Lí Thường Kiệt là một vị danh tiến thời Lí. Chiến công của ông gắn liền với cuộc chiến quân Tống trên sông Như Nguyệt. Nhắc đến ông nhân dân ta không chỉ nhớ đến các chiến công hiển hách vang dội của ông mà ta còn nhớ đến một người rất có tài văn chương. Và nhắc đến tài thơ văn của ông ta không thể không nhắc đến tuyên ngôn độc lập bằng thơ của nước Đại Việt ta. Tác phẩm là lời khẳng định chủ quyền lãnh thổ của đất nước ta từ trước đến nay
Mở đầu tác phẩm là một lời tuyên ngôn hùng hồn đối với quân giặc
“Nam quốc sơn hà Nam đế cư”
(núi sông nước Nam vua ở)
Câu thơ đầu tiên khẳng định một chân lí không thể thay đổi “sông núi nước Nam vua Nam ở” sông núi nước nam là phải vua Nam ở. Đó là một sự thật rất hiển nhiên không một ai có thể chối cãi được. Chữ “cư” ở trong bản nguyên tác chúng ta không chỉ hiểu là ở mà còn mang một ý nghĩa sâu sa hơn. Đó là vua Nam có quyền làm chủ trên đất nước Nam này Tác giả muốn nói với người đọc nước Nam đã có vua mà ngày xưa vua là một đại diện tối cao cho một quốc gia. Nước đã có vua nghĩa là đã có độc lập chủ quyền và mỗi người nước Nam phải có trách nhiệm cùng vua giữ gìn cái chủ quyền đó. Mặt khác biên giới nước Nam cũng đã được ghi rõ trong sách trời.
Hai câu thơ đầu: " Nam quốc sơn hà Nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư"
=> Bài thơ mở đầu bằng 2 chữ "quốc" và "đế" thể hiện niềm tự hào, sự hiên ngang khi tuyên bố về chủ quyền của đất nước; đồng thời nền độc lập chủ quyền ấy còn được khẳng định một cách chắc chắn qua 2 chữ " Tiệt nhiên và thiên thư"
Như vậy với lập luận chặt chẽ, rõ ràng, dứt khoát, tác giả đã tự hào khẳng định sự tồn tại của nước Nam với tư cách là 1 quốc gia độc lập.
Hai câu thơ đầu của bài thơ Sông núi nước Nam:
Nam quốc sơn hà Nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
-> Nước Nam là 1 nước có chủ quyền, vua xử lý mọi công việc của đất nước, ngang hàng với các nước Trung Hoa
-> Nước Nam có biên giới lãnh thổ, được phân định rõ ràng ở sách trời
=> Với giọng điệu đanh thép, hùng hồn, Lý Thường Kiệt đã chứng tỏ chủ quyền về lãnh thổ của đất nước. Điều đó là một chân lý hiển nhiên, hợp với đạo trời, lòng dân -> Đây là lời tuyên bố về chủ quyền đất nước
=> Qua đó, em đã cảm thấy được sức mạnh khẳng định chủ quyền, yêu nước, tự hào, kiên quyết rằng đất nước ta là 1 nước có chủ quyền, độc lập -> lòng yêu nước, yêu dân của tác giả
