Những đặc điểm của truyện khoa học viễn tưởng:
- Đề tài: đa dạng, phong phú thường gắn với các phát minh khoa học, công nghệ, du hành vũ trụ,...
- Cốt truyện: xây dựng dựa trên các sự việc giả tưởng liên quan đến các khoa học, vũ trụ,...
- Tình huống truyện: tác giả thường đặt nhân vật vào những hoàn cảnh đặc biệt, những khó khăn hay mâu thuẫn cần phải giải quyết trong thế giới giả tưởng.
- Sự kiện: thường trộn lẫn những sự kiện của thế giới thực tại và những sự kiện xảy ra trong thế giới giả định.
- Nhân vật: trong truyện thường xuất hiện các nhân vật như người ngoài hành tinh, quái vật, người có năng lực phi thường, những nhà khoa học, nhà phát minh có khả năng sáng tạo kì lạ.
- Không gian, thời gian: mang tính giả định.
Ví dụ: Đan xen giữa quá khứ với hiện tại và tương lai, không gian vũ trụ, lòng đất, đáy biển,...
