đọc đoạn trích ,chú ý từ im đậm:
Ngày xưa có ông vua nọ sai một viên quan đi dò la khắp nước tìm người tài giỏi. Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người. Đã mất nhiều công tìm kiếm nhưng viên quan vẫn chưa thấy có người nào thật lỗi lạc. Một hôm, viên quan đi qua một cánh đồng làng kia, chợt thấy bên vệ đường có hai cha con nhà nọ đang làm ruộng
so sánh các từ và cụm từ sau:
-ông vua/ông vua nọ
viên quan/viên quan ấy
cánh dông/cánh đồng kia
nhà,nhà nọ
)nêu tác dụng các từ in đậm
+ Nghĩa của các từ ông vua ấy, viên quan ấy, làng kia, nhà nọ đã được cụ thể hoá, được xác định một cách rõ ràng trong không gian. Trong khi đó các từ ngữ ông vua, viên quan, làng, nhà còn thiếu tính xác định.
+ Các nọ, kia, ấy ( được gọi là chỉ từ)… làm nhiệm vụ phụ ngữ sau của cụm danh từ, cùng với danh từ và phụ ngữ trước lập thành một cụm danh từ: viên quan ấy, một cánh đồng làng kia, hai cha con nhà nọ.
Các từ in đậm “ấy”, “nọ”, “kia” trong “viên quan ấy”, “cánh đồng kia”, “cha con nhà nọ”, “ông vua nọ” bổ sung ý nghĩa cho Danh từ: viên quan, làng, nhà, ông vua. => Tác dụng: định vị sự vật trong không gian, nhằm tách biết sự vật này với sự vật khác.+ Ông vua / Ông vua nọ
+ Viên quan / Viên quan ấy
+ Làng / Làng kia
+ Nhà / Nhà nọ
=> Các từ ông vua, viên quan, làng, nhà còn thiếu tính xác định.
=> Khi thêm các từ “ấy”, “nọ”, “kia” đã được cụ thể hóa được xác địmh một cách rõ ràng trong không gian.
3). Các cặp từ:
+ Viên quan ấy / hồi ấy.
+ Nhà nọ / đêm nọ.
=> Viện quan ấy, nhà nọ: định vị sự vật trong không gian.
=> Hồi ấy, đêm nọ: định vị về thời gian.
* Ghi nhớ (SGK)
II/. Hoạt động của chỉ từ trong câu:
1). Các từ “ấy”, “nọ”, “kia” ở phần I làm nhiệm vụ phụ ngữ sau của Danh từ. Cùng với Danh từ và phụ ngữ trước lập thành cụm danh từ: “viên quan ấy”; “một cánh đồng làng kia”;” hai cha con nhà nọ”.
2). Các chỉ từ trong câu:
a) đó: làm chủ ngữ.
b) đấy: làm trạng ngữ.
