Tình yêu là một đề tài muôn thuở trong văn học, nghệ thuật. Nó là nguồn cảm hứng bất tận cho các tác giả sáng tác nên những tác phẩm lay động lòng người. Trong kho tàng văn học Việt Nam, "Truyện Kiều" của Nguyễn Du được xem là một kiệt tác viết về đề tài tình yêu.
Tác phẩm xoay quanh cuộc đời chìm nổi của Thúy Kiều, một người con gái tài sắc vẹn toàn. Kiều đã trải qua ba mối tình với ba người đàn ông khác nhau: Kim Trọng, Từ Hải và Thúc Sinh. Mỗi mối tình đều mang một màu sắc riêng, thể hiện những cung bậc cảm xúc khác nhau của tình yêu.
Tình yêu giữa Kiều và Kim Trọng là một tình yêu đẹp đẽ, lãng mạn và đầy thơ mộng. Hai người đã trao nhau những lời thề non hẹn biển, ước mong được sống bên nhau trọn đời. Tuy nhiên, vì những biến cố bất ngờ, họ buộc phải chia ly. Tình yêu của họ dang dở, để lại trong lòng Kiều một nỗi niềm thương nhớ khôn nguôi.
Tình yêu giữa Kiều và Từ Hải là một tình yêu nồng nàn, mãnh liệt. Từ Hải là một người anh hùng, một vị cứu tinh đã giải thoát Kiều khỏi chốn lầu xanh. Kiều đã tìm thấy ở Từ Hải một người đàn ông lý tưởng, có thể che chở và bảo vệ cho mình. Tuy nhiên, hạnh phúc của họ không được dài lâu. Từ Hải bị hãm hại, Kiều lại một lần nữa rơi vào bi kịch.
Tình yêu giữa Kiều và Thúc Sinh là một tình yêu thương cảm, đầy vị tha. Thúc Sinh là một người đàn ông có học thức, nhưng lại yếu đuối và nhu nhược. Anh ta không thể bảo vệ Kiều khỏi những toan tính của Hoạn Thư. Kiều đã yêu thương Thúc Sinh với một tình yêu thương cảm, bao dung.
"Truyện Kiều" là một tác phẩm viết về tình yêu, nhưng không chỉ đơn giản là tình yêu lứa đôi. Tác phẩm còn thể hiện những quan niệm về tình yêu, về hạnh phúc của con người. Nguyễn Du đã khẳng định giá trị của tình yêu chân chính, đồng thời cũng lên án những thế lực tàn ác đã chà đạp lên hạnh phúc con người.