Nêu và phân tích các cách hiểu có thể có về những câu thơ sau, từ đó cho biết các các câu thơ ấy có mắc lỗi câu mơ hồ hay không.
Anh mang tình em đi
Qua những đèo lẻ nắng
Những dòng sông trưa không đò
Những đường mưa ngẩn trăng
(Lê Đạt, Sáng soi)
Giọt nước mắt vầng trăng
Long lanh trong đáy giếng
(Thanh Thảo, Đàn ghi-ta của Lor-ca)
Đất đá ong khô nhiều suối lệ
Em đã bao ngày lệ chứa chan?
(Quang Dũng, Mắt người Sơn Tây)
Phân tích các cách hiểu và lỗi câu mơ hồ trong các câu thơ:
1. "Anh mang tình em đi / Qua những đèo lẻ nắng / Những dòng sông trưa không đò / Những đường mưa ngẩn trăng" (Lê Đạt, Sáng soi)
Cách hiểu:
- Cách hiểu 1: "Anh" là chủ thể trữ tình, mang theo tình yêu của người em qua những địa danh hoang vắng, heo hút.
- Cách hiểu 2: "Tình em" là chủ thể ẩn dụ, được "anh" mang đi qua những địa danh, thể hiện sự trân trọng, nâng niu.
Phân tích:
- Cả hai cách hiểu đều phù hợp với ngữ cảnh và logic của bài thơ.
- Câu thơ sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ, gợi cảm giác bâng khuâng,惆怅.
Lỗi câu mơ hồ:
- Không có lỗi câu mơ hồ.
2. "Giọt nước mắt vầng trăng / Long lanh trong đáy giếng" (Thanh Thảo, Đàn ghi-ta của Lor-ca)
Cách hiểu:
- Cách hiểu 1: "Giọt nước mắt" được so sánh với "vầng trăng", long lanh và sáng ngời.
- Cách hiểu 2: "Vầng trăng" soi bóng xuống đáy giếng, tạo nên hình ảnh long lanh như giọt nước mắt.
Phân tích:
- Cả hai cách hiểu đều có thể chấp nhận được, nhưng cách hiểu thứ nhất phù hợp với ngữ cảnh và chủ đề bài thơ hơn.
- Câu thơ sử dụng phép so sánh độc đáo, thể hiện sự tinh tế trong cảm nhận của tác giả.
Lỗi câu mơ hồ:
- Không có lỗi câu mơ hồ.
3. "Đất đá ong khô nhiều suối lệ / Em đã bao ngày lệ chứa chan?" (Quang Dũng, Mắt người Sơn Tây)
Cách hiểu:
- Cách hiểu 1: "Đất đá ong" khô cằn, nứt nẻ, thấm đẫm nước mắt, thể hiện sự gian khổ, vất vả của người dân.
- Cách hiểu 2: "Suối lệ" là ẩn dụ cho những giọt nước mắt của người dân, chảy dài trên mảnh đất khô cằn.
Phân tích:
- Cả hai cách hiểu đều có thể chấp nhận được, nhưng cách hiểu thứ hai phù hợp với ngữ cảnh và chủ đề bài thơ hơn.
- Câu thơ sử dụng phép ẩn dụ và nhân hóa, thể hiện sự đồng cảm với nỗi đau khổ của người dân.
Lỗi câu mơ hồ:
- Không có lỗi câu mơ hồ.