi trường kinh doanh năm 2023 (theo Ngân hàng Thế giới).
(*) Về chính trị:

- Mở rộng quan hệ đối ngoại:
+ Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 193 quốc gia và vùng lãnh thổ.
+ Tham gia vào nhiều tổ chức quốc tế và khu vực.
+ Nâng cao vị thế quốc tế của Việt Nam.
- Bảo vệ chủ quyền biển đảo:
+ Tăng cường tiềm lực quốc phòng.
+ Bảo vệ chủ quyền biển đảo, thềm lục địa.
- Tham gia gìn giữ hòa bình quốc tế: Gửi cán bộ, chiến sĩ tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.
(*) Về văn hóa - xã hội:

- Giao lưu văn hóa quốc tế:
+ Tham gia vào nhiều hoạt động giao lưu văn hóa quốc tế.
+ Giới thiệu văn hóa Việt Nam ra thế giới.
- Nâng cao chất lượng giáo dục và y tế:
+ Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giáo dục và y tế.
+ Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Bài học kinh nghiệm của công cuộc Đổi mới ở Việt Nam từ năm 1986 đến nay:
1. Giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, kiên định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.

2. Đổi mới phải xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của đất nước, phù hợp với quy luật phát triển khách quan, dựa vào sức mạnh của toàn dân.

3. Kết hợp hài hòa, hợp lý giữa lợi ích quốc gia, dân tộc với lợi ích giai cấp, tầng lớp, nhóm lợi ích và lợi ích cá nhân.

4. Phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

5. Nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.

6. Phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, lấy phát triển kinh tế làm trung tâm, gắn với phát triển văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường.

7. Thực hiện công bằng xã hội, nâng cao đời sống người dân, giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội.

8. Mở rộng quan hệ đối ngoại, hội nhập quốc tế sâu rộng, có hiệu quả, trên cơ sở giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

9. Tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

10. Nâng cao trình độ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

11. Phát triển văn hóa, giáo dục, đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

12. Bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

13. Tăng cường công tác xây dựng Đảng, chỉnh đốn Đảng, đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, lãng phí.

14. Nâng cao hiệu quả hoạt động của Nhà nước, hệ thống chính trị.

15. Phát huy đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường sức mạnh tổng hợp của đất nước.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Lĩnh vực	Thành tựu nổi bật
Kinh tế	- Kinh tế Việt Nam có sự chuyển đổi từ mô hình quản lí kinh tế theo cơ chế tập trung, bao cấp sang mô hình kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa và đạt được nhiều thành tựu quan trọng:  + Tốc độ tăng trưởng: khá cao và tương đối bền vững + Cơ cấu kinh tế theo ngành và theo thành phần: chuyển dịch mạnh theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá và theo hướng đa dạng hóa. + Cơ sở hạ tầng được cải thiện và ngày càng phát triển. + Hội nhập kinh tế quốc tế: phát triển nhanh, thị tràng ngày càng mở rộng và đạt được nhiều thành tựu quan trọng.
Chính trị, An ninh - quốc phòng	+ Xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa vững mạnh.  + Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu quả.  + Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.  + Thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân được củng cố, tăng cường.
Văn hoá – xã hội	- Công cuộc xoá đói, giảm nghèo đã được thực hiện thành công, đất nước đã bước ra khỏi tình trạng kém phát triển.  - Đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân được cải thiện và không ngừng nâng cao. - Tỉ lệ hộ có thu nhập trung bình và thu nhập cao ngày càng tăng, tỉ lệ hộ nghèo giảm.  - Y tế đạt được nhiều tiến bộ khi mức sống ngày càng cải thiện.  - Sự nghiệp giáo dục có bước phát triển mới về quy mô, có sự đa dạng hoá về loại hình trường lớp ở các bậc học.   - Khoa học - công nghệ và văn hoá có nhiều chuyển biến tích cực.
Hội nhập quốc tế	- Hội nhập về chính trị:  + Thiết lập quan hệ ngoại giao với 189/193 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. + Xây dựng các quan hệ đối tác chiến lược, đối tác toàn diện với nhiều quốc gia.  + Thiết lập quan hệ với 247 chính đảng ở 111 quốc gia.  + Có quan hệ với Quốc hội và Nghị viện của hơn 140 nước. - Hội nhập kinh tế: hội nhập sâu rộng, trên nhiều cấp độ, đa dạng. - Hội nhập về an ninh - quốc phòng: + Về quan hệ song phương, đối ngoại quốc phòng của Việt Nam được triển khai theo hướng chủ động mở rộng quan hệ với các nước trên thế giới. + Trên bình diện đa phương, Việt Nam chủ động tham gia và đề xuất sáng kiến tại các diễn đàn hợp tác quốc phòng đa phương trong khu vực và trên thế giới.  - Hội nhập về văn hóa và các lĩnh vực khác: đẩy mạnh hợp tác về văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ. Trong lĩnh vực y tế, lĩnh vực bảo vệ môi trường,... Việt Nam tăng cường hợp tác với các nước và đạt được nhiều thành tựu.

