- Dựng lại Quốc Tử Giám, mở nhiều trường học, khoa thi để tuyển chọn nhân tài
- Nho giáo chiếm vị trí độc tôn, Phật giáo, Đạo giáo hạn chế
- Thời Lê Sơ tổ chức 26 khoa thi tiến sĩ, thời vua Lê Thánh Tông tổ chức 12 khoa thi tiến sĩ
Ngay sau khi lên ngôi vua, Lê Thái Tổ cho dựng lại Quốc tử giám ở kinh thành Thăng Long, mở trường học ở các lộ, mở khoa thi và cho phép người nào có học đều được dự thi. Đa số dân đều có thể đi học, đi thi trừ những kẻ phạm tội và làm nghề ca hát.
Ở các đạo, phủ có trường công. Nhà nước tuyển chọn người giỏi, có đạo đức để làm thầy giáo. Nội dung học tập thi cử là các sách của đạo Nho. Thời Lê sơ, Nho giáo chiếm địa vị độc tôn ; Phật giáo, Đạo giáo bị hạn chế.
Thời Lê sơ (1428 - 1527) tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên. Riêng thời vua Lê Thánh Tông (1460 - 1497) tổ chức được 12 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 501 tiến sĩ, 9 trạng nguyên.
*Tình hình văn hóa giáo dục thời Lê Sơ:
- Ngay sau khi lên ngôi, vua Lê Thái Tổ đã cho dựng lại Quốc tử giám ở Thăng Long, mở trường học ở các lộ, mở khoa thi và cho phép người nào có học đều được thi.
- Ở các đạo, phủ đều có trường công.
- Dưới thời Lê sơ nền giáo dục của Đại Việt rất phát triển. Trong vòng một thế kỉ, nhà Lê sơ đã tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên. “Khoa cử các đời thịnh nhất là đời vua Lê Thánh Tông. Cách lấy đỗ rộng rãi, cách chọn người công bằng, trong nước không để sót nhân tài, triều đình không dùng lầm người kém”.
- Nội dung thi cử là các sách của đạo Nho.
* Những thành tựu về giáo dục, khoa cử:
- Ngay sau khi lên ngôi, vua Lê Thái Tổ đã cho dựng lại Quốc tử giám ở Thăng Long, mở trường học ở các lộ, mở khoa thi và cho phép người nào có học đều được thi.
- Ở các đạo, phủ đều có trường công.
- Dưới thời Lê sơ nền giáo dục của Đại Việt rất phát triển. Trong vòng một thế kỉ, nhà Lê sơ đã tổ chức được 26 khoa thi tiến sĩ, lấy đỗ 989 tiến sĩ, 20 trạng nguyên. “Khoa cử các đời thịnh nhất là đời vua Lê Thánh Tông. Cách lấy đỗ rộng rãi, cách chọn người công bằng, trong nước không để sót nhân tài, triều đình không dùng lầm người kém”.
- Nội dung thi cử là các sách của đạo Nho.
* Những thành tựu về văn hóa:
- Văn học:
+ Văn học chữ Hán và chữ Nôm đều phát triển. Có nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, Quốc âm thi tập, Hồng Đức quốc âm thi tập,…
+ Văn thơ thời Lê sơ có nội dung yêu nước sâu sắc, thể hiện niềm tự hào dân tộc, khí phách anh hùng và tinh thần bất khuất của dân tộc.
- Sử học: Có nhiều tác phẩm như: Đại Việt sử kí, Đại Việt sử kí toàn thư, Lam Sơn thực lục,…
- Địa lí: Có Hồng Đức bản đồ, Dư địa chí, An Nam hình thăng đồ.
- Y học: có Bản thảo thực vật toát yếu.
- Toán học: có Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp.
- Nghệ thuật sân khấu như ca, múa, nhạc, chèo, tuồng được phục hồi nhanh chóng và phát triển, nhất là chèo, tuồng.
- Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc: mang nhiều nét đặc sắc. Biểu hiện ở các công trình lăng tẩm, cung điện tại Lam Kinh (Thanh Hóa). Điêu khắc thời Lê Sơ có phong cách khối đồ sộ, kĩ thuật điêu luyện.
Chúc bạn học tốt!
Về văn hóa:
* Văn học:
- Gồm văn học chữ Hán: Bình Ngô Đại Cáo, Ức Trai thi tập...
- Văn học chữ Nôm ngày càng phát triển: Hồng Đức Quốc âm thi tập.
* Sử học:
- Nhà nước chú trọng việc biên soạn sử
- Nhiều tác phẩm sử học ra đời, được biên soạn theo nhiều lối.
- Đặc biệt thời đại Hùng Vương được đưa vào chính sử từ thời kỳ này.
* Khoa học tự nhiên:
- Được chú trọng, góp phần phát triển kinh tế, hệ thống đo lường...
- Lương Thế Vinh: Đại thành toán pháp.
* Nghệ thuật:
- Các loại hình âm nhạc được phục hồi phát triển.
- Kiến trúc, điêu khắc: thể hiện trong các cung điện, lăng tẩm với nhiều phong cách mới, trình độ dần được nâng cao.
Về giáo dục:
- Nho giáo được độc tôn, giáo dục Nho học trở thành giáo dục chính ở nước ta.
- Hệ thống trường lớp được hình thành hoàn thiện: trường trung ương: Quốc tử giám. Trường địa phương: Trường ở các phủ, huyện, làng xã.
- Hệ thống thi cử quy củ, chặt chẽ: các khoa thi được mở đều đặn. Quy chế thi được hoàn thiện.
