Từ giữa TK XIX cùng với quá trình tiến lên CNĐQ của TB Âu-Mĩ, 1 loạt các nước châu Á bị biến thành thuộc địa, Nhật Bản cũng không tránh khỏi nguy cơ bị các nước phương Tây xâm lược.Nhật Bản đã lâm vào một cuộc khủng hoảng trầm trọng, đứng trước sự lựa chọn: hoặc tiếp tục duy trì chế độ phong kiến trì trệ, bảo thủ để bị các nước đế quốc xâu xé hoặc tiến hành duy tân, đưa Nhật Bản phát triển theo con đường của các nước tư bản phương Tây.Cuối cùng cuộc Duy tân Minh Trị được tiến hành đã đem lại sự thay đổi lớn trên đất nước Nhật Bản :
+ Tạo nên những biến đổi xã hội sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực, có ý nghĩa như một cuộc cách mạng tư sản. Sau cuộc Duy tân Minh Trị, Nhật từ nước phong kiến đi lên phát triển theo con đường TBCN.
+ Tạo điều kiện cho sự phát triển chủ nghĩa tư bản, đưa Nhật Bản trở thành nước tư bản hùng mạnh ở châu Á, một nước đế quốc duy nhất ở Châu Á.
+ Ý nghĩa quan trọng nhất chính là làm cho nước Nhật thoát khỏi số phận bị xâm lược.
Giữa thế kỉ XIX, Việt Nam là một quốc gia độc lập, có chủ quyền, song chế độ phong kiến đã lâm vào khủng hoảng, suy yếu nghiêm trọng.
- Kinh tế:
+ Nông nghiệp sa sút, mất mùa, đói kém thường xuyên.
+ Công thương nghiệp đình đốn. Nhà nước thực hiện chính sách "Bế quan tỏa cảng".
- Quân sự: lạc hậu.
- Đối ngoại: cấm đạo, xua đuổi giáo sĩ, làm rạn nút khối đoàn kết dân tộc.
-Nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra ra: Cao Bá Quát, Lê Duy Lương, Lê Văn Khôi, Nông Văn Vân ... nhưng cuối cùng cũng đều thất bại
Trung Quốc:
- Triều đình Mãn Thanh suy yếu, cấu kết với đế quốc.
- Phong trào đấu tranh của nhân dân diễn ra nhưng đều thất bại do thiếu vũ khí chiến đấu,chưa có sự lãnh đạo của một tổ chức chính trị vững mạnh, thực lực và thế lực của giai cấp Tư sản còn quá yếu.
- Các nước đế quốc đang phát triển mạnh
=> Cuối cùng Việt Nam và Trung Quốc đều bị các nước phương Tây xâm lược
