Truyện "Thạch Sanh" thuộc loại truyện cổ tích thần kì rất hấp dẫn. Đối lập với con người bất hạnh tài ba là nhân vật Lý Thông, một con người gian hiểm, nhiều mưu mô xảo quyệt. Mỗi một tình tiết của truyện như một nấc thang của tội ác mà Lý Thông leo lên, dấn thân vào, hai bàn tay thấm đầy máu và nước mắt của "người em kết nghĩa!".
Lý Thông là một kẻ nấu rượu và bán rượu. Gặp Thạch Sanh gánh củi về gốc đa. Hắn nghĩ chàng trai cô độc, nghèo khổ mà có sức khỏe cường tráng này có thể lợi dụng được. Cái âm mưu đưa Thạch Sanh về nhà và kết nghĩa anh em của Lý Thông xét đến cùng vẫn có thể cảm thông được. Vì Lý Thông mới chỉ lợi dụng sức lao động của chàng trai mồ côi mà thôi.
Lý Thông đến phiên mình phải nộp mạng cho Chằn linh. Kẻ tham sống sợ chết này đã ranh ma đánh lừa Thạch Sanh đi thế mạng, với lí do anh "dở cất mẻ rượu"… Người đời thiếu gì kẻ tham sông sự chết như Lý Thông?
Hành động Lý Thông cướp công Thạch Sanh là một hành động vô cùng trắng trợn. Hắn dọa Thạch Sanh là đã giết vật báu "vua nuôi đã lâu", tất sẽ bị "tội chết". Có vẻ "nhân đức", hắn khuyên Thạch Sanh "trốn ngay đi", mọi hậu quả hắn sẽ "lo liệu". Lý Thông đã đem đầu quái vật dâng nộp Triều đình, được nhà vua trọng thưởng phong cho làm Quận công. Lòng tham vô đáy, mờ mắt vì danh lợi bổng lộc mà anh bán rượu đã "khôn ngoan" đánh lừa đứa em kết nghĩa để cướp công một cách "tài tình".
Quận công đã "chém" được Chằn tinh sao lại không bắt được Đại bàng? Muôn trở thành phò mã, Lý Thông lại dấn sâu vào tội ác bằng mưu mô mới. Hắn rất "khôn ngoan" tổ chức hội hát xướng
mười ngày để "nghe ngóng". Đứng đến ngày thứ 10, quan Quận công đã tìm được đứa em "kết nghĩa". Lần thứ hai, Lý Thông đã xảo quyệt cướp công Thạch Sanh. Hắn rất nhẫn tâm và dã man sai quân lính vần đá lấp kín hang để giết Thạch Sanh, người đã xông pha nguy hiểm chém trăn tinh, giết đại bàng, cứu nàng công chúa, để Lý Thông được giàu sang, vinh hiển. Hành động sai quân lính lấp hang cho thấy anh bán rượu hiện nguyên hình là kẻ táng tận lương tâm, đôi bàn tay thấm đầy máu và nước mắt đồng loại.
Tiếng đàn thần là một yếu tố hoang đường kì diệu tạo nên sức hấp dẫn của truyện cổ tích "Thạch Sanh"’, nó mang ý nghĩa như một biểu tượng về sức mạnh công lí. Tiếng đàn thần được Thạch Sanh gảy lên trong ngục tối đã chữa được bệnh "câm" của nàng công chúa, đã vạch mặt chân tướng xảo quyệt của Lý Thông trước Triều đình.
Cái kết của truyện thật sâu sắc và lí thú. Mẹ con Lý Thông bị lột hết mọi chức tước, bị đuổi về quê, bị sét đánh chết hóa thành bọ hung. Quả là lưới trời lồng lộng?
Anh bán rượu trở thành Quận công, sắp trở thành phò mã…, cuối cùng biến thành bọ hung! Tham thì thâm, ác giả ác báo là vậy! Tên Lý Thông đã bị người đời phỉ nhổ! Chết trong nhục nhã!
Trong kho tàng những câu chuyện cổ tích mà các bạn đã từng đọc thì sẽ không thể nào quên được câu chuyện Thạch Sanh. Câu chuyện không chỉ cho chúng ta thấy được vẻ đẹp của con người, chứng minh được cái thiện lúc nào cũng sẽ chiến thắng cái ác dù cho có bị che dấu kỹ đến đâu thì rồi cũng sẽ bị bại lộ. Trong câu chuyện không chỉ cho chúng ta phải thán phục Thạch Sanh – một người anh hùng tài đức vẹn toàn mà trong câu chuyện còn có một nhân vật phản diện, một nhân vật xấu xa, nham hiểm khiến chúng ta không thể nào quên, đó chính là Lý Thông.
