"Phong Nha đệ nhất động", đó là một vẻ đẹp mà không ngòi bút nào có thể tả hết được.
Động Phong Nha là một động du lịch nằm trong quần thể núi đá vôi Kẻ Bàng. Để đến với động Phong Nha chúng ta có hai đường thủy và bộ. Nếu đi đường thủy hạn sẽ có thể nhìn ngắm động và dòng nước trong lành lâu hơn. Trước cổng vào động Phong Nha, nếu nhìn lên trên đầu, bạn sẽ thấy những vòm đá trắng vân nhũ và vô số cột đá màu xanh ngọc bích óng ánh. Vào trong động, không khí có vẻ mái mẻ hơn. Theo con thuyền nhỏ xuôi dòng vào trong, ở mỗi nơi mặt nước lại có một màu khác nhau. Màu xanh, đỏ, vàng của đèn màu, màu sáng lóng lánh của ánh nắng chiếu qua một vài lỗ thủng trong lòng động. Vào mùa hè, sờ tay vào nước ta cảm thấy dòng nước mát lạnh và vào mùa đông ta lại cảm nhận được hơi ấm của dòng nước. Muốn vào sâu trong động, ta phải mang theo đèn đuốc. Đi thuyền thăm động Phong Nha, chúng ta sẽ vô cùng kinh ngạc và thích thú trước cái vẻ đệp của nó, một vẻ đẹp lộng, lẫy, kỳ ảo, tráng lẹ mà hoang sơ, giàu chất thơ. Dưới ánh sáng của đèn đuốc, các khối thạch nhũ hiện ra với đủ hình dáng và màu sắc đa dạng. Có những khối mang hình con gà, con cóc, những đốt trúc dựng đứng trên mặt nước như các cột chống trời. Lại có cả những khối hình mâm xôi, cái khánh và có những khối hình các ông Tiên đang đánh cờ. Bàn tay tài hoa của tạo hóa đã tạo ra những khối thạch nhũ đẹp như vậy. Không chỉ đẹp về đường nét mà còn đẹp về sắc màu, sắc màu của những hình khối này lóng lánh như kim cương. Trên những vách động rủ xuống những nhánh phong lan xanh biếc. Trong hang còn có những bãi cát và bãi đá rất rộng và đẹp. Khách bản địa hay thập phương tới đây đều thích ghi hình, chụp ảnh và đi thắp hương trên các bàn thờ mà người Chăm và người Việt dựng lên từ thuở nào. Con sông của động Phong Nha chưa ai đến được cuối dòng bởi nó quá dài. Có thể không có lối ra đầu kia mà lại đi thẳng xuống lòng đất. Đi vào khu quần thể động Phong Nha, bạn như đang lạc vào nơi tiên cảnh, cảnh tượng của nơi mà các vị tiên ở. Âm thanh khi ta nói trở thành thứ âm thanh rất lạ, thánh thót và độc đáo. Những tiếng nước gõ long tong đều có âm vang riêng như tiếng đàn du dương êm ái.
Động Phong Nha hiện nay và mai sau sẽ càng thu hút thêm nhiều du khách từ khắp các đất nước về đây. Nếu các bạn chưa được đến động Phong Nha thì hãy một lần đến đó.
Động Phong Nha nằm trong quần thể hang động thuộc khối núi đá vôi Kẻ Bàng ở miền tây Quảng Trị. Động gồm hai bộ phận: động khô và động nước. Động khô cao hơn 200 mét. Đây vốn là một dòng sông ngầm đã kiệt nước chỉ còn những vòm đá trắng vân nhũ, vô số cột đá màu xanh ngọc bích óng ánh. Động nước là một dòng sông ngầm chảy suốt ngày đêm dưới núi đá vôi nối Kẻ Bàng và khu rừng nguyên sinh. Nước ớ dây rất sâu và rất trong. Động chính gồm đến mười bốn buồng thông nhau. Buồng ngoài cách mặt nước 10 mét, từ buồng thứ tư hang cao từ 25 đến 40 mét. Ở đây có những khối đá với nhiều hình khối, màu sác đa dạng phong phú. Có khối hình con gà, có khối hình con cóc, có khối xếp thành đốt trúc dựng đứng, có khối mang hình dáng mâm xôi, có khối mang hình cái khánh, lại có khối mang hình các tiên ông đang ngồi đánh cờ,... Tất cả tạo nên vẻ đẹp huyền ảo về sắc màu, lóng lánh như kim cương của động. Trong động còn những nhánh phong lan xanh biếc, những bãi cát, bãi đá, các ngõ ngách bí hiểm hoang sơ. Những giọt nước ngâm róc rách chảy thật chẳng khác nào tiếng đàn, tiếng chuông nơi cảnh chùa, đất Bụt.
Động Phong Nha chẳng những là một cảnh đẹp, một điểm du lịch đây còn là một điểm thám hiểm và nghiên cứu khoa học lý thú. Theo lời phát biểu của ông trưởng đoàn thám hiểm Hội địa lí Hoàng gia Anh thì động Phong Nha là hang động dài nhất và đẹp nhất thế giới, bao gồm bảy cái nhất: Hang động dài nhất; cửa hang cao và rộng nhất; bãi cát, bài đá rộng và đẹp nhất; có những hồ ngầm đẹp nhất; hang khô rộng và đẹp nhất; thạch nhũ tráng lệ va kì ảo nhất; sóng ngầm dài nhất.
Lời đánh giá đó vừa khích lệ vừa nhắc nhở chúng ta phải có trách nhiệm bảo tồn, đầu tư tôn tạo và khai thác tiềm năng của động Phong Nha một cách hiệu quả và hợp lí.
Động Phong Nha với vẻ đẹp lộng lẫy kì ảo hiếm có đã trở thành niềm tự hào của tất cả chúng ta. Việc khám phá ra vẻ đẹp của động đã và đang mở ra những triển vọng về khai thác kinh tế du lịch, thám hiếm và nghiên cứu khoa học.