Cấu tạo: Dây dẫn được quấn quanh lõi sắt non, khi có dòng điện chạy qua; lõi sắt non thành nam châm điện.
Nam châm điện có khả năng hút các vật bằng sắt thép và làm quay kim nam châm
Do vậy thường ứng dụng trong việc làm chuông điện; các dụng cụ điện như quạt điện; máy bơm nước; động cơ...
CHÚC BẠN HỌC TỐT ^^
Cấu tạo : nam châm điện là sự kết hợp giữa các cuộn dây với dòng điện chạy qua để tạo ra từ trường. Bản thân nó k tự sinh ra từ trường, nó khác với bản chất nam châm là có sẵn từ trường. Vì thế nam châm điện được gọi là dụng cụ để tạo từ trường hay nguồn sản sinh từ trường. Một điểm khác biệt so với nam châm vĩnh cửu hay nam châm đất hiếm đó là nam châm điện có độ cảm ứng từ thay đổi tuỳ thuộc vào cường độ dòng điện chúng ta cho chạy qua cuộn dây.
Nguyên lý hoạt động : khi chúng ta cho dòng điện chạy qua cuộn dây dẫn điện, nó sẽ sản sinh một điện trường trong các vòng dây. Sau đó các vòng dây dẫn này sẽ bị từ hoá và sẽ tạo ra từ trường. Từ trường mạnh nhất nằm trong lòng của cuộn dây. Với từ trường này nó có thể hút hoặc đẩy một vật có từ tính khác nằm trong từ trường của nó. Từ trường này có tính chất tương đương với từ trường nam châm. Khi dòng điện bị ngắt thì từ trường này biến mất ngay lập tức, đó là điểm khác biệt so với nam châm.
Ứng dụng : chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy nam châm điện trong các thiết bị điện có mặt trong nhà bạn như ti vi, tủ lạnh, điện thoại, máy hút bụi… Nam châm này cũng được sử dụng trong các ngành công nghiệp chế tạo, trong các động cơ điện, motor điện, hệ thống loa âm thanh, hay trong hệ thống nâng hạ sắt thép, tách sắt trên băng chuyền …
+Một dây dẫn điện với vòng quấn
L = μN2 (l/A)
l: chu vi vòng tròn = 2Πr
Nam châm điện gồm hai phần là cuộn dây tạo từ trường và lõi dẫn (khuếch đại) từ. Chi tiết của từng loại nam châm điện có thể khác nhau nhưng đều theo nguyên lý chung này.
-Cuộn dây tạo từ trường:Thông thường, cuộn dây là cộn solenoid được cuốn nhiều vòng dây đều nhau. Cường độ từ trường sinh ra trong ống dây được tính theo công thức:
{\displaystyle H={\frac {N.I}{L}}}
Với {\displaystyle N,L,I} lần lượt là số vòng dây, chiều dài cuộn dây và cường độ dòng điện chạy qua cuộn dây.
-Lõi dẫn từ:
lần lượt là số vòng dây, chiều dài cuộn dây và cường độ dòng điện chạy qua cuộn dây.Lõi dẫn từ của nam châm điện là các vật liệu từ mềm và thông thường chúng phải thỏa mãn các yêu cầu:
Có độ từ thẩm lớn Cảm ứng từ bão hòa cao (để không giới hạn dải hoạt động của nam châm. Có tổn hao trễ nhỏ (lực kháng từ nhỏ) để không làm trễ quá trình thay đổi từ trường của nam châm.Khi có lõi dẫn từ, cảm ứng từ sinh ra tại bề mặt của cực nam châm điện sẽ được xác định theo công thức:
{\displaystyle B=\mu \mu _{0}H=\mu \mu _{0}{\frac {N}{L}}I}
với {\displaystyle \mu _{0},\mu } là độ từ thẩm của chân không và độ từ thẩm tỉ đối của vật liệu dùng làm lõi dẫn từ.
là độ từ thẩm của chân không và độ từ thẩm tỉ đối của vật liệu dùng làm lõi dẫn từ.Một số vật liệu được sử dụng làm lõi nam châm điện:
Hợp kim sắt silic Ứng dụng trong khoa học kỹ thuật– Thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ và máy rút tiền tự động: trên các thẻ này đều có dải từ bên dưới, dải từ này được làm từ nam châm điện.
– Các màn hình ti vi và máy tính: màn hình TV và máy tính có một ống tia âm cực sử dụng hai cặp nam châm điện để điều khiển hướng đi của chùm tia êlectron đến màn hình.
– Động cơ điện và máy phát điện: một số động cơ điện dựa vào sự kết hợp của một nam châm điện và một nam châm vĩnh cửu trong khi máy phát điện thì ngược lại (chuyển đổi năng lượng cơ học thành điện năng bằng cách di chuyển một dẫn thông qua một từ trường).
– Rơ-le: nam châm điện được sử dụng để điều khiển các thiết bị chuyển mạch trong rơ-le. Điều này đặc biệt quan trọng khi thực hiện một vài hoạt động ví như thực hiện cuộc gọi điện thoại. Các điện thoại đầu tiên đã sử dụng một loại chuyển tiếp, nó không chỉ giúp kết nối cuộc gọi mà còn tạo nên bộ nhớ chức năng.
– Cần cẩu điện: các tấm tròn ở cuối của cần cẩu chính là một nam châm điện, khi sử dụng năng lượng điện thì tấm tròn có thể nâng các loại rác bằng kim loại lên.
Ngoài ra, nam châm điện còn được ứng dụng trong các ngành giao thông (tàu điện), hàng không, vũ trụ, công nghệ quân sự, v.v,…
-Ứng dụng trong công nghiệp và y họcNam châm điện được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp và tiêu dùng dưới dạng các ứng dụng như của nam châm vĩnh cửu. Có thể kể đến là động cơ điện, xe bán tải điện, micro, bộ cảm biến, loa phóng thanh, ống sóng đi du lịch, đồ trang sức,… Nam châm điện còn được sử dụng rộng rãi trong các dụng cụ như đồng hồ, cảm biến, thiết bị lò vi sóng, thiết bị điều khiển tự động, v.v,...
Trong y học, các bệnh viện sử dụng kỹ thuật chẩn đoán MRI là kỹ thuật chụp cộng hưởng từ, một kỹ thuật chẩn đoán hình hiện đại dùng từ trường và sóng ra-đi-o nhằm giải quyết tại chỗ các vấn đề trong bộ phận cơ thể của bệnh nhân mà không cần phẫu thuật xâm lấn.
