Thực hành tiếng Việt: Tác dụng của một số biện pháp tu từ trong thơ

Quoc Tran Anh Le

Xác định và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ nhân hóa trong các câu thơ sau:

a. Chiều chiều oai linh thác gầm thét

Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người

(Quang Dũng, Tây Tiến)

b. Trời thu thay áo mới

Trong biếc, nói cười thiết tha 

(Nguyễn Đình Thi, Đất nước)

a. Biện pháp tu từ:

Nhân hóa:

- "Thác gầm thét": gán cho thác hành động "gầm thét" như con người, thể hiện sự dữ dội, hùng vĩ của thiên nhiên.

- "Cọp trêu người": gán cho cọp hành động "trêu người", thể hiện sự nguy hiểm, hoang vu của núi rừng.

Tác dụng:

- Khắc họa sinh động cảnh thiên nhiên Tây Bắc:

- Thác nước dữ dội, gầm thét như tiếng gầm của mãnh thú.

- Cọp hoang dã xuất hiện, quấy nhiễu con người.

- Thể hiện tâm trạng con người:

- Sợ hãi trước thiên nhiên hoang vu, hiểm trở.

b. Biện pháp tu từ:

Nhân hóa:

- "Trời thu thay áo mới": gán cho "trời thu" hành động "thay áo mới", thể hiện sự thay đổi của đất trời.

- "Trong biếc, nói cười thiết tha": gán cho "trời thu" trạng thái "trong biếc" và hành động "nói cười thiết tha", thể hiện sự tươi đẹp, rực rỡ và sức sống của đất nước.

Tác dụng:

- Khắc họa bức tranh thiên nhiên mùa thu sinh động:

- Bầu trời thu trong xanh, cao vời vợi.

- Không khí thu mát mẻ, trong lành.

- Thể hiện niềm tự hào, yêu mến đất nước:

- Đất nước đẹp như một bức tranh.

- Đất nước tràn đầy sức sống.