(Trả lời bởi datcoder)

Hướng dẫn giải

Bài học kinh nghiệm mà em tâm đắc nhất trong công cuộc Đổi mới là "Đổi mới phải đi từ thực tiễn, xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn và được kiểm nghiệm bởi thực tiễn". Lý do em tâm đắc bài học này:

Thứ nhất, "Đổi mới phải đi từ thực tiễn" nghĩa là:

- Mọi chủ trương, chính sách, giải pháp đều phải xuất phát từ nhu cầu thực tế của đời sống xã hội.
- Phải dựa trên cơ sở khoa học, phù hợp với điều kiện cụ thể của đất nước.
- Tránh chủ nghĩa duy ý chí, áp đặt những chủ trương, chính sách không phù hợp với thực tiễn.
Thứ hai, "Đổi mới xuất phát từ yêu cầu của thực tiễn" nghĩa là:

- Phải lắng nghe ý kiến của nhân dân, của các tầng lớp xã hội.
- Phải giải quyết những vấn đề bức xúc nhất của đời sống xã hội.
- Phải đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.
Thứ ba, "Đổi mới được kiểm nghiệm bởi thực tiễn" nghĩa là:

- Mọi chủ trương, chính sách, giải pháp đều phải được đưa vào thực tiễn để kiểm nghiệm.
- Phải đánh giá hiệu quả của các chủ trương, chính sách, giải pháp thông qua thực tiễn.
- Phải kịp thời sửa đổi, bổ sung những chủ trương, chính sách, giải pháp không phù hợp với thực tiễn.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)

Hướng dẫn giải

Thành tựu về kinh tế Việt Nam giai đoạn 2016- 2020:

Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực, trong đó kinh tế có sự phát triển vượt bậc, thuộc nhóm 10 nước tăng trưởng cao nhất thế giới và là một trong 16 nền kinh tế mới nổi thành công nhất.

(Trả lời bởi datcoder)

Hướng dẫn giải

Thành tựu nổi bật về kinh tế - xã hội ở tỉnh Thừa Thiên Huế trong công cuộc Đổi mới (từ năm 1986 đến nay):
(*) Kinh tế:

- Tốc độ tăng trưởng kinh tế:
+ GDP bình quân đầu người năm 2023 đạt 72 triệu đồng, gấp 48 lần so với năm 1986.
+ Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt 6,8%/năm.
- Cơ cấu kinh tế:
+ Chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
+ Tỷ trọng khu vực nông nghiệp giảm, khu vực công nghiệp và dịch vụ tăng.
- Thu hút đầu tư:
+ Thu hút vốn đầu tư trong nước và ngoài nước tăng mạnh.
+ Nhiều dự án lớn được triển khai, tạo động lực cho phát triển kinh tế.
- Du lịch:
+ Ngành du lịch phát triển mạnh mẽ, trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
+ Lượng khách du lịch đến Thừa Thiên Huế ngày càng tăng.
- Xóa đói giảm nghèo: Tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh, từ 16,7% (năm 2006) xuống còn 2,38% (năm 2023).
(*) Xã hội:

- Giáo dục:
+ Tỷ lệ người biết chữ đạt 98,7%.
+ Chất lượng giáo dục được nâng cao.
- Y tế:
+ Hệ thống y tế được phát triển rộng khắp.
+ Sức khỏe người dân được cải thiện.
- Văn hóa:
+ Bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.
+ Nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của người dân.
- An sinh xã hội:
+ Chăm sóc tốt các đối tượng yếu thế.
+ Mạng lưới an sinh xã hội được củng cố.

(Trả lời bởi Nguyễn Việt Dũng)