Dù trong câu chuyện không hề nhắc đến gia cảnh nhà Lý Thông mà chúng ta chỉ biết hắn là một người bán rượu để kiếm sống. Sau khi gặp được Thạch Sanh hắn đã ngỏ ý muốn kết nghĩa huynh đệ để như theo lời hắn nói thì còn có chỗ để 2 người nương tựa vào nhau. Nhưng đằng sau những câu nói ngọt bùi tai ấy lại là một kế hoạch mà Lý Thông đã suy đi tính lại, biết phần lợi sẽ về với mình nên đã đưa ra quyết định như vậy. Bởi Lý Thông biết Thạch Sanh là một người vừa có sức khỏe lại dễ tin người nên cứ kết nghĩa an hem, thế nào rồi cũng có ngày nhờ hắn giúp. Trái ngược hẳn với Thạch Sanh, luôn hết lòng tin tưởng và yêu quý người anh trai của mình, nhưng lại không hề biết rằng, đằng sau đó lại là cả một âm mưu nham hiểm của người anh trai kết nghĩa đã vạch ra.
Và quả không sai, khi ở trong vùng có một con chằn tinh ở đâu đến đây, nó bắt người về ăn thịt và nói rằng, nếu không cống tiến mỗi người theo lượt thì thế nào nó cũng sẽ giết sạch cả làng. Do vậy, mà biết bao nhiêu người dân vô tội đã trở thành vật tế cho con chằn tinh đó.Và bây giờ là đến lượt Lý Thông. Dù rất lo sợ, nhưng những toan tính trong hắn đến bây giờ đã có thể thực hiện. Lý Thông đã đến nhỏ lời với Thạch Sanh để nhờ giúp đỡ. Nhưng hắn không thể nào nói rằng: “Do hắn sợ chết, hắn không muốn chết nên mới muốn Thạch Sanh đi thay”.Mà hắn đã đánh vào lòng tốt và thương người của Thạch Sanh, hắn nói: “Dù hắn rất muốn đi, nhưng hắn còn mẹ già ở nhà không ai chăm lo”. Và giờ đây, mọi chuyện đã bắt đầu đi theo đúng quy trình của hắn: Thạch Sanh đã đồng ý.
Nhưng nào đâu hay, Thạch Sanh đã làm cho Lý Thông một phen hoảng hồn khi đem đầu chằn tinh vừa giết được về báo anh. Dù có kinh hãi, nhưng mưu kế của Lý Thông cũng như sự gian xảo của Lý Thông vẫn tiếp tục. Hắn nói với “người em trai” rằng đã làm một việc khi quân, vậy nên Thạch Sanh cứ trốn về nhà đi, còn đầu của chằn tinh, hắn sẽ đi lo liệu và chịu tội hộ em. Tất cả mọi chuyện đều diễn ra theo đúng kế hoạch của Lý Thông, Thạch Sanh thì không chút hoài nghi đều tin tưởng vào người anh đã chở che và nhận tội hộ mình, còn hắn thì lại cướp công và ung dung đem đầu chằn tinh đi lĩnh thưởng. Sau đó, Lý thông đã được phong chức, nhận thưởng hậu hĩnh, được hưởng vinh hoa phú quý và tất nhiên là đã quên đi người em trai Thạch Sanh của mình.
Một thời gian sau, công chúa lại bị đại bàng bắt đi, nhà vua thì chỉ biết là Lý Thông đã giết được chằn tinh nên lần này, người xứng đáng nhất để có thể nhận việc này, không ai khác, đó chính là Lý Thông. Dù đã quên bẵng mất người em trai khi hưởng giàu sang, nhưng khi có khó khăn, thì việc đầu tiên mà Lý Thông nghĩ tới, đó chính là nhờ Thạch Sanh. Và quả nhiên, khi gặp lại anh trai, chỉ có mỗi Thạch Sanh là vui mừng còn Lý Thông chỉ mong muốn Thạch Sanh đi giết đại bàng tinh để giải cứu công chúa. Nhưng sau khi giết được đại bàng tinh thì mọi chuyện lại giống như trước, để có thể đạt được mục đích của mình, Lý Thông đã kêu quân lính đến bắt Thạch Sanh và vu oan cho chàng tội đã bắt cóc công chúa. Mọi chuyện Lý Thông làm là để Thạch Sanh không thể tự cứu mình và mọi phú quý sẽ để cho hắn hưởng cả. Đến đây, bản chất thật của con người Lý Thông đã được lộ rõ, hắn là một người chỉ biết toan tính, chỉ biết bày mưu và lợi dụng lòng tốt của người khác. Hơn thế nữa, hắn còn là một kẻ tham lam, coi thường đạo lý và chỉ vì đồng tiền, vì danh vọng mà lỡ bán rẻ anh em.
Kết cục của Lý Thông sau khi công chúa khỏi bệnh và minh oan cho Thạch Sanh thì Lý Thông đã bị đuổi khỏi cung. Nhưng Thạch Sanh lại không ban tội chết cho Lý Thông mà cho hắn trở về quê nhà với mẹ. Nhưng khi đến giữa đường thì Lý Thông bị sét đánh chết. Cái chết của Lý Thông đã cho thấy, tội ác của hắn đến trời còn không thể tha thứ vậy tại sao hắn lại có thể dám làm như vậy. Ngoài ra, cái chết của Lý Thông còn là một bài học đắt giá cho những kẻ có mưu đồ độc ác và luôn muốn vu oan, hãm hại những con người sống lương thiện.
