Nguyên nhân liên bang xô viết tan rã ?
• Từ sau cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973, nhất là từ đầu những năm 80, nền kinh tế – xã hội Liên Xô ngày càng rơi vào tình trạng trì trệ, không ổn định và lâm vào khủng hoảng.
• Tháng 3 năm 1985, sau khi lên nắm chính quyền lãnh đạo Đảng cộng sản Liên Xô, Gooc – ba – chốp đề ra đường lối cải tổ nhằm đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng, xây dựng CNXH theo đúng ý nghĩa và bản chất của nó.
• Do thiếu sự chuẩn bị đầy đủ về các điều kiện cần thiết và thiếu một đường lối chiến lược đúng đắn, công cuộc cải tổ nhanh chóng lâm vào tình trạng bị động, khó khăn và bế tắc, đất nước càng lún sâu vào khủng hoảng và rối loạn.
- Đã xây dựng chủ nghĩa xã hội chưa đúng đắn, chư phù hợp.
- Chậm sửa chưa, thay đổi trước những biến động của tình hình thế giới và khi sửa chữa, thay đổi thì lại mắc nhiều sai lẩm
- không bắt kịp sự phát triển của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật hiện đại, đưa tới những khủng hoảng về kinh tế, xã hội.
- Những người lãnh đạo đất nước ha hóa về phẩm chất đạo đức
- sự pháp hoại của các thế lực chống chủ nghĩa xã hội trong và ngoài nước.
Bài học rút ra cho Việt Nam:
- Phải tiến hành cải cách nền kinh tế trước khi cải cách chính trị để phù hợp với biến động của thế giới.
- Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thành công, phải có sự lãnh đạo do dân và vì dân
- Thực hiện tự do, dân chủ ở tất cả các lĩnh vực; song không được quá công khai và quá tự do...
