Tây Nguyên là địa bàn cư trú của nhiều thành phần dân tộc. Vùng có vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, chính trị, an ninh quốc phòng đối với cả nước. Tây Nguyên có vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ và đặc điểm dân số như thế nào? Vùng có các thế mạnh gì để phát triển kinh tế và việc khai thác các thế mạnh đó ra sao?
* Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ
- Gồm 5 tỉnh là Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng.
- Tây Nguyên tiếp giáp với các nước láng giềng Lào và Cam-pu-chia, giáp Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, Đông Nam Bộ.
* Dân số
- Năm 2021, số dân của Tây Nguyên khoảng 6,0 triệu người (chiếm 6,1% số dân cả nước), mật độ dân số khoảng 111 người/km².
- Vùng có tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên còn cao, khoảng 1,25%.
- Tỉ lệ dân thành thị khoảng 29%. Tỉ lệ lao động từ 15 tuổi trở lên chiếm 58,3% số dân của vùng.
- Tây Nguyên là địa bàn sinh sống của nhiều dân tộc như Kinh, Ba na, Ê-đê, Gia-rai, Cơ-ho,.....
* Các thế mạnh gì để phát triển kinh tế và việc khai thác các thế mạnh đó:
- Phát triển cây công nghiệp lâu năm:
+ Địa hình và đất: Địa hình chủ yếu là các cao nguyên xếp tầng với diện tích bề mặt khá rộng lớn. trên các cao nguyên có đất badan màu mỡ
+ Khí hậu: Mang tính chất cận xích đạo gió mùa với mùa mưa và mùa khô rõ rệt; mùa khô kéo dài; phân hóa theo độ cao địa hình
+ Nguồn nước: Tây Nguyên có các hệ thống sông như Sê San, Srêpôk, Đồng Nai,...; các hồ tự nhiên như hồ Lắk, Biển Hồ,... cùng các hồ thuỷ điện và nguồn nước ngầm khá phong phú.
+ Dân cư, lao động: Tây Nguyên là địa bàn cư trú của nhiều dân tộc; người dân giàu kinh nghiệm sản xuất, đặc biệt trong trồng và chế biến cây công nghiệp.
+ Cơ sở vật chất – kĩ thuật: Mạng lưới cơ sở chế biến nguyên liệu cây công nghiệp trong vùng ngày càng hoàn thiện.
+ Tây Nguyên đang đầu tư ứng dụng khoa học - công nghệ trong sản xuất như: công nghệ tưới tiết kiệm nước, công nghệ cải tiến giống,....
+ Thị trường: thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước rộng lớn và ngày càng mở rộng.
- Phát triển thuỷ điện: Tây Nguyên là vùng có trữ năng thuỷ điện đứng thứ 2 cả nước.
- Khai thác khoáng sản: trữ lượng bô-xít lớn, ước đạt hơn 8,2 tỉ tấn, chiếm khoảng 86% trữ lượng bô-xít cả nước
- Phát triển lâm nghiệp: Tây Nguyên có diện tích và độ che phủ rừng khá lớn, đứng thứ 3 cả nước.
+ Năm 2021, tổng diện tích rừng ở Tây Nguyên gần 2,6 triệu ha, tỉ lệ che phủ rừng đạt 46,3%.
+ Vùng có nhiều kiểu hệ sinh thái rừng: rừng nhiệt đới gió mùa thường xanh, rừng gió mùa nửa rụng lá,... với tính đa dạng sinh học cao.
+ Trong rừng có nhiều loại gỗ quý như cẩm lai, gụ mật, nghiến, trắc, sến,...; các cây dược liệu quý như sâm Ngọc Linh, sa nhân, hà thủ ô trắng,...
+ Tây Nguyên có các khu dự trữ sinh quyển thế giới như Kon Hà Nừng, Langbiang; các vườn quốc gia như Chư Mom Ray, Yok Đôn,...
- Phát triển du lịch
+ Tài nguyên du lịch tự nhiên (Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông, núi Langbiang, Biển Hồ,...),
+ Tài nguyên du lịch văn hoá (Không gian văn hoá Cồng chiêng Tây Nguyên, Di tích Chiến thắng Đắk Tô – Tân Cảnh, Nhà đày Buôn Ma Thuột,...)